Global Inequality

artists

ඇමරිකාවේ රූපවාහිනී හා රෝඩියෝ කලාකරුවන්ගේ වර්ජනය සහ ගෝලීය පන්ති අරගලයේ මාවත

ඩේවිඩ් වොල්ෂ් විසිනි.

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 11 දින පල වූ ‘The SAG-AFTRA strike and the path of global class struggle’ යන ඩේවිඩ් වොල්ෂ් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය කිත්රුවන් මොලදන්ඩ විසිනි.

Screen Actors Guild-American Federation of Television and Radio Artists (SAG-AFTRA) සාමාජිකයින් 160,000කගේ වැඩවර්ජනයක් බදාදා රාත්‍රියේ ක්‍රියාත්මක වුවහොත්, එය දශක කිහිපයකින් එක්සත් ජනපදයේ විශාලතම වැඩ වර්ජනවලින් එකක් වනු ඇති අතර, එය පුනර්ජීවනය වන ගෝලීය පන්ති අරගලය තවත් ගැඹුරු කරනු ඇත. ෆෙඩරල් මැදිහත්කරුවන් ගෙන ඒමට සහ වර්ජන ක්‍රියාමාර්ගයෙහි ගෙල සිර කිරීමට සංගත දරන මංමුලා සහගත, අවසාන මොහොතේ උත්සාහයන් සහ තවත් ප්‍රමාදයක් හෝ විකුණා දැමීමක් නිවේදනය කිරීමට වෘත්තීය සමිතිය දරන ඕනෑම උත්සාහයක් කම්කරුවන් විසින් ප්‍රතික්ෂේප කළ යුතුය.

දස දහස් සංඛ්‍යාත නළුවන්, විකාශන මාධ්‍යවේදීන්, ප්‍රවෘත්ති ලේඛකයින්, සංස්කාරකවරුන් සහ අනෙකුත් අය මැයි 2 සිට වැඩවර්ජනයක යෙදී සිටින ඇමරිකාවේ ලේඛක සංසදයේ (WGA) සාමාජිකයින් 11,000 සමඟ එක්වනු ඇත.SAG-AFTRA වැඩ වර්ජනය එක්සත් ජනපදයේ ඉතිරිව ඇති, එක්සත් ජනපද නළුවන් සම්බන්ධ සියලුම ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදන පාහේ වසා දමනු ඇත. 

1960 සිට ලේඛකයින් සහ නළුවන් විසින් සිදු කරන ලද පළමු “ද්විත්ව වැඩ වර්ජනයේ”  විනෝදාස්වාද කර්මාන්තයේ ප්‍රධාන කොටස් වසා දැමීමේ විභවය එක්සත් ජනපදය තුල   දැවැන්ත ලෙස ඇඟවුම් කර ඇත.

artists
වැඩ වර්ජිත ලේඛකයෝ ලොස් ඇන්ජලීස් හි Writers Guild of America West ගොඩනැගිල්ල ඉදිරිපිට පෙළපාලි යති.

පළමුව, එය ලෝක ධනවාදයේ මධ්‍යස්ථානයවූ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය තුල  කම්කරු පන්තියේ විශාල ශක්තිය සහ හැකියාවත් එය පැතිර ඇති පරාසයත් පෙන්නුම් කරයි. වැඩ වර්ජනකදී, කම්කරුවන්ට ධනේශ්වර පාලනයට සහ ස්ථාවරත්වයට අත්‍යවශ්‍ය වන ඩොලර් බිලියන ගණනක කර්මාන්තයක මෙහෙයුම් නතර කළ හැකිය.

දෙවනුව, වර්ජනයේ ප්‍රවේශය සහ ගෝලීය චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනය කෙරෙහි එහි බලපෑම, සංස්කෘතික ජීවිතයේ අන්තර් සම්බන්ධිත, ජාත්‍යන්තර ස්වභාවය සහ චිත්‍රපට, රූපවාහිනිය සහ ඒ ආශ්‍රිත සියලුම ක්ෂේත්‍රවල කලාකරුවන්ගේ සහ කම්කරුවන්ගේ පොදු උවමනාවන් සහ අවශ්‍යතා ඉස්මතු කරයි.

තුන්වනුව, වර්ජනයක් මගින් UPS, මෝටර් රථ හා හෝටල් ඇතුළු  අනෙකුත් කම්කරුවන් සංගතවලට සහ  රැකියා, වැටුප් සහ කොන්දේසි වල නිර්දය ප්‍රහාරයන්ට එරෙහි වීමට දිරිමත් කරනු ඇත. එපමනක් නොව, SAG-AFTRA සාමාජිකත්වය, වෛෂයිකව, ලොව පුරා අරගලයේ යෙදී සිටින කම්කරුවන් සමග පෙලගැසී ඇත.

හතරවනුව,ඇමරිකාව පොදුවේ තෘප්තිමත්, සමෘද්ධිමත් රටක් ලෙස පින්තාරු කිරීමට මාධ්‍ය සහ දේශපාලඥයින්ගේ අඛණ්ඩ ප්‍රචාරක උත්සාහය තිබියදී, එහි ආන්ඩුව නිමක් නැති යුද්ධවලට දෙන සහය  කම්කරු පන්තියේ සියලුම කොටස්වල වැඩෙන විරුද්ධත්වය හෙලිදරව් කරයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, එක්සත් ජනපදය යනු සමාජ කෝපයේ සහ විරුද්ධත්වයේ දැවෙන කල්දේරමකි.

SAG-AFTRA කම්කරුවන් උද්ධමනය හේතුවෙන් ආදායම් පහත වැටීම සහ ප්‍රවාහයේ වර්ධනය ඇතුළු සංයුක්ත ගැටළු රාශියකට වැඩ වර්ජනය කරනු ඇත. එය අවශේෂයන්ට විනාශකාරී පහරක් එල්ල කර ඇති අතර කෙටි කාලසීමාවන් සහ අඩු වැඩ සඳහා හේතු විය. කෘත්‍රිම බුද්ධියේ වර්ධනය සමූහ ව්‍යාපාරවලට රංගනයන් ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමට සහ මිනිස් නළුවන් ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට ඉඩ සලසයි.

2020 වසරේ සිට SAG-AFTRA සාමාජිකත්වය 10,000කින් වැඩි වී ඇති අතර, සැබෑ වැටුප්වල පහත වැටීමක් හෙළිදරව් කරමින් හිඟ ආදායම “එකාකාරව පැවතුනු” බව මැයි මාසයේ “විශේෂිත “ ලිපියක් වාර්තා කළේය.දෙන ලද , ඕනෑම වසරකදී, ඇස්තමේන්තුගත සියයට 50ක් SAG-AFTRA හි සාමාජිකයින් “රංගනයෙන් සතයක්වත් උපයන්නේ නැත; ඩොලර් 26,470 ක සෞඛ්‍ය ආරක්ෂණ සීමාව සඳහා සුදුසුකම් ලැබීමට ප්‍රමාණවත් මුදලක් උපයන්නේ සාමාජිකයින්ගෙන් 5-15% ක් පමණි.”  “විශේෂිත” ලිපිය ඇස්තමේන්තු කර ඇති ආකාරයට “වෘත්තීය සමිති සාමාජිකත්වයෙන් සියයට දෙකක් පමණක් ආරක්ෂිත මධ්‍යම පන්තික වැටුපක් උපයයි.   … ශ්‍රම බලකාය එන්න එන්නම අනියම්, අතිරේක හා අවිනිශ්චිත භාවයට පත්වෙමින් පවතී.”

ඒ අතරම, ලේඛකයින් සහ නළුවන් ට්‍රිලියන ගණනක වත්කම් සහිත Disney, Amazon, Netflix, Apple, Sony සහ Warner Bros වැනි, Aliance of Motion Picture සහ Television Producers (AMPTP) තුළ සංවිධානය වූ දැවැන්ත සංගතවලට මුහුණ දෙයි.

මෙම සමාගම්වල විධායකයින් දිගින් දිගටම බැන වදිමින් ලේඛකයින්ගේ සහ නළුවන්ගේ “අසාධාරණ” ඉල්ලීම් හෙළා දකියි . ලොස් ඇන්ජලීස් ටයිම්ස් ජුනි මස මුලදී හෙළි කළේ “වසංගතයේ උච්චතම අවස්ථාව තුළ හොලිවුඩයේ ඉහළ විධායක නිලධාරීන් සඳහා වන වැටුප ඉහළ ගොස් ඇත. එය 2021 දී ඩොලර් බිලියන 1.43 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය 2018 හි මුළු වැටුපට වඩා 50% කින් වැඩි විය. පසුගිය වසර පහ තුළ, ඉහළම වැටුප් ලබන විනෝදාස්වාද කර්මාන්තයේ විධායකයින් තිදෙනා ඒකාබද්ධ ඩොලර් බිලියන 1.1ක් උපයා ඇත.ආර්ථික අසමානතාවයෙන් පෙලෙන රටක පවා හොලිවුඩයේ වැටුප් පරිමාණයන් අද්විතීයයි” යනුවෙන් ටයිම්ස් ලිවීය.

actor protester
නළුවෙක් -ලේඛක වැඩ වර්ජනයේ ආධාරකරුවෙක්

එපමනක් නොව, SAG-AFTRA සාමාජිකයින්ගේ මෑතකාලීන ලිපිය, අවසානයේ 2,000කට වැඩි ප්‍රසංගකයන් විසින් අත්සන් කර, ඔවුන්ගේ වෘත්තීය සමිති නායකයින් අමතා පාවාදීමක් සිදු නොකරන ලෙස ඔවුන්ට අනතුරු අඟවා තිබීම, නව, අස්ථාවර කාලයක සලකුණකි. වෘත්තීය සමිති නායකයින්ගේ රෝස ප්‍රකාශයන්ට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, විවෘත ලිපිය ඉල්ලා සිටියේ “කම්පන ප්‍රතිනිර්මාණයක්” සහ “පරිවර්තන ගනුදෙනුවකට” වඩා අඩු දෙයක් නොවේ. එය “SAG-AFTRA සාමාජිකයින්  කැපකිරීම් කිරීමට සූදානම් විය හැකි වුවත් නායකත්වය එසේ නොවන බවට” උත්සුකතාවය පළ කළේය.

මෙම ඉහළ පිළිගැනීමේ ක්‍රියාව විකුණා දැමීමක් කරා ළඟා වීමට දරන ප්‍රයත්නයන් අඩපණ කළ අතර SAG-AFTRA නායකයින් දුර්වල කළේය. වෘත්තීය සමිති සභාපති ෆ්‍රාන් ඩ්‍රෙෂර්, සිදුවිය හැකි වැඩවර්ජනයක් අතරතුරදී කිම් කාර්ඩේෂියන් සමඟ “ඡායාරූප වල පෙනී සිටිමින් ” ඉතාලියේ ලාභදායී සති අන්තයක් ගත කළ බව හෙළිදරව් කිරීම නළුවන් තවදුරටත් කෝපයට පත් කළේය. ජූනි මස අගදී ලේඛකයන්ගේ පිකට් වැටක් තරණය කිරීම ගැන කාර්ඩෂියන් කෝපය ඇවිස්සුවේය. ඩ්‍රෙෂර් ප්‍රතිගාමී එන්නත් විරෝධී ප්‍රචාරණයට යට වී සිටින බව නැවත වරක් හෙළි කළාය.

චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනයේ වර්තමාන පිපිරීම ප්‍රවාහයට සහ අවශේෂවලට වඩා බොහෝ වැඩි ය. ඇතැම් කර්මාන්ත විචාරකයින් යෝජනා කරන පරිදි වර්තමාන තත්වය චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනය නරක “ව්‍යාපාරික ආකෘතියක්” ලෙස හෙලිදරව් කරනවා පමණක් නොව, ඇමරිකානු ධනවාදය “නරක”, ඇත්ත වශයෙන්ම, පිළිගත නොහැකි “සමාජ ආකෘතියක්” බවට වැඩෙන දැනුවත්භාවය හෙළි කරයි.

අවසාන විග‍්‍රහයේ දී, ඒකාබද්ධ ලේඛකයන්ගේ සහ නළුවන්ගේ වැඩ වර්ජන ක‍්‍රියාමාර්ගයේ ගැටලූව වන්නේ එක්සත් ජනපදයේ සහ ගෝලීය ධනවාදයේ පරිහානිය හා භයානක තත්වයයි. ඇමරිකාවේ නිමක් නැති යුද්ධවලට සහ න්‍යෂ්ටික සමූලඝාතනයේ තර්ජනයට, දරිද්‍රතාවයට සහ සමාජ අසමානතාවයට, පාරිසරික ව්‍යසනවලට, වසංගතයෙන් මිලියන ගනනක් අනවශ්‍ය ලෙස මියයාමට, මිනීමැරුම් පොලිස් ප්‍රචණ්ඩත්වයට, ගබ්සාවට එරෙහිව උසාවි ප්‍රහාරවලට, පොත් වාරණය සහ තහනම් කිරීම සහ අනෙකුත් මූලික අයිතිවාසිකම් අහෝසි කිරීම සහ සංගත ගැති, යුද වැදී සිටින බයිඩන් පරිපාලනයට සහ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් සහ රොන් ඩීසැන්ටිස් වැනි නූගත්, ෆැසිස්ට් මැරයින්ට එරෙහිව ජනප්‍රිය සතුරුකම් වැඩිවෙමින් තිබේ.

චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනය වසා දැමීම කලාත්මක නිදහස සහ නිර්මාණශීලිත්වය ආයතනිකව යටපත් කිරීමට තර්ජනයක් සහ අභියෝගයකි. කර්මාන්තයේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරීන්, ඔවුන්ගේ හිසෙහි මුල් සිතිවිල්ලක් නොමැතිව, විකට පොත් මනඃකල්පිත මාලාවක් සහ “ක්‍රියාකාරී බ්ලොක්බස්ටර්” මාලාවක් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා බොහෝ දුරට මුලසුන හොබවයි. බැරෑරුම්, කල්පවත්නා වැඩ කිරීමට ආශා කරන ලේඛකයින්ට සහ නළුවන්ට – මෑත වසරවලදී මතු වීමට පටන් ගත් සැලකිය යුතු උදාහරණ – කුණු වල ප්‍රමුඛතාවය සහ ප්‍රේක්ෂක සාමාජිකයින්ගේ මොළය හැරවීමට චිත්‍රාගාර සහ ජාලයන් හිතාමතාම දරන උත්සාහය දෙස භීතියෙන් බලා සිටිය හැකිය. මස් කිරීමට. සමකාලීන සමාජ ජීවිතයේ කටුක කරුණුවලට එරෙහිව කලාකරුවන් මතු කර ඇති බැවින්, ලේඛකයින්ගේ සහ නළුවන්ගේ වැඩ වර්ජන ව්‍යාපාරය චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනයේ යථාර්ථවාදය වෙත හැරීමක් දිරිමත් කළ යුතුය.

සමස්තයක් ලෙස විනෝදාස්වාද වෘත්තීය සමිතිවල නායකත්වය අරගලයේ දෘෂ්ටිකෝණයෙන් සිය වැදගැම්මකට නැති බව දැනටමත් ඔප්පු කර ඇත

ලේඛකයාට සහ නළුවන්ට සියයට 25 ක වැටුප් වැඩිවීමක් අවශ්‍ය වන අතර, ඔවුන්ට අහිමි වූ දේ පියවා ගැනීමට, කර්මාන්තයේ කෘත්‍රිම බුද්ධිය භාවිතය පිළිබඳ පූර්ණ පාලනයක් සහ වැඩසටහන් සහ චිත්‍රපටවල සාර්ථකත්වය සහ නරඹන්නන් සමඟ බැඳී ඇති අවශේෂයන් අවශ්‍ය වේ. මේ සදහා ,සමාගම් ඔවුන්ගේ පොත් කම්කරුවන්ගේ පරීක්ෂාවට  විවෘත කිරීම අවශ්‍ය වේ.තත්වයේ බරපතලකම සහ අරගලයේ මානයන් ඉල්ලා සිටින්නේ, සාමාජිකත්වය විසින් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව පාලනය කරන සහ ඔවුන්ගේ වැඩිවන අධිෂ්ඨානය ප්‍රකාශ කරන නව සංවිධාන, ශ්‍රේණිගත කමිටු, අවසානය දක්වා සටන කරගෙන යාමට ගොඩනැගීමයි.

SAG-AFTRA වැඩවර්ජනය පුපුරා ගියහොත්, එය කලබලකාරී සමාජ හා දේශපාලන සන්දර්භයක් තුළ සිදුවනු ඇත.

එක් අතකින්, බිඩෙන් විසින් නායකත්වය දෙන විල්නියස්හි අධිරාජ්‍යවාදීන් බිහිසුණු දෙයක් සකස් කරමින් සිටිති: යුක්රේනයේ ලේ වැගිරීමේ උත්සන්න වීම, තවත් මරණ, වඩා පුළුල් ලෝක ගිනි ජාලාවක් ඇවිලවීමේ අවදානමයි.

අනෙක් අතට, පවතින තත්වයන්ට එරෙහිව පිපිරීම් දවසේ අනුපිළිවෙලයි, එය සෑම විටම නිල සමාජයට “පුදුමයක්” ලෙස පැමිණේ: ප්‍රංශයේ සහ ශ්‍රී ලංකාවේ මහජන විරෝධතා, බ්‍රිතාන්‍ය කොලොම්බියාවේ නැව් තටාක සේවකයින්ගේ සහ ලොස් ඇන්ජලීස් හි හෝටල් සේවකයින්ගේ පාගමන, බි‍්‍රතාන්‍යයේ පාවා දුන් තැපැල් සේවකයන්ගේ මහජන කෝපය සහ සමාජ කෝපයේ තවත් බොහෝ පිපිරීම් ඇත.

සමාජ නැගිටීමත් එයට එරෙහිව පැනනගින ම්ලේච්ඡ ප්‍රතික්‍රියාවත් යන ක්‍රියාවලි දෙකම එකට සමපාත වේ.

වත්මන් අවුලෙන් මිදීමට ඇති එකම මාර්ගය වන්නේ, සමාජයේ සහ සංස්කෘතියේ සමාජවාදී ප්‍රතිසංවිධානය සඳහා දැනුවත්ව උත්සාහ කරන, බලගතු, අණ දෙන ජාත්‍යන්තර බලවේගයක් ලෙස ක්‍රියා කරන කම්කරු පන්තියේ ව්‍යාපාරයයි. යුද්ධයේ බිහිසුණුකමට සහ ධනවාදයේ ම්ලේච්ඡත්වයට පිළිතුර මෙම මාවත දිගේ පවතී.

ඇමරිකාවේ රූපවාහිනී හා රෝඩියෝ කලාකරුවන්ගේ වර්ජනය සහ ගෝලීය පන්ති අරගලයේ මාවත Read More »

new york

ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයෝ 2023 පලමු භාගයේදී තම ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 ක් ගොඩ ගසා ගත්හ

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 03 දින පල වූ ‘World’s richest added $852 billion to their fortunes in first half of 2023‘ යන ජෙරී වයිට් ලියන ලද ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය එස්එෆ් විසිනි.
new york
2022 පෙබරවාරි 20 වන දින නිව් යෝර්ක් නගරයේ මධ්‍යම උද්‍යානයේ (Central Park) සිට මෑන්හැටන් හි “බිලියනර්ස් රෝ” හි සුඛෝපභෝගී, අහස සූරන නේවාසික ගොඩනැගිලි දැකගත හැකිය.[AP ඡායාරූපය/Ted Shaffrey]

බ්ලූම්බර්ග් විසින් සම්පාදනය කර සඳුදා නිකුත් කරන ලද දත්ත වලට අනුව, ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයින් 2023 පලමු භාගයේදී ඔවුන්ගේ ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 එකතු කර ඇත. ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 47ක් දිනකට ඩොලර් 6.25කින් යන්තම් දිවි ගලවා ගනිද්දී, ගෙවුනු මාස 6 තුල බ්ලූම්බර්ග් බිලියනපති දර්ශකයේ (Bloomberg Billionaires Index) හි සෑම සාමාජිකයෙක්ම දිනකට ඩොලර් මිලියන 14ක සාමාන්‍යයක ට වඩා උපයා ඇත.

2020 දෙවන භාගයේ සිට ලෝකයේ බිලියනපති 2,640 ගේ ධනය ඉහල යාම,  මාස හයක් තුල විශාලතම  ඉහල යාමයි.  මින් පෙර  අත්දුටු පිම්ම, එක්සත් ජනපදය හා ලොව පුරා අනෙකුත් ආන්ඩු වසංගතයේ බලපෑමෙන් සුපිරි ධනවතුන්ගේ වත්කම් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් වෙත ගලා හැලු ඩොලර් ට්‍රිලියන ගනන් වල  ප්‍රතිඵලය විය. 2020 මාර්තු සහ 2023 මාර්තු අතර වූ  තෙවසර තුල, නිව් යෝර්ක් කොටස් වෙලෙඳපොලේ විශාලතම දර්ශක තුනම සියයට 70 කින් ඉහල ගොස් ඇත. මූල්‍ය අස්ථාවරත්වයේ වැඩෙන සංඥා සහ ආර්ථික අවපාතය පිලිබඳ අනතුරු ඇඟවීම් නොතකා පසුගිය කාර්තුවේ දී ඒවා අඛන්ඩව ඉහල ගොස් ඇත.

බ්ලූම්බර්ග් සටහන් කල පරිදි, “ආයෝජකයින්, මහ බැංකු පොලී අනුපාත ඉහල දැමීම්, යුක්රේනයේ පවතින යුද්ධය සහ කලාපීය බැංකු අර්බුදය යනාදියෙහි බලපෑම් ගසා දැමූහ.  “මෙම වාසි ගරා ගැනීම්” “පුලුල් කොටස් වෙලඳපොල රැලියක් (එක දිගට පවත්නා මිල ඉහල යෑමක්)” සමග සමපාත විය. කෘත්‍රිම බුද්ධිය පිලිබඳ ආයෝජක උන්මාදය තාක්ෂනික කොටස් මිල ඉහල නැංවීම නිසා  එහි හොඳම  පලමු භාගය ලෙස වාර්තා වෙමින් Nasdaq 100,  39% කින් ද,  S&P,  500 16% කින් ද ඉහල ගියේය. 

ග්‍රහලෝකයේ බිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් ඉහල යන ජීවන වියදම්වලට, සැබෑ වැටුප් පහත වැටීමට සහ වැඩෙන අසරනභාවයට මුහුන දෙද්දී, ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයා වන ඉලොන් මස්ක් (Elon Musk), 2023 මුල් මාස හය තුල ඩොලර් බිලියන 96 කින් වඩා  ධනවත් විය. ෆේස් බුක් (Facebook) හිමි මෙටා ප්ලැට්ෆෝම්ස් (Meta Platforms) හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී මාර්ක් සකර්බර්ග් (Mark Zuckerberg) බ්ලූම්බර්ග්  හි ධනවත්ම බිලියනපතියන් 500 ලැයිස්තුවේ අංක 10), ඔහුගේ ධනයේ දෙවන ඉහලම පිම්ම ලෙස, 2023 පලමු මාස ​​හය තුල ඩොලර් බිලියන 58.9කින් ඩොලර් බිලියන 99.2 දක්වා ඉහල යනු දුටුවේය.

ද ගාඩියන් ට (The Guardian) අනුව, කැලිෆෝනියාවේ මස්ක් ගේ ටෙස්ලා කම්හලේ වත්මන් සහ හිටපු සේවකයින් පහලොස් දෙනෙක් , “ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියාගේ අභිලාෂකාමී නිෂ්පාදන ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සඳහා දැඩි පීඩනය යටතේ, සමහර විට වේදනාව සහ තුවාල හරහා දිගු පැය” වැඩ සංස්කෘතියක් විස්තර කරයි. ටෙස්ලා හි නිෂ්පාදන කාර්මිකයෙකු වන ජොනතන් ගැලෙස්කු, “මිනිස්සු  ක්ලාන්ත වෙනවා, පෑන්කේක් එකක් වගේ බිමට වැටිලා, එයාලගේ මූන කඩා ගන්නවා” තමන් දැක ඇති බව ද ගාඩියන් ට විස්තර කරයි. ඔහු තවදුරටත් පැවසුවේ, “ඔහු තවමත් බිම වැතිර සිටිද්දී ,  ඔහු වටා වැඩ කිරීමට ඔවුන් අපව මෙහෙයවයි.”

chart
[ඡායාරූපය: ලෝක අසමානතා වාර්තාව 2022]

පසුගිය වසරේ මස්ක් ටෙස්ලා හි කම්කරුවන් 10,000 ක් සහ ට්විටර් හි තවත් 3,700 ක් කපා දැමීය. ඔහුගේ පැත්තෙන්, සකර්බර්ග්,  වසර දෙකක් තුල රැකියා 21,000 ක් ඉවත් කාරනා පිරිවැය කැපීමේ සැලැස්මක  කොටසක් ලෙස, සිය තුන්වන වටයේ දොට්ට දැමීම් මැයි මාසයේදී මෙටා හි ආරම්භ කලේය. 

බ්ලූම්බර්ග් බිලියනපති දර්ශකයේ  මස්ක් පසුපසින් එන්නේ යුරෝපීය සුඛෝපභෝගී භාන්ඩ නිෂ්පාදක LVMH Moët Hennessy Louis Vuitton වලින් අඩක් පාලනය කරන බර්නාඩ ආර්නෝ ය.  

එක්සත් ජනපදයේ විභව ආර්ථික මන්දගාමිත්වයක්, සුඛෝපභෝගී භාන්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම අඩු කරනු ඇතැයි යන කනස්සල්ල හේතුවෙන්, එක් දිනක් තුල ඔහුගේ ධනයෙන් ඩොලර් බිලියන 11.2 ක් අතුගා දැමීමෙන් පසු ආර්නෝ ප්‍රථම ස්ථානයෙන් ඉවතට වැටුනි. විකුනා දැමීමෙන් පවා, බ්ලූම්බර්ග්ට අනුව, ප්‍රංශ ප්‍රකෝටිපතියාට තවමත් ඩොලර් බිලියන 191.6 ක ශුද්ධ වටිනාකමක් ඇති අතර, මේ වසරේ මේ දක්වා ඩොලර් බිලියන 29.5 එකතු කර ගන  ඇත.

2012 දී ආර්නෝ බදු ගෙවීමෙන් වැලකී සිටීම සඳහා බෙල්ජියමට ඔහුගේ පුරවැසිභාවය මාරු කිරීමට උත්සාහ කලේය. අප්‍රේල් මාසයේ දී, ජනාධිපති එමානුවෙල් මැක්‍රොන්ගේ විශ්‍රාම වැටුප් කප්පාදුවලට විරෝධය පාමින් කම්කරුවන් LVMH මූලස්ථානයට කඩා වැදුනේ, රජයට විශ්‍රාම වැටුප් සඳහා මුදල් අවශ්‍ය නම් එය ආර්නෝ  වෙතින් ලබා ගත යුතු බව පවසමිනි.

ඇමේසන් නිර්මාතෘ ජෙෆ් බෙසෝස් මේ වසරේ මුල් මාස හය තුල තම ධනය ඩොලර් බිලියන 47.4 කින් වැඩි කර ගනිමින්ඩොලර් බිලියන 154 ක්  ධනයක් සමඟ ලොව  තුන්වන ධනවත්ම පුද්ගලයා වේ. නැවත නැවතත් සිදුකරන උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් වෘත්තීය ආරක්ෂාව සහ සෞඛ්‍ය පරිපාලනය (OSHA) විසින් ඇමේසන් දැනටත්  විමර්ශනය කරනු ලැබේ. 2021 දී, අනෙකුත් සියලුම ගබඩාවල එය  කම්කරුවන් 100 කට 3.3 වෙද්දී ඇමේසන් හි බරපතල තුවාල අනුපාතය කම්කරුවන් 100 කට 6.8 ක් වශයෙන්  දෙගුනයකටත් වඩා ඉහල විය.

ලැයිස්තුවේ බෙසෝස්ට පසුව මයික්‍රොසොෆ්ට් නිර්මාතෘ බිල් ගේට්ස් (ඩොලර් බිලියන 134, ඩොලර් බිලියන 24.4 කින් ඉහල ගොස් ඇත) වේ. පසුගිය වසරේ ගේට්ස්, කැනේඩියානු ජාතික දුම්රිය සමාගමේ ඔහුගේ කොටස් ඩොලර් මිලියන 940ක් විකුනා දැමූ නමුත් තවමත් CN Rail හි සියයට 9ක කොටස් හිමිකාරීත්වයක් දරයි. එය, ඔහායෝ හි   නැගෙනහිර පලස්තීනය ඇතුලු නැවත නැවතත්  සිදුවන පීලි පැනීම්වලට තුඩු දී ඇති, කම්කරුවන්ට එරෙහිව මිලේච්ඡ  පිරිවැය කප්පාදු  ප්‍රහාර හා යටිතල පහසුකම් කප්පාදු  එල්ල කර ඇති, උතුරු ඇමරිකාවේ ඉහලම පලමු පන්තියේ 1 දුම්රිය මාර්ග හතෙන් එකකි.

ලැයිස්තුවේ හත්වන ස්ථානය වොරන් බෆට් (ඩොලර් බිලියන 113, ඩොලර් බිලියන 5.6 කින් ඉහල ගොස් ඇත).ගනී. ඔහු BNSF දුම්රිය මාර්ගය සහ Geico, Clayton Homes සහ Dairy Queen හිමි බර්ක්ෂ හතවේ (Berkshire Hathaway) ආයෝජන සමාගමේ හිමිකරු වන අතර , Coca-Cola සහ American Express හි කොටස් හිමිය .

මිලියන 22 ක් පමන මිය ගොස් ඇති, තවත් මිලියන දස ගනනක් දිගු කාලීන දුර්වලතාවයෙන් පෙලෙන වසංගතය අතරතුර ධනය පිම්බී ගිය  බ්ලූම්බර්ග්ගේ බිලියනපති  ලැයිස්තුවෙන් කිහිප දෙනෙකු පමනකගේ  සමාජ විරෝධී ස්වභාවය මේ ආකාර  වේ.

chart 2
[ඡායාරූපය: ලෝක අසමානතා වාර්තාව 2022]

මෙම වසර මුලදී ලෝක ආර්ථික සමුලුවට පෙර ඔක්ස්ෆැම් පුන්‍යායතනය විසින් නිකුත් කරන ලද වාර්තාවකට අනුව:

  • “ධනවත්ම 1% 2020 සිට අලුතින් නිර්මානය කරන ලද ඩොලර් ට්‍රිලියන 42 ක ධනයෙන් තුනෙන් දෙකකට ආසන්න ප්‍රමානයක් ඩැහැගෙන ඇත. මෙය මානව වර්ගයාගේ ඉතිරි 99% විසින් එම කාලය තුල උපයා ගත් මුදල මෙන් දෙගුනයකට ආසන්න මුදලකි. පසුගිය දශකය තුල බිලියනපතියන්ගේ  සංඛ්‍යාව සහ ධනය දෙගුන වී ඇති අතර නව ගෝලීය ධනයෙන් අඩක් පමන ලබා ගත්තේ  ධනවත්ම 1% යි.”
  • “‘සාමාන්‍ය ‘බිලියනපතියා’,   පහලම 90% පුද්ගලයෙකු විසින් උපයන සෑම ඩොලර් 1ක නව ධනයක් සඳහාම, දල වශයෙන් ඩොලර් මිලියන 1.7ක් ලබාගන ඇත. ලෝකයේ සුපිරි ධනවතුන්ගේ සාමූහික ධනය දිනකට ඩොලර් බිලියන 2.7කින් වැඩි වෙමින් පවතී.
  • “ඊලඟ වසර පහ තුල, ලෝකයේ ආන්ඩුවලින් හතරෙන් තුනක් ඩොලර් ට්‍රිලියන 7.8 ක රාජ්‍ය වියදම් කප්පාදුවක් සැලසුම් කරයි.”
  • “මිලියන 820කට අධික ජනතාවක් දැන් කුසගින්නේ සිටිති, ඔවුන්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් අන්තිමට හා අවම වශයෙන් ආහාර ගත යුතු කාන්තාවන්ය. මීට අමතරව දැන්, වෙන කිසිදා කටත් වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් වන ,  මිලියන 339 ක්  මිනිසුන් සදහා  හදිසි ආහාර සලාක, පිරිසිදු ජලය සහ නවාතැන් ඇතුලු මානුෂීය ආධාර අවශ්‍ය කර තිබේ.”

එක්සත් ජනපදයේ සහ ලොව පුරා, ජීවිතයේ සෑම අංගයක්ම මෙම සමාජ ස්ථරය පොහොසත් කිරීමට යටත් වන අතර, එහි පරපෝෂිතභාවය සහ පරිහානිය, ‘අනුප්රාප්තිය’ නම්  රූපවාහිනී කතාමාලාවේ උද්දීපනය කෙරුනි.

එක්සත් ජනපදයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරනය කම්කරු පන්තියේ සහ මධ්‍යම පාන්තික විද්‍යාල සිසුන්ට සුලු නය සහනයක් ලබා දීම ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කරයි. ඒ අතරම, බයිඩන් පරිපාලනය සහ කොංග්‍රසය බැංකුවලට ඇප දීමට, කොටස් වෙලඳපොලවලට මුක්කු ගැසීමට සහ ලෝකයේ සම්පත් මත පාලනය,  තම රටේ කම්කරුවන්ට එරෙහිව යුද්ධය දියත් කරන එම සංගත හා මූල්‍ය කතිපයාධිකාරය වෙත පතුරුවා හැරීම සදහා,  රුසියාවට හා චීනයට එරෙහිව යුද්ධය දියත් කිරීමට නිමක් නැති සම්පත් සොයා ගනියි. 

පාලක ප්‍රභූව හා වැඩකරන මහා ජනතාව අතර ඇති සමනය කල නොහැකි ගැටුම ලොව පුරා පන්ති අරගලයේ පුපුරන සුලු පුනර්ජීවනයකට ඉන්ධන සපයයි. ප්‍රන්සයේ විශ්‍රාම වැටුප් කප්පාදුව හා පොලිස් ප්‍රචන්ඩත්වයට එරෙහි මහජන විරෝධතා, එක්සත් රාජධානියේ, ජර්මනියේ, ඉතාලියේ හා ස්පාඤ්ඤයේ දුම්රිය, තැපැල්, ගුවන් හා අනෙකුත් කම්කරුවන්ගේ වැඩ වර්ජන හා අරගල, ලතින් ඇමරිකානු ගුරු වැඩ වර්ජන රැල්ල සහ ලංකාවේ පෞද්ගලීකරනයට සහ  කප්පාදුවට එරෙහි මහජන විරෝධතා මෙයට ඇතුලත් ය. 

උතුරු ඇමරිකාවේ, ඔන්ටාරියෝ  හැමිල්ටන් හි ජාතික වානේ කාර් කම්කරුවන් 1,500 ක් සහ  කැනේඩියානු නැව් තටාක කම්කරුවන් 7,400 ක් වැඩ වර්ජනය කර ඇත. එක්සත් ජනපදයේ, ලොස් ඇන්ජලීස් ප්‍රදේශයේ හෝටල් කම්කරුවන් 15,000ක් වැඩවර්ජන කරති, නලුවන් 160,000කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් දැනට පවතින ලේඛකයින්ගේ වැඩ වර්ජනයට සම්බන්ධ වීමට උත්සාහ කරති, පෙන්සිල්වේනියාවේ ඊරි හි, Wabtec දුම්රිය එන්ජින් කම්කරුවන් 1,600ක්, බටහිර වෙරලේ නැව් තටාක කම්කරුවන් (West Coast dockers) සහ   නිව්යෝර්ක් නගර ප්‍රවාහන කම්කරුවන්  වෘත්තීය සමිති පිටුබලය ලත් පාවා දැමීමේ ගිවිසුම් වලට විරෝධය පානා  අතර UPS සහ මෝටර් රථ කර්මාන්තයේ කම්කරුවන් මිලියන අඩකට වැඩි පිරිසක් මෙම ගිම්හානයේදී වැඩ වර්ජන ක්‍රියාමාර්ගයක් සදහා  බලපෑම් කරති.

කම්කරු පන්තියේ වැඩෙන සටන්කාමීත්වයේ සහ දේශපාලන රැඩිකල්කරනයේ විප්ලවවාදී ඇඟවුම් පිලිබඳව පාලක පන්තිය තුල වැඩෙන භීතියක් පවතී. ලන්ඩනයේ ස්පියර්ගේ ධනය කලමනාකරන (Spear’s wealth management) සඟරාව විසින් සංවිධානය කරන ලද ආයෝජන සම්මන්ත්‍රනයක් ගැන, ද ගාඩියන් මෑතකදී වාර්තා කල අතර, එහිදී “ගෝලීය ප්‍රභූ පැලැන්තියේ සාමාජිකයින්ට සහ ඔවුන්ගේ මූල්‍ය කන්ඩායම්වලට ප්‍රගතිශීලී උපදේශකයින් පවසා ඇත්තේ මිරිකන ලද කුටුම්භයන්ට බලපාන  බලශක්ති සහ ආහාර මිල ඉහල යාමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ධනවතුන් හා දුප්පතුන් අතර විහිදා ගත් අසමානතා පරතරය පුලුල් වීමට ඉඩ හැරියොත් ‘සැබෑ කැරැල්ලක  යථා අවදානමක්’ සහ ‘සිවිල් කඩාකප්පල් වීමේ’ අවදානමක් පවතින බවයි .

කෙසේ වෙතත්, සමාජයේ ධනය රැඩිකල් ලෙස යලි බෙදා හැරීමක්, වැඩි බදු ගෙවීමට පාලක පන්තියට කරන ආයාචනා මගින් හෝ බර්නි සැන්ඩර්ස්, ජෙරමි කෝබින්, ජීන් ලූක් මෙලන්චොන් සහ ධනවාදයේ අනෙකුත් ව්‍යාජ වාම ආරක්ෂකයින්ගේ වෙනත් ප්‍රතිසංස්කරනවාදී යෝජනා කිසිවක් හරහා, හෝ   සාක්ෂාත් කරගත නොහැක.

පාලක පන්තිය සහ එහි  පද්ධතිය ඓතිහාසිකව යල්පැන ගොස් ඇත. සමාජයේ හුදු පැවැත්ම සඳහා, මූල්‍ය කතිපයාධිකාරය අස්වාමික කල යුතු අතර මානව අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා එහි අති විශාල ධනය යලි බෙදා හැරිය යුතුය. ඔවුන්ට පුද්ගලිකව හිමි නිෂ්පාදන බලවේග ජාත්‍යන්තර කම්කරු පන්තිය අතට පත් කල යුතුය.

කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටුවල ජාත්‍යන්තර සන්ධානයේ  (IWA-RFC) මඟ පෙන්වීම යටතේ පුලුල් වන කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටු ජාලය හරහා එහි වඩාත්ම සවිඥානික ස්වරූපය ගනිමින් සිටින කම්කරු පන්තියේ වැඩෙන ව්‍යාපාරය, කම්කරුවන්ගේ බලය සහ සමාජවාදය සඳහා දැනුවත් දේශපාලන අරගලය සමඟ ඒකාබද්ධ කල යුතුය. 

ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයෝ 2023 පලමු භාගයේදී තම ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 ක් ගොඩ ගසා ගත්හ Read More »

Scroll to Top