class struggles

The Socialist Significance

The Political and Historical Significance of the Launching of The Socialist Magazine

class struggles, Democratic Rights, english, history, History of ICFI, lead article, magazine, Marxist Theory, Perspective, politics, politics & economics, Trade Unions /

Statement by the Socialist Lead of Sri Lanka and South Asia (SLLA), the Revolutionary Left Faction of the Socialist Equality Party (SEP) of Sri Lanka.

The publication of “The Socialist”, the monthly digital magazine of the Socialist Lead of Sri Lanka and South Asia (SLLA), represents a politically significant development in the history of the revolutionary Marxist movement in South Asia. It marks a conscious assertion of the international revolutionary perspective of the International Committee of the Fourth International (ICFI) and a decisive break from the nationalist and opportunist practices that have undermined the development of the Trotskyist movement in Sri Lanka.

The central task confronting the SLLA is to struggle for the resolution of the crisis of revolutionary leadership of the working class in Sri Lanka and South Asia as part of the global fight waged by the ICFI. The launching of thesocialist.lk on March 11, 2023, was an initial step in developing a consistent Marxist analysis of political, economic, and cultural developments, and in educating workers and youth in the principles and program of world socialist revolution. Following the split in the SEP-Left in July 2024 and the expulsion of the nationalist faction that had abandoned the defense of Trotskyist principles and socialist internationalism, thesocialist.lk became the theoretical organ of the SLLA. The subsequent establishment of The Socialist magazine in October 2025 represents the further political and theoretical evolution of this work. As a development beyond the website, the magazine provides a structured, monthly forum for elaborating the perspectives of the ICFI, extending their reach among the urban working class, rural youth, and oppressed masses. It signifies not merely the continuation but the deepening of the fight to build revolutionary socialist leadership in Sri Lanka and South Asia, inseparably linked to the international struggle of the ICFI for world socialist revolution.

The Socialist is not simply a new publication. It represents the crystallization of an internationalist Marxist orientation rooted in the recognition that the fight for socialism in Sri Lanka and South Asia must be grounded in the global revolutionary strategy elaborated by the ICFI. It is the conscious effort of the SLLA to reestablish the Trotskyist political line—based on the historical lessons of the struggle against Pabloism and all forms of nationalist opportunism—and to intervene in the class struggle with theoretical clarity, class independence, and revolutionary optimism.

Historical Continuity: From the WSWS to The Socialist

The launching of The Socialist is historically and politically connected to the founding of the World Socialist Web Site (WSWS) by the ICFI in February 1998. As David North explained at the time, the WSWS was not merely a new publication but the product of profound theoretical and political clarification that emerged from the ICFI’s struggle against the opportunism of the Workers Revolutionary Party (WRP) in Britain.

The WSWS arose from the recognition that the globalization of capitalist production—the integration of the world economy into a single productive system—had rendered all nationally limited political programs reactionary and obsolete. The epoch of globalized capitalism required the building of a world party of socialist revolution, unified by a single international perspective and program, capable of leading the struggles of workers across all national boundaries. The traditional forms of printed party press, limited by the constraints of national distribution, were inadequate to this new historical stage. The Internet, as the most advanced means of global communication, provided the ICFI with a powerful instrument to reach, educate, and politically unify the international working class.

The decision of the SLLA to launch The Socialist as a digital magazine continues and extends this internationalist orientation. It expresses the determination to utilize the most advanced forms of communication to bring Marxist theory, historical analysis, and revolutionary strategy to the broadest layers of workers and youth—particularly those isolated from political education by material deprivation, linguistic barriers, and the decades-long betrayals of Stalinism, Maoism, and trade union bureaucracies.

The Political Meaning of the Digital Form

The digital PDF (portable document format) or other e-book format of The Socialist is not merely a technical convenience but corresponds to profound social and technological transformations. It is rooted in an understanding of the objective changes in the material conditions of communication and the class struggle.

Over the past decade, the spread of mobile Internet technology and smartphones has reached deep into Sri Lankan and South Asian society. Even in remote rural areas, millions—including working-class mothers, students, and rural youth—regularly access and share digital documents through WhatsApp and other social media platforms. Educational materials, government documents, newspapers and instant news are increasingly circulated in digital form. This represents not simply technological change but a transformation in the means by which information and ideas are disseminated and consciousness is formed.

This development provides the material foundation for the SLLA to bring the program of the ICFI directly to workers, rural youth, and the oppressed masses. The Socialist can be read and shared instantly by thousands, overcoming barriers of geography, poverty, workplace restrictions, and the limitations of traditional print distribution networks and high costs. It creates the possibility for the revolutionary program of the international working class to reach social layers that have been politically dominated for decades by bourgeois nationalism, Stalinist and Maoist parties, trade union bureaucracies, and communalist politics.

However, it must be emphasized that technology itself is not politically neutral, until it remains under the control of the bourgeoisie. The spread of digital communication is a product of capitalist development—an expression of the extraordinary productive forces created by human labor under capitalism. But these same forces, which hold immense progressive potential, remain imprisoned within the capitalist system, serving its interests. The revolutionary use of technology requires conscious political directions based on Marxist theory and the fight for the independent interests of the working class.

In this regard, The Socialist bears immense political significance: it harnesses modern technology under the guidance of the Trotskyist program to educate and mobilize the working class and oppressed masses for the socialist transformation of society. In doing so, it directly advances the SLLA’s central strategic task—the building of the Socialist Equality Party to resolve the crisis of revolutionary leadership—by forging a conscious revolutionary alliance between the urban working class and the rural youth, peasantry, and oppressed middle-class layers1 under the leadership of the proletariat.

The Crisis of Leadership and the Failure of the RCL/SEP

The launching of The Socialist must be situated within the historical experience of the the Socialist Equality Party and its predecessor the Revolutionary Communist League (RCL) —above all, their failure to build a genuinely mass revolutionary party rooted in the working class and capable of winning the rural youth and oppressed masses to the revolutionary socialist program of the international working class. This historical deficit, rooted in political retreats and opportunist adaptations, underscores the decisive importance of The Socialist as an instrument for reestablishing the Marxist foundations of the movement and preparing a new generation for the tasks of revolutionary leadership.

During the critical period of 1987–1990—marked by mass youth upheaval in the South, civil war in the North and East, and state terror —the RCL confronted a decisive test. Despite formally defending the international program of the ICFI, the party failed to develop the necessary political and organizational strategy to reach and win over the radicalized rural youth—both Sinhala and Tamil— and oppressed layers to the Trotskyist program.

This failure was not primarily a question of tactical errors or insufficient resources. It flowed from a deeper pragmatic adaptation to the framework of national politics and a fundamental skepticism regarding the revolutionary capacity of the working class and rural masses of Sri Lanka and South Asia as a region of backward countries—a retreat from Leon Trotsky’s theory of Permanent Revolution back toward the very Menshevik conceptions against which that theory had been elaborated. The practice of the party leadership revealed an effective abandonment of the perspective that the working class in a backward, belated capitalist country such as Sri Lanka could lead the democratic and socialist revolution, replacing it with a passive expectation that socialist revolution must first triumph in the advanced capitalist centers before the workers of Sri Lanka,  India or Bangladesh, for instance, could seize power—a regression to the pre-1905 schema that Trotsky had decisively refuted through his analysis of combined and uneven development under imperialism.

The theory of Permanent Revolution, verified by the experiences of the Russian Revolution and subsequent struggles in colonial and semi-colonial countries, establishes that in countries of belated capitalist development, the democratic and national tasks historically associated with bourgeois revolutions cannot be achieved under the leadership of the national bourgeoisie. The bourgeoisie in such countries arrives on the historical stage too late, bound by a thousand threads to imperialism and terrified of the revolutionary mobilization of the working class and peasantry. Only the working class, leading the rural poor and oppressed masses, and linking the struggle for democratic rights to the fight for socialism on an international scale, can resolve the fundamental problems facing society.

The RCL’s failure to orient systematically toward the radicalized rural youth—both Sinhala and Tamil—flowed from an unprincipled adaptation to the nationalist political climate dominated by petty-bourgeois movements such as the Janatha Vimukthi Peramuna (JVP) in the South and the Liberation Tigers of Tamil Eelam (LTTE)2 in the North. The JVP, combining Sinhala chauvinism with violent hostility toward the working class, was able to build a mass base among disoriented and radicalized rural Sinhala youth precisely because the RCL had no sustained orientation or presence in these layers3. From 19834 onward, Sri Lankan politics and the class struggle—both in the North and South—were increasingly dominated and mediated by the unresolved Tamil national question, which the bourgeoisie exploited to divide the working class, militarize society, and suppress independent proletarian struggle. In the North and East, the RCL’s initial sympathizing with the LTTE— under the opportunist patronage of the Workers Revolutionary Party (WRP), which pressured sections of the ICFI to adapt to bourgeois-nationalist movements—constituted a political betrayal of the Tamil youth. By endorsing the LTTE’s claim to represent a ‘liberation movement’ for national self-determination of Tamils, and supporting a separate Tamil Eelam, the RCL ceded the leadership of oppressed Tamil youth to a petty-bourgeois-nationalist organization, which fought for a bourgeois program. The WRP’s uncritical support for the LTTE prevented any examination by the RCL of the politics of the LTTE and other Tamil armed groups and thus helped to strengthen their influence among Tamil youth. Consequently, these political positions led to RCL’s failure to win Tamil youth of the North over to the revolutionary party, and, on the other hand, to earn the wrath of Sinhala rural youth of the South, who joined the JVP. In the early-1990s, the SEP leadership misleadingly claimed the ICFI’s rejection to support separatism—a 180-degree turn from the pre-1986 position—as an abandonment of the defence of the right of nations to ‘self-determination’, thus effectively refusing the essential content of this democratic right of the oppressed Tamil people. This further entrenched the loss of confidence of  the Tamil youth, the poor and working people toward the SEP as a revolutionary party that could lead them to solve the national question.  

This dual failure—its inability to penetrate the rural Sinhala youth and its capitulation to Tamil bourgeois nationalism—left the RCL unable to politically combat either the JVP or the LTTE, allowing both movements to fill the vacuum created by the RCL’s withdrawal from its revolutionary tasks. The consequences were bloody, and irrevocable. From the early 1990s onward, this crisis deepened, with SEP’s limited interventions—concentrated narrowly on the urban sections of the working class—being largely inadequate to gather a mass base in the working class. The traumatic legacy of JVP fascism and state terror, the massive global impact of the capitalist restoration in the Soviet Union, the protracted civil war that the bourgeoisie used to polarize the working class on communal lines, the rise of postmodern and anti-Marxist currents in academia that disoriented a generation of youth, the emergence and increasing influence of petty-bourgeois pseudo-left tendencies, and the consolidation of bourgeois nationalist and racialist parties over the rural masses and oppressed middle classes through electoral  and parliamentary manoevers—all of these processes further isolated and demoralized the SEP leadership, leading to a lack of political confidence in the possibility of winning the working class and the oppressed middle-class youth to the program of Marxism, thereby accelerating its drift away from the mass movement of the working class and the oppressed5.

Historical legacy of petty-bourgeois radicalism and its pressure within the FI

This retreat of the RCL—and later the SEP—must be analyzed within the broader world-historical process that prepared the ground for revisionism within the Fourth International (FI) itself. 

From the third decade of the twentieth century onward, the international working class suffered a series of catastrophic defeats arising from the betrayals of Social Democracy and Stalinism: the Social Democratic betrayal of August 1914, which drowned the German November Revolution of 1918-1919 in blood; the failure of the German revolution in 1923; the defeat of the British General Strike in 1926; the catastrophic betrayal of the Chinese Revolution in 1927; and above all, the coming to power of Hitler in January 1933—a defeat that signified the definitive transformation of Stalinism into a counterrevolutionary force and necessitated the founding of the Fourth International in 1938. 

The post-World War II period witnessed the temporary restabilization of world capitalism through agreements reached at Yalta and Potsdam, the Marshall Plan, and the Bretton Woods system, which vastly expanded the field of operation for bourgeois nationalist movements and petty-bourgeois radical tendencies throughout the colonial world. Mao Zedong’s victory in China in 1949, achieved through peasant-based forces rather than the urban proletariat; the waves of decolonization bringing to power figures such as Nehru, Nasser, Sukarno, and Nkrumah; the Cuban Revolution of 1959, where Castro’s guerrilla movement nationalized industry without a Trotskyist party or the conscious mobilization of the working class; the Vietnamese defeat of French and American imperialism under Stalinist leadership; and the proliferation of guerrilla movements throughout Latin America, Africa, and Asia—all commanded enormous authority among radicalized workers, youth, and intellectuals, creating the illusion that socialism could be achieved through non-proletarian forces and rendering the Fourth International’s patient work of building revolutionary parties apparently sectarian and obsolete. 

It was precisely this political climate that generated revisionist pressures within the Fourth International, culminating in Pabloism, which, as David North explains in The Heritage We Defend, represented “liquidationism all down the line”—the repudiation of the hegemony of the proletariat and the reduction of the Fourth International to a pressure group within Stalinist, Social Democratic, and bourgeois nationalist organizations, proclaiming that these forces would be compelled by objective circumstances to play a revolutionary role. The 1953 split led to the founding of the International Committee of the Fourth International (ICFI) under James P. Cannon’s leadership in defense of orthodox Trotskyism.   

Lenin Trotsky
Vladimir Lenin giving a speech in Moscow, Leon Trotsky is in the background (1920)

Although the International Committee waged a principled and historically vindicated struggle against Pabloite liquidationism, defending the theoretical and programmatic foundations of Trotskyism and insisting on the necessity of building independent revolutionary parties of the working class, individual sections within the ICFI— the Socialist Workers Party (SWP) of the United States, which capitulated to Pabloism a decade later, reunifying with the Pabloites in 1963 on the basis of glorifying Castroism and thereby repudiating the entire historical and theoretical conception of socialist revolution developed by Marx, Lenin, and Trotsky; the Revolutionary Communist League (RCL) and subsequently the Socialist Equality Party (SEP) in Sri Lanka, notwithstanding the political leaps forward achieved by the ICFI in a relentless and principled struggle against the betrayals of the opportunist leadership of the Workers Revolutionary Party (WRP) of Britain in late 1980s—proved vulnerable over time to the nationalist pressures and to the national consciousness of the working class and the petty-bourgeoisie, and resorted to practical adaptations to the existing political framework dominated by bourgeois and petty-bourgeois forces.  This vulnerability manifested itself in RCL/SEP not through explicit programmatic revisionism—the party claimed to formally uphold the theory of Permanent Revolution and the Transitional Program—but rather through a growing disjuncture between the revolutionary principles embodied in official documents and the party’s concrete political practice and orientation. 

The SEP leadership profoundly distorted the essential lessons drawn by the International Committee from its protracted struggle against the Workers Revolutionary Party’s national-opportunist degeneration. That struggle established that the political independence of the working class—the foundational principle of revolutionary Marxism reaffirmed through the battles against Pabloite liquidationism—demands the systematic construction of the revolutionary party as the conscious political leadership of the proletariat through active intervention in the class struggle, not the dissolution of that party into Stalinist, social democratic, or bourgeois nationalist formations. The WRP’s betrayal consisted precisely in the liquidation of independent revolutionary perspectives into adaptation to alien class forces: it subordinated sections of the Fourth International to bourgeois nationalist regimes in the Middle East and repudiated the theory of Permanent Revolution as the strategic foundation for building Trotskyist parties in the colonial and semi-colonial world. The SEP leadership, however, inverted the meaning of political independence. Where the WRP liquidated the party through opportunist alliances with non-proletarian forces, the SEP isolated the party from the working class and oppressed masses through sectarian abstention from the concrete work of party-building. They transformed political independence from a perspective demanding bold leadership in workers’ struggles—requiring systematic struggle to establish the party’s authority among workers, rural youth, plantation laborers, and the urban oppressed middle class through theoretical education combined with practical initiative in the class struggle—into a rationalization for passive propagandism divorced from systematic revolutionary work. 

This gap between programmatic orthodoxy and revolutionary practice expressed itself in a retreat from the uncompromising struggle against Sinhala chauvinism, Tamil nationalism, and bureaucratic trade unionism within the workers’ movement; a failure to build the party as a genuine mass organization rooted in the factories, plantations, working-class neighborhoods, and among the radicalized rural and unemployed youth of both North and South; and an abandonment of the systematic application of the Transitional Program to the concrete conditions facing the Sri Lankan proletariat and oppressed masses. This sectarian deviation—manifesting as passive commentary upon events rather than fighting for active leadership within them—represented an opportunist adaptation to the immense pressure exerted by decades of bourgeois nationalist hegemony over the Sri Lankan masses and the apparent authority of the petty-bourgeois radical movements and trade unions. The distorted lessons rationalized the party’s retreat from its historical responsibility to forge the political alliance of the Sinhalese and Tamil working class and rural poor under the banner of international socialism, thereby abandoning the struggle to establish the political independence of the Sri Lankan proletariat from the influence of all variants of bourgeois and petty-bourgeois nationalism, and preparing the conditions for the party’s transformation into a propaganda circle incapable of leading the revolutionary struggles of the working class and oppressed rural toilers.​​​​​​​​​​​​​​​​

The Inverse form of National Opportunism of the RCL/SEP

The retreat from systematic work to build a mass revolutionary party among the rural youth and oppressed masses expressed, at its core, skepticism about the validity and applicability of the theory of Permanent Revolution to the conditions of Sri Lanka and South Asia. This erosion of perspective led not merely to tactical errors but to a profound strategic regression. In place of an active struggle to forge the political unity of the working class with the oppressed rural and middle layers under a single internationalist program, the leadership lapsed into passive propagandism—issuing programmatically orthodox statements in a ritualistic manner that substituted abstract formulations for concrete revolutionary practice—and thereby revealed a fundamentally sectarian character, divorcing Marxist theory and positions from its necessary embodiment in systematic intervention in the class struggle. The opportunist leadership which abandoned theoretical principles in practice, exposed its sectarian character by hiding behind theoretical orthodoxy, while refusing to engage in the concrete work of building the party among the masses.

Such a retreat constituted and opened the door to opportunist adaptations to the political environment dominated by bourgeois and petty-bourgeois forces—a tendency that can be referred to as the inverse form6 of national opportunism, a type of passive opportunism peculiar to the leadership of a revolutionary party of a country of belated capitalist development. In practice, it meant yielding the initiative to the very revisionist and nationalist tendencies—shaped by decades of Stalinist, Maoist, Pabloite, and petty-bourgeois radical betrayals—that had disoriented and fragmented the revolutionary movement internationally. By abandoning a determined and irreconcilable struggle to apply the theory of Permanent Revolution to the concrete conditions of Sri Lanka, the SEP leadership steadily isolated itself from the working class and the oppressed masses, forfeiting their political confidence and, thereby perpetuating its own stagnation and compounding its political degeneration and internal putrefaction.

The SEP’s inadequate intervention in working-class struggles— in the backdrop of growing intensification of class struggles in Sri Lanka and South Asia as part of an international phenomenon—flowed from its retreat from systematic struggle to build independent revolutionary organization in the factories, plantations, and workplaces. The trade union bureaucracy—controlled by bourgeois and reformist parties that subordinate workers to nationalist politics—functions as the organizational instrument through which the nationalist political climate dominates the working class. The SEP’s historical failure to build revolutionary alternatives—independent rank-and-file action committees— in the workplaces meant workers remained under the ideological and organizational stranglehold of these bureaucratic apparatuses, which systematically block unified, independent class action and reinforce reformist illusions and ethnic divisions. This is a further manifestation of inverse opportunism: not adaptation to the bureaucracy through collaboration, but accommodation to its dominance through the failure to wage patient, systematic revolutionary work among the workers themselves.​​​​​​​​​​​​​​​​

The Theoretical and Political Foundations of the SLLA

The SLLA was formed precisely to overcome this legacy of nationalist opportunism and political passivity. Its work is based on a return to the fundamental principles of Trotskyism—the theory of Permanent Revolution, proletarian internationalism, and the necessity of building the independent revolutionary party of the working class.

Central to this work is the understanding that the socialist revolution in Sri Lanka cannot be completed within a national framework. The Sri Lankan economy, like all economies in the epoch of imperialism, is integrated into the world capitalist system. The crises confronting workers and oppressed masses—economic collapse, social inequality, authoritarian rule—are manifestations of the global crisis of capitalism. Their resolution requires the international unity of the working class and the overthrow of capitalism on a world scale.

This means that the fight for socialism in Sri Lanka is inseparable from the struggles of workers in India, throughout South Asia, and internationally. It requires breaking the working class from all forms of nationalism—Sinhala, Tamil, or any other communal identity—and uniting workers across ethnic, religious, and national lines on the basis of common class interests.

It also requires forging a revolutionary alliance between the urban working class and the rural poor, agricultural workers, impoverished peasants, and oppressed middle-class layers. This is not a question of tailoring the socialist program to accommodate the prejudices or limited outlook of these layers, but of systematically explaining how their fundamental interests can only be achieved through socialist revolution led by the working class.

The rural masses in Sri Lanka and South Asia face deepening immiseration—landlessness, indebtedness, destruction of traditional livelihoods, and rural unemployment. These are not isolated “rural problems” but expressions of the crisis of world capitalism and the subordination of agriculture to the profit interests of agribusiness monopolies and imperialism. The solution lies not in nationalist or populist programs of land reform or rural development within capitalism, but in the  socialist reorganization of agriculture as part of a rationally planned economy under workers’ control.

Similarly, educated youth from rural and small-town backgrounds—products of the expansion of public education who confront unemployment, poverty wages, and social dead-ends—represent a potentially revolutionary force. The recent Gen-Z protest movements testified to their revolutionary potential. Without the intervention of a revolutionary party armed with Marxist theory, this discontent and radicalism is channeled into reactionary nationalist, religious fundamentalist, or fascistic movements, as history has repeatedly demonstrated.

The SLLA’s orientation to these layers is not based on romantic glorification of the peasantry or petty-bourgeoisie—the hallmark of Maoist, populist, and Pabloite revisionism. It is based on sober Marxist analysis: these layers, objectively ruined by capitalism and incapable of independent political action, can play a progressive historical role only under the leadership of the working class and its revolutionary party, fighting for a socialist program.

The Socialist as an Instrument of Revolutionary Education

The Socialist is a central instrument in this political reorientation. By systematically disseminating the perspectives of the ICFI, historical analyses of past struggles, and Marxist analysis of contemporary political and economic developments, it aims to educate a new generation of revolutionary cadre and raise the political consciousness of broader layers of workers and youth.

The magazine’s digital format ensures that this material reaches precisely those layers the RCL and SEP failed to reach systematically—rural youth, oppressed middle-class layers, and workers isolated from traditional centers of political organization. Through The Socialist and theSocialist.lk the SLLA works to:

  • Clarify the class nature of the economic and social crises confronting the masses and expose the bankruptcy of all nationalist, populist, and reformist solutions;
  • Educate workers and youth in the historical lessons of the struggle for Trotskyism—particularly the fight against Pabloism and the defense of the theory of Permanent Revolution;
  • Analyze contemporary political developments, mainly of Sri Lanka and other countries of South Asia, from the standpoint of the interests of the international working class;
  • Counter the influence of bourgeois, Stalinist, and petty-bourgeois pseudo-left ideologies;
  • Build political bridges between the revolutionary party (SEP) and the broader masses of the oppressed classes.

This is not propaganda in the abstract sense, divorced from the living class struggle. It is education combined with revolutionary intervention—the development of Marxist consciousness as an essential component of building the revolutionary party and preparing the working class for the seizure of power.

Technology, Artificial Intelligence, and Revolutionary Education

The rapid development of Internet technology and Artificial Intelligence (AI)—more accurately understood as augmented intelligence— presents both opportunities and challenges for the revolutionary movement. AI systems—products of collective human labor and scientific knowledge accumulated over generations—express the enormous productive capacities developed under capitalism. However, like all productive forces under capitalism, in the hands of the capitalist class, they exist in contradiction with the social relations of private property and are employed primarily for profit extraction, automate jobs to increase unemployment and drive down wages, conduct mass surveillance, and generate sophisticated propaganda. The tech monopolies that control AI development guard their systems as private property, extracting enormous profits while workers who produce the data and perform the labor that makes AI possible are driven into poverty.

For the revolutionary movement, advances in AI technology have opened a new epoch in revolutionary education, translation, archiving, international communication, and organization. These tools make possible the rapid translation of ICFI documents into multiple languages, support deep historical research and rigorous analysis, and vastly expand the capacity to disseminate Marxist literature to workers and youth across the globe.

However, the use of AI technology must be under the conscious direction and intervention of the revolutionary party, guided by Marxist theory, not subordinated to the logic of capitalist technology companies or based on techno-utopian illusions. The decisive factor is not the technology itself but the political program and class perspective that guides its use.

The SLLA’s use of digital publication for The Socialist is thus part of a broader Marxist approach: utilizing advanced productive forces developed by human labor to advance the consciousness and organization of the working class for the revolutionary transformation of society.

It is on this perspective that the SLLA welcomes the launch of “Socialism AI,” the artificial-intelligence platform developed by the ICFI as a decisive and enormous advance in the political education and intellectual arming of the international working class7.

Image Not Found

Building the World Party: Internationalism in Practice

The Socialist must be understood as part of the world press of the International Committee of the Fourth International. Its initial publication in Sinhala is another important step in building the revolutionary press that transcends national and linguistic divisions. Future editions in Tamil and English will extend its reach throughout South Asia, strengthening the political unity of the working class across ethnic and national lines.

The fundamental principle remains that stated by Trotsky in ‘Open Letter for the Fourth International: To All Revolutionary Working-Class Organizations and Groups’ (1935): “Under all conditions, especially during a revolution, it is impermissible to turn one’s back upon the toilers for the sake of a bloc with the bourgeoisie. It is impossible to expect and demand that the duped and disillusioned masses will fly to take up arms upon the belated call of a party in which they have lost confidence. The proletarian revolution is not improvised by the orders of a bankrupt leadership. The revolution must be prepared through incessant and irreconcilable class struggle, which gains for the leadership the unshakable confidence of the party, fuses the vanguard with the entire class, and transforms the proletariat into the leader of all the exploited in the city and countryside.”

This means, in accordance with the theory of Permanent Revolution and its application to the conditions prevailing in Sri Lanka and throughout South Asia:

  • Recognizing that in countries of belated capitalist development such as Sri Lanka, the bourgeoisie has demonstrated its absolute incapacity to resolve the fundamental democratic tasks—the national question, the agrarian/peasant/land question, and the establishment of genuine social and democratic rights. Only the working class, leading the oppressed rural masses, can achieve these historically necessary transformations, which must inevitably grow over into the socialist revolution.
  • Rejecting categorically all conceptions of intermediate stages between bourgeois rule and the dictatorship of the proletariat. Between the Rajapaksa-Wickremesinghe regime and workers’ power, between the bankrupt programs of the JVP, Front Line Socialist Party (FSP) and pseudo-left, and the revolutionary Marxist program of the ICFI, there exists no middle ground. The alliance of the working class with the peasantry, the rural toilers and the oppressed middle-classes can be realized only through irreconcilable struggle against the influence of the national bourgeoisie and all forms of petty-bourgeois nationalism.
  • Exposing the reactionary and historically exhausted character of all nationalist ideologies—Sinhala Buddhist chauvinism, Tamil nationalism, and every variety of communalism and identity politics—as programmes that subordinate the working class to rival factions of the capitalist class and imperialism, thereby blocking the path to the resolution of both the democratic and socialist tasks.
  • Understanding that the democratic demands of the masses—for national equality, land reform, an end to autocratic rule, and social justice—cannot be separated from the struggle for socialist revolution. In the epoch of capitalist decay, democratic slogans, transitional demands, and the problems of the socialist revolution are not divided into separate historical epochs but stem directly from one another. The slogans for the democratic aspirations of the masses, must be indissolubly connected to the struggle for workers’ power and the expropriation of capitalist property.
  • Forging the unity of Sri Lankan workers with Indian workers and the working class throughout South Asia and internationally, on the basis of a common revolutionary program. The tasks confronting the Sri Lankan working class—from resisting IMF austerity to defending democratic rights—are inseparable from the struggles of workers across the region against their own exploiters and the global system of imperialism.
  • Building the Socialist Equality Party (Sri Lanka) and the sections of the ICFI throughout South Asia as genuine mass revolutionary parties—rooted in the working class, leading the rural masses and oppressed middle classes, armed with the programme of Permanent Revolution and the Transitional Programme—capable of leading the coming revolutionary struggles to victory under conditions of deepening imperialist crisis and intensifying class struggle.

The tens of thousands of youth who have recently demonstrated through the Aragalaya in Sri Lanka and similar mass movements in Bangladesh, Nepal and elsewhere their readiness to challenge corrupt regimes must be won to an understanding that their democratic and social aspirations can be realized only through the socialist revolution led by the working class. This requires the patient development of socialist consciousness through systematic political education, theoretical clarification, and the building of revolutionary organization—not capitulation to spontaneism, petty-bourgeois radicalism, or the illusion that the masses can achieve their aims without overthrowing capitalism and establishing the dictatorship of the proletariat.​​​​​​​​​​​​​​​​

A Return to Permanent Revolution

The launching of The Socialist marks a conscious political correction of the nationalist deviations that undermined the work of the RCL and SEP. It expresses renewed confidence in the revolutionary capacity of the working class and oppressed masses in these countries, based not on wishful thinking but on Marxist analysis of the objective crisis of world capitalism and the necessity of socialist revolution. The fight against the inverse form of national opportunism requires not simply an organizational turn to intense daily work in the class struggle, but first and foremost a definite and conscious return to the programme of permanent revolution and the principles upon which the Fourth International was founded.

By employing digital technology to overcome barriers between urban and rural, between different linguistic communities, between the working class and oppressed middle-class layers, the SLLA works to realize in practice the Marxist conception that socialist revolution is an international process uniting all oppressed layers under the leadership of the proletariat and its revolutionary party.

The Socialist, along with theSocialist.lk website, thus stands as both a theoretical and practical instrument in the fight to build the ICFI sections in South Asia, educate a new generation of Trotskyist cadre, and prepare the working class for the revolutionary struggles that will decide the future of humanity. It reaffirms the living continuity of Trotskyism in the twenty-first century and represents a decisive step forward in resolving the crisis of revolutionary leadership in Sri Lanka and South Asia.

Join SLLA! Build SEP!

  1. ICFI Political Chronology 1982-1991, A letter from David North to Keerthi Balasuriya, 25 September 1987. ↩︎
  2.  “The LSSP’s degeneration had profound political consequences. By abandoning the struggle to unify workers on a socialist perspective, the LSSP left the working class and oppressed masses with no alternative to communalist politics and directly contributed to the rise of racially-based organisations—petty bourgeois formations such as the LTTE and the Sinhala chauvinist JVP in the south.” Wije Dias, ‘The Socialist Equality Party in Sri Lanka replies to a supporter of the Liberation Tigers of Tamil Eelam’, WSWS (29 September 2000)  https://www.wsws.org/en/articles/2000/09/ltte-s29.html 
    ↩︎
  3. ICFI Political Chronology 1982-1991, Contribution by David North at RCL Congress, 6-9 November 1990. ↩︎
  4. The state-sponsored anti-Tamil pogrom took place at the end of July 1983, which triggered the intensification of racist civil war that lasted till May 2009. ↩︎
  5. A forthcoming series of essays by the SLLA will illustrate these historical truths in greater detal. ↩︎
  6. This retreat into adaptation to the national political climate, in place of building independent revolutionary leadership of the masses, constitutes an inverse form of opportunism because this peculiar tendency manifests specifically in revolutionary leadership of backward countries—countries of belated capitalist development where the bourgeoisie, arriving late to the historical stage under imperialist domination, proves organically incapable of resolving the democratic tasks (national independence, agrarian revolution, democratic rights, resolution of national oppression) that it accomplished in classical bourgeois revolutions. Sri Lanka exemplifies such a backward country in Trotsky’s theoretical sense: capitalist development occurred under colonial subjugation and continues under neo-colonial subordination to imperialism and the world market; the national bourgeoisie, tied to imperialism and terrified of the masses, cannot resolve the Tamil national question, the agrarian/peasant/land question, or establish genuine democracy and independence. These unresolved democratic questions consequently dominate the political terrain, creating conditions where, as Trotsky demonstrated, democratic and socialist tasks interpenetrate rather than separating into historical stages. Under these specific conditions—exemplified throughout South Asia—inverse opportunism emerges as a systematic pattern: the revolutionary party retreats from building systematic organization among radicalized rural youth (allowing the JVP and LTTE to dominate); retreats from systematic intervention in working-class struggles (leaving workers under the stranglehold of trade union bureaucracies controlled by bourgeois and reformist parties that enforce ethnic divisions and reformist illusions); and oscillates between opportunist adaptation to petty-bourgeois nationalist movements and sectarian isolation from the democratic struggles of the masses. In each manifestation, the common thread is the failure to wage patient, systematic revolutionary work to build independent proletarian leadership—a retreat that accommodates the nationalist political climate not through active collaboration with opportunist forces, but through organizational passivity that allows bourgeois and petty-bourgeois tendencies to dominate the working class and oppressed masses. National opportunism is the abandonment of proletarian, international strategy in favour of alliances and political reliance upon bourgeois, petty‑bourgeois or nationalist forces inside a given country or region. In the case of the Workers Revolutionary Party (WRP) under Healy, Banda and later Slaughter, degeneration into this took concrete form as a consistent substitution of proletarian independence by collaboration with bourgeois regimes, nationalists and even reactionary state actors.
    ↩︎
  7. In order to enhance Socialism AI with the complete historical record of the political work of the RCL/SEP, the SLLA proposes to feed the system with digital copies of the complete volumes of Kamkaru Mawatha, the propaganda newspaper of the RCL/SEP published from 1972 to 1998
    . ↩︎

The Political and Historical Significance of the Launching of The Socialist Magazine Read More »

David North

Where is America going?: Oligarchy, dictatorship, and the revolutionary crisis of capitalism

class struggles, Democratic Rights, economics, english, Far Right, Fascism, history, lead article, politics, War, World Economy, World War /

By David North.

Reposted below is the Perspective published on the World Socialist Web Site on 24 November 2025.

David North
David North delivered his lecture in Berlin and London on November 18 and 22, 2025 respectively.

At two major public meetings held over the past week—in Berlin on November 18 and London on November 22—David North, chairperson of the International Editorial Board of the World Socialist Web Site, delivered lectures examining the global crisis of capitalism and the Trump administration’s drive to dictatorship. The text of his London lecture is presented here in full. 

North used both events to announce the upcoming launch of Socialism AI, a groundbreaking tool to assist workers and youth in the development of socialist consciousness.

In the 1920s and 1930s, Leon Trotsky chose to pose a question as the title for several of his greatest essays on then unfolding political events. The most famous of these essays were “Where is Britain Going?” written in 1925, just one year before the eruption of the historic General Strike, “Towards Socialism or Capitalism?” also written in 1925, which dealt with critical issues related to the economic policies of the new Soviet state, and “Whither France?” written in 1934 as the country was entering into a period of intense class conflict.

Tonight’s lecture poses the question, “Where is America Going?” I think that most people, if asked, would respond rather quickly, “To hell.” And, if only meant metaphorically, the answer would be justified. 

There is another similar phrase, “Going to hell in a hand basket”—denoting a crisis situation that is careening rapidly and uncontrollably toward disaster—that describes the US situation.

A challenge that I have confronted as I prepared this lecture is keeping apace with the speed of the political crisis.

On Thursday, Donald Trump posted a series of denunciations of Democratic Party senators and congressmen, accusing them of treason and calling for them to be punished “by death.” His statements were made in response to a video in which the Democratic legislators called on the military to “refuse illegal orders” that would compel them to violate their oath to respect and uphold the Constitution. 

Many of the Democrats who posted the video have longstanding connections to US intelligence agencies, and so it must be assumed that their warning is based on high-level information about Trump’s plans to use the military to overthrow the Constitution and establish a dictatorship. 

The video directly addressed the military: 

We know you are under enormous stress and pressure right now. Americans trust their military but that trust is at risk. …

This administration is pitting our uniformed military and intelligence community professionals against American citizens. Right now, the threats coming to our Constitution aren’t just coming from abroad but from right here at home. Our laws are clear. You can refuse illegal orders. You must refuse illegal orders. No one has to carry out orders that violate the law or our Constitution.

This is the sort of language that is used by besieged civilian politicians in the midst of a military coup d’etat. The legislators’ video, and Trump’s reply confirm that what is now taking place is an historically unprecedented breakdown of American democracy, of which the grotesque figure of Donald Trump is only a surface manifestation. To understand the crisis—its causes and consequences—it is necessary to penetrate beneath the surface, and examine its deeper economic and social roots.

Only by undertaking this deeper analysis, and linking Trump to the social milieu from which he emerged, the class interests that he represents, the crisis of the capitalist system, the massive contradictions of American society and the global challenges confronting US imperialism can one explain why the government of the United States has been placed by its ruling elite in the hands of a sociopathic criminal.

There is a justly celebrated passage in Marx’s 1850 account of The Class Struggles in France in which he described the bourgeois elite that ruled the country during the reign of Louis Philippe. Marx wrote:

Clashing every moment with the bourgeois laws themselves, an unbridled assertion of unhealthy and dissolute appetites manifested itself, particularly at the top of bourgeois society—lusts wherein wealth derived from gambling naturally seeks its satisfaction, where pleasure becomes crapuleux [debauched], where money, filth, and blood commingle. The finance aristocracy, in its mode of acquisition as well as in its pleasures, is nothing but the rebirth of the lumpenproletariat on the heights of bourgeois society.

If Marx were alive, he might write the following about the present regime in the United States:

The Wall Street Oligarchy and its corporate allies pervert the law, stack the government, and shape public opinion through a corrupt media that distorts and conceals social reality. Criminal swindling, thinly disguised graft, and wild obsession with personal wealth infect every layer of the elite, from the White House, the Congress, judiciary, and corporate boardrooms to the prestigious citadels of academia. The accumulation of billions is derived not from production, but from speculation, the manipulation of debt, the plundering of social resources, and the impoverishment of the mass of the population.

The Oligarchy’s insatiable greed and lust for self-gratification collides not only with bourgeois law but also the most basic moral precepts. From the White House and the Mar-a-Lago brothel to mega-million-dollar estates, perverse and predatory appetites reign unchecked: billionaires and high placed politicians welcome the services of child sex traffickers like Epstein, deriving pleasure from the raw exploitation of the helpless. In these circles, money, depravity, and violence are inseparable.

Trump’s “art of the deal” is the modus operandi of the capitalist class, encompassing every form of corporate and government criminality: amassing profits from the sale of aircraft and missiles used in the genocidal assault on Gaza, the murder of unidentified fishermen in international waters off the coast of Venezuela, the illegal deployment of military forces in US cities, and the seizure and deportation by ICE agents of immigrants, in violation of all legal rights, from the United States.

The financial-corporate Oligarchy, in its business operations and orgies, is nothing but a super-Mafia at the summit of capitalist society, flaunting crime and perversion while ordinary people pay the cost in misery and blood.

Following the second election of Trump in November 2024, exactly one year ago, the World Socialist Web Site warned that his repeated threats to rule as a dictator were not merely an expression of his desire to emulate his personal hero, Adolf Hitler. Rather, these threats anticipated the restructuring of American politics based on its real class structure. The massive concentration of wealth in an infinitesimal fraction of American society is not compatible with traditional forms of bourgeois democratic rule. 

The political structure of the United States is being brought into alignment with its class structure. The most basic feature of American society is its staggering level of social inequality. Any serious discussion of the American reality that avoids this issue is as intellectually worthless and politically fraudulent as a discussion of the politics of ancient Rome that failed to mention slavery. The term oligarchy is not employed as a rhetorical flourish. It is an appropriate description of the concentration of massive wealth and power in the United States.

On November 3, the humanitarian organization Oxfam published a report titled “Unequal: The Rise of a New American Oligarchy and the Agenda We Need.” Among its key findings are:

  • The wealthiest 0.1 percent in the US own 12.6 percent of assets and 24 percent of the stock market.
  • Between 1989 and 2022, a US household at the 99th percentile gained 101 times more wealth than the median household and 987 times more wealth than a household at the 20th percentile.
  • Over 40 percent of the US population—including 48.9 percent of children—are considered poor or low income.

The Oxfam report states:

In the past year alone, the 10 richest billionaires got $698 billion dollars richer. Since 2020, their inflation adjusted wealth is up 526%. The richest 0.0001% [1 in a million] control a greater share of wealth than in the Gilded Age, an era of US history defined by extreme inequality. … The richest 1% own half of the stock market [49.9%], while the bottom half of the US owns just 1% of the stock market.

The report exposes the claim that the great mass of working class Americans participate in the country’s wealth. It writes:

Despite notions of the U.S. as an exceptionally prosperous society, international comparisons illustrate a different reality. Looking at the 10 largest OECD economies, the U.S. has the highest rate of relative poverty, the second-highest rate of child poverty and infant mortality, and the second-lowest life expectancy.

These poor outcomes may seem surprising but are consistent with the country’s outlier status on social policy. Within that same group of peer countries, the U.S. is dead last in generosity of unemployment benefits, second-to-last in public spending for families with children, seventh out of 10 in public social spending overall, and number one for working hours needed to exit poverty. Of the 10 largest OECD economies, the U.S. tax and transfer system ranks second-to-last in reducing inequality.

The extreme concentration of wealth is inseparable from oligarchic political power. Trump’s cabinet and top appointees possess a collective net worth exceeding $60 billion. This administration’s wealth dwarfs all predecessors. Sixteen of Trump’s twenty-five wealthiest appointees rank among the 813 billionaires in a nation of 341 million people—placing them in the top 0.0001 percent. This is not symbolic representation. It is direct rule by the oligarchy.

It is a characteristic of every ruling class that as it heads for extinction it becomes increasingly aggressive. The more irrational its system becomes, the more violent the efforts to legitimize it. A parallel for this can be found in the decades preceding the French Revolution. As the nobility sought to reassert lost privileges and defend threatened prerogatives, it became ever more extreme and intransigent in its methods. The aristocratic offensive of the 1760s through 1789 was not a defensive reaction but an aggressive attempt to reverse the historical erosion of feudal privilege. And as the aristocracy sensed its ultimate doom, its desperation manifested itself in ever more violent assertions of arbitrary power. This process came to a head with the eruption of revolution in July 1789.

In the decades preceding the Second American Revolution of 1861-65, the slaveowners of the South sought to illegalize and stamp out every form of opposition to slavery. In a manner similar to the operations of ICE agents today against immigrants, the Fugitive Slave Act of 1850 empowered federal agents to seize runaway slaves who had fled to the North and return them to their masters. In 1857, the Supreme Court, controlled by the slave power, declared that slaves were merely property and were not protected by the laws that applied to citizens and human beings.

Finally, refusing to accept the election of Abraham Lincoln as president, the tyrants of the South began an insurrection against the United States in April 1861. The Confederate States of America proclaimed slavery as the foundation of civilization. A bloody civil war, which cost more than 700,000 lives, was required to suppress the rebellion and abolish slavery.

A similar process of political reaction and historical retrogression is underway today in the United States. The display of oligarchic power has become increasingly brazen, hostile to the forms of democratic legitimacy that have provided capitalist rule with at least a veneer of popular consent. Glorifying the legacy of slavery, Trump has ordered that the statues of Confederate military leaders, which had been removed from public places and military bases, be reassembled. The old battle cry of pro-Confederate racists, “The South shall rise again,” has become the policy of the US government.

Consider the spectacle staged in early September at the White House: virtually the entire leadership of the technology oligarchy, including Bill Gates of Microsoft, Tim Cook of Apple, Sam Altman of Open AI, Sergei Brin of Google, Mark Zuckerberg of Meta and other billionaires and corporate executives, paraded through the presidential residence, their presence signifying the complete subordination of formal governmental authority to financial and corporate power. This was not a private meeting. It was a public coronation. The president of the United States functions as the most vulgar representative of a parasitic oligarchy. And then, not long after, an even more extraordinary spectacle: Trump and scores of billionaires and corporate executives dined at Windsor Castle with the King of England.

To give an indication of the levels of wealth they embody, the combined personal worth of two dozen of the richest at the table was $274 billion. The average figure per person of $11.4 billion is over 67,000 times the wealth of the median British person. Between them, they represented companies with a market capitalization of $17.7 trillion, more than the combined value of every publicly listed company incorporated in the UK.

The royal family is poor by the standards of its guests, holding barely a third of a percent of the personal wealth of these two dozen people. But what it brings to the table is a long history of inherited privilege, a tradition of centuries of rule and luxury, which the new financial and corporate aristocracy finds deeply attractive.

Meanwhile, on American soil, Trump is constructing a monument to oligarchic power that surpasses all historical precedent. The entire Executive Residence of the White House, the central building that houses the president and serves as the primary ceremonial space, comprises approximately 55,000 square feet. Trump’s new ballroom, financed by billionaire donors and major corporations, will span 90,000 square feet—nearly double the size of the White House itself. The White House is being turned into a palace. This is the construction of a Versailles on the Potomac, a brazen assertion of oligarchic supremacy. The old residence is also being refurbished. Trump has proudly posted photos of a redecorated bathroom that was once used by Lincoln. It now features a gold toilet seat, upon which Trump can plant his posterior while he ponders and plans new crimes.

Taken as a whole, the actions of the Trump administration are an attempt to impose archaic forms of rule—hierarchical, authoritarian, explicitly anti-democratic—upon a modern mass society characterized by vast productive capacity, advanced technology, instantaneous global communications and the organizational potential of billions of workers integrated into the world economy. This anachronism, the fusion of ancient forms of despotic oligarchy with the technological and productive apparatus of a world economy, creates contradictions of extraordinary intensity.

The unfolding counterrevolution in politics is, inevitably, justified by a counterrevolution in thought.

The “Dark Enlightenment,” with its explicit invocation of a corporate-based monarchy, is an attempt to provide philosophical justification for this reversion to despotism dressed in the language of contemporary technological rationality. Peter Thiel, the founder of PayPal and patron of Vice President JD Vance and countless other fascistic politicians, wrote in 2009: “Most importantly, I no longer believe that freedom and democracy are compatible.” Another leading “philosopher” of the Dark Enlightenment, Curtis Yarvin, has proposed that government be structured as a corporation, with a CEO-monarch wielding absolute authority.

Are we witnessing merely the disgusting and irrational actions of manic individuals driven by unlimited greed and hunger for power? Or is there a deeper, objective basis for these phenomena rooted in the inner laws of capitalist accumulation?

A correct answer to this question is essential because a critique of capitalism based on moral outrage, however justified that outrage may be, cannot provide the foundation for a revolutionary struggle against it. There have been innumerable mass demonstrations against the Gaza genocide, but what has been totally absent from these demonstrations is a realistic political perspective and program based on a scientific understanding of the relationship between the genocide and the existing capitalist-imperialist system. In the absence of such an analysis, the protests became an appeal to the imperialist governments and corporations, the sponsors and defenders of Israel, to withdraw their support for genocide.

An article published on November 12 in the Wall Street Journal exposes the futility of such appeals. Titled “The Gaza War Has Been Big Business for U.S. Companies,” it reports:

The conflict built an unprecedented arms pipeline from the U.S. to Israel that continues to flow, generating substantial business for big U.S. companies—including Boeing, Northrop Grumman and Caterpillar.

Sales of U.S. weapons to Israel have surged since October 2023, with Washington approving more than $32 billion in armaments, ammunition and other equipment to the Israeli military over that time, according to a Wall Street Journal analysis of State Department disclosures.

Moral outrage provides no effective direction for political actions. Rather, the failure of moral appeals to the ruling class generally leads to disappointment, pessimism and demoralization. Moreover, and no less fatal to a genuinely revolutionary perspective, it leads to a vast exaggeration of the power of the ruling elites. The contradictions that are embedded in the capitalist system and which create the conditions for a revolutionary explosion are not seen. And, the greatest error of all, the central role of the working class in the struggle against capitalism is ignored and even rejected.

The crimes and brutalities of the ruling class are not simply symptoms of bad character; they reflect the desperate struggles of a system to overcome its internal contradictions. The violence of oligarchy, the brazenness of its power-grabs, the descent into authoritarianism—all of these express the terminal crisis of the capitalist mode of production itself.

In recent years, the word “financialization” has come into common usage as a description of an essential change in the structure of the US and world capitalist economy. It denotes the ever more extreme detachment of the generation of profits and wealth from the process of production. Corporations realize a large portion of their profits through financial transactions—trading securities, lending and all manner of speculative investments. The principal features of financialization include the growth of banks and institutional investors relative to the real productive economy; the proliferation of complex financial instruments (derivatives, securitized loans, etc.) and the vast expansion of credit and debt.

Inseparably connected with the process of financialization is the massive growth of fictitious capital, that is, claims on future wealth out of proportion to, or independent of, the current productive economy. A share of stock is a claim on future profits that have not yet, and may never be, realized in production. Between 2000 and 2020, for every one dollar of net new investment in the real economy, about four dollars in financial liabilities were created. Thus, the process of financialization and the growth of fictitious capital creates, over time, an economy that more and more resembles a Ponzi scheme, where investors rely on continually rising asset values. Little attention is paid to whether the stock market valuation of a company assets bears any relation to the real earnings, based on the production and sales of goods and services.

Systemically, this has created a world of illusory wealth. The total Gross Domestic Product of the United States is estimated to be around $30 trillion-$30.5 trillion. But the total market capitalization of US-listed companies reached approximately $69 trillion-$71 trillion by October of this year. The total value of all publicly traded US stocks is, therefore, more than double—220 percent—the size of annual US economic output.

This is a historical reversal of the relationship of the stock market to the US economy. In 1971, total market capitalization equaled approximately 80 percent of the GDP, about a quarter of what it is today. This means that over the last 50 years, the value of financial assets has grown much faster than the underlying production of goods and services. Financial wealth and speculative capital have become untethered from the real economy. 

This unsustainable relationship between the nominal value of the market is not only economically unsustainable, or, to use the famous phrase of Alan Greenspan, a sign of “irrational exuberance.” It is a manifestation of the historical decline of US capitalism.

In fact, when examined in its historical context, the year 1971 marked a fundamental watershed in the economic trajectory of American capitalism.

In August 1971, President Richard Nixon ended the convertibility of the dollar into gold at the rate of $35 per ounce, which had been established at the Bretton Woods economic conference of 1944 and which had served as the foundation of the post-World War II restabilization and growth of the world capitalist economy. The basis of dollar-gold convertibility was the overwhelming productive power and dominant role of American capitalism. The huge balance of trade and payments surpluses of the US underlay its pledge to redeem dollars held by foreign countries with gold.

But in the course of the 1950s and 1960s, as Europe and Japan rebuilt their war-shattered economies, the dominance of the United States steadily declined. As its trade surpluses steadily shrank, its commitment to dollar-gold convertibility became increasingly unviable. Fearing a run on the dollar and the depletion of its gold reserves, Nixon repudiated the agreements reached at Bretton Woods in 1944.

This decision generated global economic shock waves. The price of oil, measured in dollars, quadrupled. The dollar underwent a massive devaluation, a process which has continued for the last half century.

The rise of gold from $35/oz in 1971 to over $4,000 represents a de facto, objective measure of the long-term collapse in the real value of the US dollar. The more than hundredfold increase is therefore not an expression of gold becoming intrinsically “more valuable,” but of the dollar losing purchasing power and credibility.

If one takes gold as a proxy for the general price level over decades, a hundredfold increase implies a comparable erosion—roughly 99 percent—of the dollar’s real value. Few other indicators so starkly capture the cumulative effect of inflation, monetary expansion and persistent debt monetization since the end of the Bretton Woods system.

As a measure of its global economic position, the end of dollar-gold convertibility was a manifestation of crisis. However, a consequence of this decision was the removal of economically rational restraints on the accumulation of debts and deficits. The United States could cover its debts and deficits by printing dollars.

Since 1971, the US has financed deficits through expanding credit and, in recent decades, through unprecedented quantitative easing. The explosive rise in federal debt (from $400 billion in 1971 to $38 trillion today) underscores the degree to which the dollar is sustained not by convertibility but by global demand for dollar assets—a demand now under visible strain.

The gold price functions as an international referendum on the credibility of US monetary policy. A rise from $35 to $4,000 reflects broad, long-term hedging against dollar debasement. The decline in the dollar’s share of global reserves, the diversification into gold by central banks, and the growth of non-dollar trade arrangements all align with this trend.

Such a dramatic revaluation signifies not merely inflation, but a historic disintegration of the dollar’s value foundation. It expresses the same underlying contradictions—permanent trade deficits, deindustrialization, debt dependence, financialization—that now drive the broader decline of US hegemony.

The decline of the dollar is not only a monetary phenomenon. Over the past five decades, the erosion of US economic and geopolitical hegemony has assumed a cumulative, systemic character. The most visible index is the collapse of the country’s external financial position. Since the early 1990s, the United States has recorded uninterrupted and ever-widening trade deficits; the annual goods deficit, roughly $100 billion in 1990, now exceeds $1 trillion. This chronic imbalance expresses the hollowing-out of the country’s industrial base and its reliance on global financial inflows to sustain consumption and asset bubbles. The US Net International Investment Position—positive as late as the early 1980s—has plunged to more than $18 trillion, the largest debtor position in world history.

The United States is drowning in debt. Fifty years ago, in 1975, in the aftermath of the collapse of Bretton Woods and at the outset of the financialization process, the national debt stood at $533 billion. By 1985 it had tripled to $1.8 trillion. In 2005 the national debt was $7.9 trillion. Following the bailout of Wall Street by the Federal Reserve Bank in response to the crash of 2008, the national debt exploded. By 2015 it had reached $18.1 trillion. In 2020, following yet another bailout of Wall Street, the debt reached $27 trillion. As of 2025, the national debt stands at $38 trillion.

In the space of a half century, the national debt has grown by approximately 6,000 percent. During the same period, the GDP grew by only 1,321 percent. This means that the national debt has grown five times more than the total market value of all final goods and services produced by the United States.

To take a shorter time frame, in the space of a quarter century, from 2000 to 2025, the GDP grew approximately 187 percent while the national debt grew 566 percent.

Now let us examine the rise in personal debt. In 1975, personal debt totaled $500 billion. As of the third quarter of 2025, the total size of all forms of personal debt, which includes mortgages, credit card debt, auto loans, student loans and home equity lines of credit, stands at $18.59 trillion! This is a 36-fold increase. 

During the same period, the annual income of the bottom 90 percent of Americans has stagnated. The debt of the overwhelming majority of Americans is approximately one-third of their total household wealth. The ratio of debt to household wealth is substantially greater for the bottom half of the population. Between 2020 and 2024, a total of 2.45 million Americans filed for bankruptcy. As of September, 374,000 Americans have filed for bankruptcy. By the end of the year, the total number of bankruptcies in 2025 will exceed the 2024 number.

According to the most recent figures, approximately 75 percent of Americans are living “paycheck to paycheck.” This means that they have little or no money to cover emergencies should they arise. Tens of millions of Americans live on the brink of destitution.

Dickens’ famous description of France on the eve of the French Revolution as “the best of times … the worst of times” applies to present day America, and, in fact, to the world. While most Americans are living in various degrees of economic distress, an infinitesimal fraction have a level of wealth for which there is no precedent in the modern age, or even, perhaps, in world history. The total wealth of the mega-billionaires has been so widely reported that it is not necessary to review it in this report. Suffice it to say that after the announcement of Elon Musk’s $1 trillion pay packet one is not surprised to read that the personal wealth of Larry Ellison, the head of Oracle, increased by $100 billion in just one day!

However, what must be stressed is that the astronomical scale of the fortunes of the Oligarchs is inextricably linked to the financialization of the US and global economy. Their personal wealth is built upon a mountain of fictitious capital. They are the embodiment of financial parasitism, deriving wealth not from the production of real value, but through the inflation of claims on value. They owe their riches to asset price inflation, leveraging, share buybacks, mergers and acquisitions, debt securitization and derivatives and arbitrage. The legalization and success of these operations is assured by the collaboration of presidents, congressmen and congresswomen, judges and government administrators whom the Oligarchs buy and bribe.

Their wealth has a malignant and socially criminal character, as the processes and policies which sustain it require not only the impoverishment of billions of people, but also endless wars (for the control of markets and critical resources) and ecological disaster.

The statistics that I have cited, and a far longer list could be presented, are unanswerable factual demonstrations of the socially regressive, reactionary and criminal character of modern capitalism. But the question still arises: do these facts demonstrate the historical breakdown of the capitalist system? Or to put the question somewhat differently, is the rising mass opposition to capitalism only an outraged response to social inequality, or is it, in a more profound historical sense, an objective manifestation, in the sphere of politics, of a revolutionary solution to economic contradictions within the capitalist system?

The answer to this question requires that one review and work through the implications of, in the context of the present-day financialization of the US and world economy, Marx’s analysis of the value form and his discovery and explanation of the declining rate of profit. Value, as Marx explained in Volume I of Capital, is not a thing. It is, rather, a social relationship which finds expression in the process of production.

In the capitalist system, value is created by the application, or expenditure, of human labor, which is the use value of the commodity labor-power purchased by the capitalist.

Profit is derived through the purchase of labor power by the capitalist class, which in the course of its utilization produces a greater amount of value than the wage that the worker received for the sale of his labor power to the capitalist.

In his analysis of the labor process, Marx identified the two components of capital: variable capital, which is the portion of capital that a capitalist invests in wages for the purchase of labor power, and constant capital, which is all non-human inputs into the production process, including raw materials, machinery, tools and buildings required to produce a commodity. 

While constant capital transfers its value to the product, the expenditure on variable capital purchases labor power, whose use value (i.e., living labor) produces new value, generating surplus value (the value created by workers in production that exceeds the value paid to them as wages), from which profit is ultimately derived.

The rate of profit is defined by Marx as the ratio of surplus value generated by variable capital to the total capital—variable and constant capital—deployed in the labor process.

As the productive forces grow, the ratio of constant capital to variable capital increases. The result is a decline in the rate of profit. This law-governed process is the source of instability and crisis inherent in the capitalist system. However, the necessary effort of the capitalist class to counteract this decline in the rate of profit is the driving force of technological innovation aimed at increasing the efficiency of labor power in producing surplus value. The countervailing factors also include expansion of trade, the acquisition of new sources of “cheap labor” and, as we have reviewed, the increasing reliance on credit and debt to artificially increase profits, even as the underlying ratio between constant and variable capital grows increasingly unfavorable.

Over the last year, Wall Street has been engaged in a frenzy of speculative investment in Artificial Intelligence and associated automation technologies. It seems to be the realization of the dream of every corporate CEO. A way of drastically lowering labor costs has been found. And, in fact, corporations, within the US and internationally, are in the process of implementing massive job cuts.

Across industries from logistics to auto manufacturing to aerospace to telecom to banking, firms are implementing massive AI systems that eliminate clerical roles, customer support, coding, financial modeling and thousands of other functions that formerly provided employment.

In the UK, major corporations have announced significant AI-driven layoffs. BT plans to cut up to 55,000 jobs by 2030, with approximately 10,000 positions expected to be replaced by AI and automation in customer service and network management. Aviva is eliminating 2,300 roles in insurance operations following its Direct Line acquisition. BP is cutting 6,200 jobs—15 percent of its office-based workforce—by the end of 2025, with CEO Murray Auchincloss citing AI efficiency gains as part of cost-reduction drives.

The same process is sweeping through Western Europe. In Germany, Siemens has eliminated 5,600 industrial automation jobs; Lufthansa, 4,000 administrative roles; ZF Friedrichshafen faces 7,600 to 14,000 job losses tied to automation; Telefónica is cutting 6,000 to 7,000 jobs amid AI restructuring. 

And across the United States, Amazon cut 14,000 corporate roles, UPS eliminated 48,000 jobs through automated hubs, Salesforce replaced 4,000 customer service workers with AI agents.

However, whatever the short term increases in profitability that are achieved by individual corporations, the net effect of the vast displacement of human labor, the source of surplus value, is an accelerated rise in the ratio of constant to variable capital, and, therefore, a systemic decline in the rate of profit.

This process intensifies to a level of unprecedented scale the basic contradiction of capitalism identified by Marx. Surplus value cannot expand at the pace necessary to sustain the accumulating constant capital. The entire system is increasingly destabilized. Devaluation of capital, through bankruptcies, liquidations, write-downs and destruction of fixed capital, is a desperate response to the crisis of profitability.

Even amid the speculative frenzy unleashed by AI, concern is being raised about the socially devastating consequences of implementing this new technology. In an article published in the most recent issue of Foreign Affairs [November/December 2025], titled “The Stagnant Order,” Professor Michael Beckley writes:

Some forecasts claim that artificial intelligence will turbocharge global output by 30 percent per year, but most economists expect it will add only one percentage point to annual growth. AI excels at digital tasks, yet the toughest labor bottlenecks are in physical and social realms. Hospitals need nurses more than they need faster scans; restaurants need cooks more than ordering tablets; lawyers must persuade judges, not just parse briefs. Robots remain clumsy in real-world settings, and because machine learning is probabilistic, errors are inevitable—so humans must often stay in the loop. Reflecting these limits, roughly 80 percent of firms using generative AI reported that it had no material effect on their profits, in a McKinsey Global Survey on AI.

Even if AI keeps advancing, major productivity gains may take decades because economies must reorganize around new tools. That offers little relief for today’s economies. Global growth has slowed from four percent in the first decades of the twenty-first century to about three percent today—and to barely one percent in advanced economies. Productivity growth, which ran at three to four percent annually in the 1950s and 1960s, has fallen close to zero. Meanwhile, global debt has swollen from 200 percent of GDP 15 years ago to 250 percent today, topping 300 percent in some advanced economies.

The conclusions drawn by Professor Beckley are bleak. “The United States is becoming a rogue superpower … the phrase ‘leader of the free world’ rings hollow even to American ears.”

What looms is not a multipolar concert of great powers sharing the world, but a reprise of some of the worst aspects of the 20th century; struggling states militarizing, fragile ones collapsing, democracies rotting from within, and the supposed guarantor of order retreating into parochial self-interest.

AI does not arrive as a savior of capitalism. Rather, it magnifies to an extraordinary degree the contradictions that already exist. The enormous mass of constant capital required for AI infrastructure confronts a vastly reduced supply of living labor to generate surplus value. This is not a contradiction that can be overcome within capitalism.

Facing this predicament, the ruling class seeks to counteract the crisis through ever more violent processes—attacks on working conditions, the evisceration of social programs, mass deportation programs, wars, genocide. The oligarchy, cornered by its own internal contradictions, lashes out with increasing desperation. The militarization of American cities, the support for fascism, the promotion of war against Russia and China—these are not rational policy choices. They are the convulsions of a dying system.

As one observes the operations of this president, his administration, and his coterie of mega-billionaire corporate sponsors and allies, it seems that one is watching a Scorsese movie. This past Monday, Trump hosted a state dinner for Saudi Crown Prince Mohammed bin Salman. Those participating in the honoring of the Saudi ruler were an expanded list of the super-rich who attended the September White House function.

Just seven years have passed since bin Salman ordered the assassination of Jamal Khashoggi, a legal permanent resident in the US and writer employed by the Washington Post. The correspondent, whose articles exposing the brutally repressive character of the regime had angered the crown prince, met a gruesome end.

On October 2, 2018, Khashoggi entered the Saudi consulate in Istanbul to obtain documents that he needed for his upcoming marriage. Bin Salman had sent a 15-member Saudi murder squad to Istanbul to kill Khashoggi once he was inside the consulate. After the doors had closed behind him, Khashoggi was grabbed and strangled. His body was dismembered. Turkish investigators believe that Khashoggi’s body parts were dissolved with hydrofluoric acid and disposed of. Not a trace of Khashoggi was ever found.

When asked about the role of the crown prince in Khashoggi’s murder, Trump replied, in the manner of a Mafia don, “Things happen.”

THINGS HAPPEN! 

The selection of a crude gangster as president, the political equivalent of Tony Soprano, testifies to the putrefaction of the American ruling class.

In this lecture I have focused on the objective conditions and processes that have created a crisis that cannot be solved on a progressive basis other than through a socialist revolution. Moreover, the rapidly deteriorating conditions of life for the great majority of Americans is already producing a growing sentiment that an alternative to capitalism is necessary. This sentiment has found initial and politically naive expression in the election of Zohran Mamdani as mayor of New York City, the financial citadel of world capitalism. 

Of course, Mamdani has lost no time repudiating his “socialist” persona.

Since his election, Mamdani is in a pathetic “full Corbyn” mode, assuring the media and Wall Street that nothing he said during the election campaign should have been taken seriously, and going so far as to ask for an audience with Trump, and humiliating himself in the process. Yesterday, at a press conference in the Oval Office, Mamdani stood behind Trump like a well-behaved boy scout, nodding his head in approval as Trump toyed with him.

There is nothing surprising about this. Mamdani is only following the well-trod path of the aforementioned Corbyn, Iglesias of Podemos, Tsipras of Syriza, Mélenchon of La France Insoumise, Sanders and Ocasio-Cortez of the DSA and countless others. The only element that distinguishes Mamdani from all his predecessors in the politics of betrayal is the speed and grotesque shamelessness of his repudiation of his “leftism.” He could not even wait until his inauguration as mayor. 

On November 4, Mamdani declared upon winning the election:

After all, if anyone can show a nation betrayed by Donald Trump how to defeat him, it is the city that gave rise to him. And if there is any way to terrify a despot, it is by dismantling the very conditions that allowed him to accumulate power.

It has taken Mamdani only days to make the transition from his bombastic election night demagogy to his pilgrimage to the White House. Mamdani has quickly and effortlessly become one of the “very conditions” that enable Trump to remain in power and implement his conspiracy to establish a dictatorship.

Mamdani’s self-debasement is not just an exercise in cowardice. It is the expression of the sort of vulgar pragmatic politics, typical of petty-bourgeois pseudo-leftism, that is devoid of any understanding, or even interest in understanding, the contradictions of capitalism and the tendencies that drive it to crisis, fascism and war—and the working class to revolution.

Mamdani’s treachery demonstrates again that the central issue of our time is the crisis of revolutionary leadership.

The existence of an extreme crisis does not guarantee the overthrow of capitalism. Socialism is not simply the product of the working out of objective laws. The declining rate of profit does not lead automatically to the end of the capitalist system. The deeper the crisis, the more violent and ruthless will be the efforts of the ruling class to save its system, even at the cost of the destruction of civilization.

In the final analysis, the overthrow of capitalism depends on the conscious struggle of the working class for socialism. Objective economic processes create both the necessity and conditions for the overthrow of capitalism. But the socialist revolution is the outcome of the conscious intervention of the working class in the historic process.

The history of the 20th century was dominated by revolutionary struggles. The great political lesson of those struggles was that victory requires the leadership of a Marxist political party, based on the working class and supported by democratic organs of working class power. That was the basis of the victory of the 1917 October Revolution. It was the absence of Marxist leadership, due to the betrayals of Stalinism and social democracy, that was principally responsible for the defeats suffered by the working class in the aftermath of the Bolshevik Revolution. The culmination of those betrayals was the dissolution of the Soviet Union in 1991.

This was followed by 30 years of political confusion and disorientation. But the unresolved and insoluble contradictions of capitalism are setting into motion a new wave of revolutionary struggles. Within this process, events in the United States will play a central and decisive role. In the aftermath of the two devastating imperialist world wars of the 20th century, it was American capitalism that stabilized and rescued European and world capitalism. It will not be able to play that role in the revolutionary struggles that are now unfolding.

The former stabilizer of world capitalism has now become the greatest source of global instability. Moreover, the most politically conservative working class, supposedly immune to the appeal of socialism, in now being politically radicalized.

Where is America going? The answer to this question is: To socialism.

The conditions now exist for an extraordinary advance in the political consciousness of the working class. Paradoxically, the same technological advance that poses an immense threat to its living conditions will also prove to be a powerful weapon in the development of revolutionary consciousness.

The vast pedagogical potential of AI, combined with the revolutionary perspectives of scientific socialism, opens unprecedented possibilities. The consciousness of the working class, the understanding of the objective conditions of capitalist crisis, the clarification of the path to working class power—all of this can be spread on a scale that previous generations could scarcely have imagined.

Just as Diderot’s Encyclopedia in the 18th century became an instrument of enlightenment that contributed to the French Revolution by making knowledge available to masses of people who had been kept in ignorance, so artificial intelligence—properly developed and democratically controlled, utilized by the revolutionary Marxist-Trotskyist party and placed at the service of the working class rather than capitalist profit—can become an instrument of socialist consciousness and liberation.

The World Socialist Web Site has long recognized this potential. The ICFI has understood that the technological revolution represented by AI must be harnessed for the purposes of the working class movement. And it is with great satisfaction that I can announce that we will soon be releasing Socialism AI, a revolutionary application of artificial intelligence to the development of socialist consciousness and the organizational capacity of the international working class.

This is not a minor technical project. This is the application of the most advanced productive forces to the transformation of consciousness—to make available, instantly and globally, the theoretical resources, the historical analysis, the programmatic clarity necessary for the working class to understand its historic mission and seize power.

The world in which we live is like a sleeping volcano upon whose slopes civilization builds its monuments, establishes its institutions and organizes its daily life. For periods of time, the volcano appears dormant. But beneath the surface, immense pressures accumulate. The magma rises. The tremors intensify. And finally, the eruption comes with catastrophic force, transforming the landscape entirely.

The metaphor of the volcano captures not only the destructive but also the creative energy of this process. A volcanic eruption destroys the old terrain but also creates new land.

The eruption of class struggle in the United States will destroy the rotting structures of capitalism but will also open the possibility for a new world. From the depths of social oppression will arise a force greater than any army or corporation: the collective power of a class that produces all wealth yet owns nothing. When that force acts consciously, guided by scientific socialism and the analysis of objective reality, it will sweep away the barriers of nationality and ethnicity and unite humanity in a common struggle for liberation.

Where is America going?: Oligarchy, dictatorship, and the revolutionary crisis of capitalism Read More »

Philippine genz

ජෙන්-Z නැගිටීම් සහ නායකත්වයේ අර්බුදය: ‘නායකත්වයක් නොමැති’ ව්‍යාපාර සහ ‘වාම ජනතාවාදයට’ එරෙහිව නොනවතින විප්ලවය –  2 කොටස

class struggles, Democratic Rights, lead article, Marxist Theory, Perspective, politics, politics & economics, Poverty, Trade Unions /


පන්ති පදනම් – වෛෂයික අර්බුදය සහ ව්‍යාජ නායකත්වයන්ගේ පාවාදීම

සංජය ජයසේකර විසිනි.

ජෙන්-Z විරෝධතාවල ගෝලීය රැල්ල, විප්ලවවාදී නායකත්වයේ ගැඹුරු වන අර්බුදය සහ ලියොන් ට්‍රොට්ස්කිගේ නොනවතින විප්ලව න්‍යායේ පදනම මත සමාජවාදී ජාත්‍යන්තරවාදයේ වැඩපිළිවෙල සඳහා සටන් කිරීමේ අවශ්‍යතාවය විමර්ශනය කරන ලිපි මාලාවක 2 වන කොටසෙහි සිංහල පරිවර්තනය අපි මෙහි පළ කරමු. 2 කොටස ඉංග්‍රීසි බසින් theSocialist.lk වෙබ් අඩවියේ The Gen-Z Uprisings and the Crisis of Leadership: Permanent Revolution against ‘Leaderless’ movements and ‘Left Populism’ – Part 2 යන සිරසින් 2025 නොවැම්බර් 14 දින පළ කෙරුණි. 1 කොටස 2025 නොවැම්බර් 6 වන දින ඉංග්‍රීසි බසින්ද, නොවැම්බර් 10 දින සිංහල බසින් ද පළ කරන ලදී.

ප්‍රධාන වශයෙන් තරුණයින් විසින් මෙහෙයවනු ලබන මෙම නැගිටීම්වලට හේතු වන සමාජ අර්බුදය මුල් බැස ඇත්තේ, කිසිදු පාලන තන්ත්‍ර වෙනසකට විසඳිය නොහැකි ගෝලීය ධනවාදයේ වෛෂයික ප්‍රතිවිරෝධතා තුළ ය.

 සමාජ අර්බුද

තරුණ විරැකියාව විනාශකාරී මට්ටම් කරා ළඟා වී ඇත: කෙන්යාවේ සියයට 67 ක්, නේපාලයේ සියයට 20 ක් සහ පැරණි යටත් විජිත ලෝකය පුරා ඊට සමාන හෝ ඊටත් වඩා නරක මට්ටම් ආදී වශයෙන්. බංග්ලාදේශයේ, විශ්ව විද්‍යාල උපාධිධාරීන් පවා අවාමි ලීගයේ දේශපාලන අනුග්‍රාහක ජාලයන්ට වරප්‍රසාද ලබා දීම සඳහා යෝජනා කරන ලද, රජයේ තනතුරු සුළු ප්‍රමාණයකට ඇති ප්‍රවේශ වීම සීමා කිරීම සඳහා නිර්මාණය කෙරුණු කෝටා ක්‍රමයකට මුහුණ දුන්හ. මෙම උගත් නමුත් රැකියා විරහිත පරම්පරාව සදාකාලික අස්ථිර අනාගතයකට මුහුණ දෙන අතර, කලෙක ඔවුන්ගේ උපාධි පොරොන්දු වූ මධ්‍යම පාන්තික පැවැත්ම පවා සුරක්ෂිත කර ගැනීමට නොහැකි ව සිටිති. 2022 මූල්‍ය වර්ෂය අවසන් වන විට, තරුණ නේපාල ජාතිකයින් 1,700 කට වැඩි පිරිසක් මැද පෙරදිග හෝ අග්නිදිග ආසියාවේ රැකියා සොයමින් දිනපතා රට හැර ගිය බව වාර්තා වන අතර, උපරිම කාලවලදී දිනපතා පිටත්වීම් 2,300 කට වඩා දක්නට ලැබුණි. 2022 නේපාල කම්කරු සංක්‍රමණ වාර්තාවට අනුව, 2008-09 සහ 2021-22 අතර, නේපාල සංක්‍රමණික කම්කරුවන් 10,666 ක් විදේශීය ශ්‍රම ගමනාන්තවල මිය ගියහ.1

Philippine genz
2025 සැප්තැම්බර් 21 වන ඉරිදා, මැනිලාවට නැගෙනහිරින් පිහිටි තදාසන්න මැන්ඩලුයොන්ග් හි රජයේ දූෂණයට එරෙහිව රැලියට දහස් ගණනක් විරෝධතාකරුවන් EDSA මහජන බල ස්මාරකය වෙත රැස්වෙති. [AP ඡායාරූපය/බැසිලියෝ සේපේ]

ජීවන වියදම් අර්බුදය, මූලික පැවැත්මම මිලියන සිය ගණනකගේ දෛනික අරගලයක් බවට පත් කර ඇත. COVID-19 වසංගතයෙන්  සැපයුම් දාම බාධා, යුක්රේනයේ එක්සත් ජනපද-නේටෝ ප්‍රොක්සි යුද්ධය සමඟ ඇති වූ ආර්ථික යුද්ධය සහ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය ප්‍රාග්ධනය විසින් නියම කරන ලද කප්පාදු ප්‍රතිපත්ති හේතුවෙන් ආහාර, ඉන්ධන සහ ඖෂධ මිල ගණන් පුපුරා ගොස් ඇත. ශ්‍රී ලංකාවේ පවුල් සහල් සහ ඉවුම් පිහුම් ගෑස් සඳහා කිලෝමීටර් දිගු පෝලිම්වල බලා සිටියහ. දේශගුණික විපර්යාසවල ප්‍රතිඵලයක් සහ  ලාභයෙන් උමතු දේපළ වෙළඳාම් සමපේක්ෂනය විසින් යටිතල පහසුකම් නැති විසල් පැල්පත් නගර නිර්මාණය කර ඇති පිලිපීනයේ, ව්‍යසනකාරී  ගංවතුර, වාර්තාගත මාරාන්තික ටයිෆූන් සුළි සුළං කාල වලින් එකක් වන 2025 දී, විශාල සංඛ්‍යාවක් මරා දැමීය. ගංවතුර සහ එය විසින් ඇති කරන මානව දුක්ඛිත තත්වය මූලික වශයෙන් ධනවාදයේ වරදක් මිස, පාලක කවයන් තුළ නිසැකවම පුලුල්ව පැතිර ඇති දූෂණය නිසා හටගන්නක් නොවේ. දූෂණය යනු ධනවාදයේ සංරචක වන මහා ව්‍යාපාර, ආණ්ඩු සහ රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය අතර සහ-සම්බන්ධතාවයේ නිෂ්පාදනයකි.

මහජනතාව සඳහා මෙම ව්‍යසනකාරී තත්වයන් පිටුපස සමාජයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ ධ්‍රැවයේ ධනයේ අශෝභන සංකේන්ද්‍රණයක් පවතී. මිලියන සිය ගණනක් දරිද්‍රතාවයට මුහුණ දෙන අතර, බිලියනපතියන්ගේ ධනය 2024 දී පමණක්, දිනකට ඩොලර් බිලියන 5.7 ක අනුපාතයකින්,  ඩොලර් ට්‍රිලියන 2 කින් ඉහළ ගියේ 2023 රේට්ටුවට වඩා තුන් ගුණයකිනි. සෑම සතියකම නව බිලියනපතියන් හතර දෙනෙකු බිහිකරමින් ලෝක බිලියනපතියන්ගේ ඒකාබද්ධ ධනය ඩොලර් ට්‍රිලියන 15 දක්වා ළඟා විය. එක්සත් ජනපදයේ, ධනවත්ම පුද්ගලයින් දස දෙනා 2020 මාර්තු මාසයේ සිට ඔවුන්ගේ ධනය හය ගුණයකින් වැඩි වූ බවට අත් දුටු අතර, එලොන් මස්ක්ගේ ධනය ඩොලර් බිලියන 33 සිට ඩොලර් බිලියන 469 දක්වා දහහතර ගුනයකින් වැඩිවී පුපුරා ගියේය. මෑතකදී, ඩොලර් ට්‍රිලියන 1 ක වැටුප් පැකේජයකින් පුම්බනු ලැබූ වූ ඔහුගේ වැටුප, පැයකට ඩොලර් මිලියන 50 ක් හෝ ඔහුගේ ටෙස්ලා කර්මාන්ත ශාලාවක ආරම්භක වැටුප මෙන් තුන් මිලියන ගුණයක් වීය.2 මෙම සමුච්චය  අඩු හා  මධ්‍යම ආදායම් ලබන රටවල් ක්‍රමානුකූල කොල්ලකෑම සමග වෙන් නොකළ හැකි සේ බැඳී ඇත. වඩාත්ම චෝදනාන්විත  දෙය නම්, ජෙන්-Z විරෝධතාවල කේන්ද්‍රස්ථානය වන ඌන සංවර්ධිත රටවලින් ප්‍රධාන අධිරාජ්‍යවාදී රටවල සුපිරි ධනවතුන් වෙත ක්‍රමානුකූලව වටිනාකම් මාරු කිරීමයි: ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය පද්ධතිය 2023 දී මෙම රටවලින් පැයකට ඩොලර් මිලියන 30 ගණනේ උරා ගත්තේ අධිරාජ්‍යවාදී මධ්‍යස්ථානවල ධනවත්ම සියයට 1 වෙතය.3 2024 දී ගෝලීය රාජ්‍ය ණය ඩොලර් ට්‍රිලියන 102 ක් වූ අතර, අඩු ආදායම්ලාභී රටවල්–ප්‍රධාන වශයෙන් අප්‍රිකාවේ, ආසියාවේ, ලතින් ඇමරිකාවේ සහ කැරිබියන්හි–බැංකු, හෙජ් අරමුදල් සහ වත්කම් කළමනාකරුවන්ට වාර්තාගත ඩොලර් බිලියන 921 ක පොලියක් ගෙවා ඇති අතර, ශුද්ධ වත්කම් පිටතට ගලායාම නව ආදායම් ඩොලර් බිලියන 25 කින් ඉක්මවා ගියේය.4 බිලියන 3.4 ක පමණ ජනතාවක්, සෞඛ්‍යය හා අධ්‍යාපනයේ එකතුවට වඩා වැඩි මුදලක් මූල්‍ය පරපෝෂිතයන්ට පොලී ගෙවීම් සඳහා වියදම් කරන රටවල ජීවත් වන අතර, රටවල් 61 ක් රජයේ ආදායමෙන් අවම වශයෙන් සියයට 10 ක් ණය සේවා සඳහා කැප කරති. නිස්සාරණය කිරීමේ යාන්ත්‍රණයන් විතැන් වී ඇත: පුද්ගලික ණයහිමියන්–බ්ලැක්රොක් ඩොලර් ට්‍රිලියන 10 ක්, වෑන්ගාඩ් ඩොලර් ට්‍රිලියන 8 ක්, ස්ටේට් ස්ට්‍රීට් ඩොලර් ට්‍රිලියන 4 ක් කළමනාකරණය කරයි–දැන් අඩු සහ මධ්‍යම ආදායම් ලබන රටවල බාහිර ණයෙන් සියයට 61 ක් දරා සිටිමින්, 2020-2025 අතර කාලය තුළ සියලුම බාහිර ණය ගෙවීම්වලින් සියයට 39 ක් නිස්සාරණය කර ගත්තේය. දුප්පත් රටවල් සඳහා ණය ගැනීමේ පිරිවැය එක්සත් ජනපදයට වඩා දෙගුණයක් හෝ හතර ගුණයකින් වැඩි ය.5

1992 තරම් ඈත කාලයේ දී ඩේවිඩ් නෝර්ත් නිරීක්ෂණය කළ පරිදි6 “ලෝක බැංකුව, IMF, GATT සහ EC වැනි ලෝක අධිරාජ්‍යවාදයේ නූතන ආයතන, ලතින් ඇමරිකාව, ආසියාව, අප්‍රිකාව සහ මැද පෙරදිග යන ස්වාධීන රාජ්‍යයන් කෙරෙහි නිතිපතා ක්‍රියාත්මක කරන බලයෙන් කුඩා පංගුවක් වත් එහි ශ්‍රී විභූතියේ උච්චස්ථානයේ දී වත් බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යය සතුව නොතිබුණි.”7මේ අතර, ලෝක බැංකු දත්ත වලට අනුව, දරිද්‍රතාවයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින්ගේ සංඛ්‍යාව–ආසන්න වශයෙන් බිලියන 3.5 ක්–1990 සිට යන්තමින් පමනක් වෙනස් වී ඇති අතර, නොනැවතී පවත්නා අසමානතාවය සහිත වත්මන් වර්ධන අනුපාත යටතේ, දරිද්‍රතාවය අවසන් කිරීමට සියවසකට වැඩි කාලයක් ගතවනු ඇත.8 මෙම දැවැන්ත ධ්‍රැවීකරණය, ලිබරල් ප්‍රතිසංස්කරණවාදීන් පවසන පරිදි, ධනවාදය තුළ ආපසු හැරවිය හැකි “ප්‍රතිපත්ති තෝරාගැනීම් වල” ප්‍රතිඵලයක් නොවන අතර, එය මාක්ස් වසර 150 කට පෙර හඳුනාගත් ධනවාදී සමුච්චයකරණයේ මූලික නීතිය ප්‍රකාශ කරයි: “එක් ධ්‍රැවයක ධනය සමුච්චය වීම, ඒ හා සමඟම, ප්‍රතිවිරුද්ධ ධ්‍රැවයේ දුක්ඛිතභාවය, අධික වෙහෙස වීමේ වේදනාව, වහල්භාවය, නොදැනුවත්කම, කෲරත්වය, මානසික පරිහානිය සමුච්චය වීමකි”.9 වටිනාකම් සමාජගතව නිෂ්පාදනය සහ ඒවා පෞද්ගලිකව අත්පත් කර ගැනීම අතර ඇති මෙම සම කළ නොහැකි පරස්පරතාවයෙන් ජෙන්-Z නැගිටීම් පැන නගී. මෙය, මූල්‍ය කතිපයාධිකාරය අත්පත් කර ගැනීම සහ කම්කරු පාලනය යටතේ ආර්ථික ජීවිතය ප්‍රතිසංවිධානය කිරීම හරහා පමණක් විසඳිය හැකි පරස්පර විරෝධයකි.

ණය බරෙහි සිරවීම 

සඳහන් කළ පරිදි, වත්මන් සමාජ අර්බුද පිටුපස සිටින්නේ, පැරණි යටත් විජිත මත ණයබර හරහා වහල්බවේ බලහත්කාරය පැටවීම සදහා  අධිරාජ්‍යවාදය (මූල්‍ය ප්‍රාග්ධනයේ ආධිපත්‍යය) භාවිතා කරන ප්‍රධාන මෙවලම වන ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලයි (IMF). ​​ලෝක බැංකුවේ සහාය ඇතිව, IMF හි ව්‍යුහාත්මක ගැලපුම් වැඩසටහන් සෑම තැනකින්ම  එකම ම්ලේච්ඡ බෙහෙත් වට්ටෝරුව ඉල්ලා සිටී: කම්කරුවන් සහ දුප්පතුන් මත බදු වැඩි කිරීම, අධ්‍යාපනය සහ සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා වියදම් කපා හැරීම, පොදු දේපළ පෞද්ගලීකරණය කිරීම, විදේශීය සංගතවලට ප්‍රතිලාභ සැලසීම සඳහා නියාමනය ඉවත් කිරීම සහ මහජනතාව දුප්පත් කරන අතරම මූල්‍ය ප්‍රාග්ධනය පොහොසත් කරන මුදල් අවප්‍රමාණය කිරීම. කෙන්යාවේ 2024 මූල්‍ය පනත් කෙටුම්පත නව බදු යෝජනා කළ විට, ශ්‍රී ලංකා රජය විදේශ ණය ගෙවීම පැහැර හරින විට, බංග්ලාදේශ රජය සහනාධාර කපා දැමූ විට, මේවා හුදකලා ජාතික තීරණ නොව වෝල් වීදියේ (Wall Street) සහ IMF හි නියෝග විය.

ජෙන්-Z විරෝධතා ව්‍යාපාර බිහි වූ රටවලට බලපා ඇති ණය අර්බුදය, පැරණි යටත් විජිත ලෝකයෙන් ක්‍රමානුකූලව ධනය නිස්සාරණය කිරීමේ IMF හි හස්තය හෙළි කරයි. 2022 දී ණය පැහැර හැරීමෙන් පසුව සහ වික්‍රමසිංහ සහ දිසානායක යන ජනාධිපතිවරුන් දෙදෙනා යටතේම ජීවන තත්වයන් විනාශකාරී ලෙස පහත හෙලූ IMF නිර්දේශිත ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම් ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් පසුව, 2024 දී රාජ්‍ය ණය-දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට අනුපාතය සියයට 96.1 ක් වූ සහ එය 2025 අවසන් වන විට සියයට 102 ක් වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කර ඇති ශ්‍රී ලංකාව, ප්‍රපාතය මුව විට සිටී.10 කෙන්යාවේ රාජ්‍ය ණය බර 2025 ජුනි වන විට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 67.8 ක් (ඩොලර් බිලියන 91.3) දක්වා ළඟා වී,11 සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් සඳහා IMF හි සාමාන්‍යය වන සියයට 50 සීමාව සැලකිය යුතු ලෙස ඉක්මවා ගියේ ය.12 2024 මුදල් පනත් යෝජනාවට එරෙහි විරෝධතාවලට සෘජුවම හේතු වූ 2024 මැයි වන විට ආදායමෙන් සියයට 67.1ක් ණය සේවාකරණය සඳහා වැයවූ13 දැවැන්ත බරක් මෙයින් නියෝජනය වෙයි. බංග්ලාදේශයේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 31.6-32.2 ක සාපේක්ෂව අඩු රජයේ ණය අනුපාතය (2023-2024)14, 2024 නැගිටීමට හේතු වූ ව්‍යුහාත්මක ගැලපුම් (structural adjustments) පීඩනයන් ආවරණය කරයි‍.   යටිතල පහසුකම් වියදම් සහ සීමිත ආදායම් බලමුලු ගැන්වීම හේතුවෙන් අඛණ්ඩ වැඩිවීමක් පෙන්නුම් කරන ප්‍රක්ෂේපණ සමඟ, නේපාලයේ ණය, 2024 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 47.87 ක් විය.15

2024 දෙසැම්බර් මාසයේදී රජයේ ණය නාමික දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 60.7 දක්වා ළඟා වීමත්16, 2025 පළමු කාර්තුවේදී පොලී ගෙවීම් දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 6 දක්වා ඉහළ යාමත් සමඟ17, ඊනියා “නැගී එන ආර්ථිකයන්” තුළ පවා ණය ගැතිකමේ වහල් භාවය ක්‍රියාත්මක වන ආකාරයට පිලිපීනය නිදසුන් සපයයි.  2024 වන විට පේරු රාජ්‍යය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 32.7-32.8 ක අඩු ණය අනුපාතයක් පවත්වා ගත්තද18, ආර්ථික හැකිලීම නොතකා මූල්‍ය සම්පිණ්ඩණය  (fiscal consolidation) කිරීම සඳහා කෙරෙන IMF පීඩනයට මුහුණ දෙයි. මැඩගස්කරයේ ණය බර 2025 දී දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 51.27 ක් වනු ඇතැයි ඇස්තමේන්තු කර ඇති අතර 2028 වන විට එය සියයට 54.64 ක් වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කර ඇත. එහි රාජ්‍ය ණයෙන් සියයට 70 කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් බාහිර ණය වන අතර නිල ණයහිමියන් විසින් දරනු ලැබේ.19 මොරොක්කෝවේ ණය වසංගතයේ  උච්චතම අවස්ථාව වූ කොවිඩ් වසංගතය මධ්‍යයේ ණය අනුපාතය  දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 71.5 සිට 2024 වන විට සියයට 67.7-70 දක්වා අඩු කෙරුනේ ජීවන තත්වයන් මිරිකා ඇති ආක්‍රමණශීලී මූල්‍ය සම්පිණ්ඩනය හරහාය.20

2024 දී ටැන්සානියාව, කැමරූන් සහ නයිජීරියාව යන අප්‍රිකානු රාජ්‍යයන්හි ණය අනුපාත දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් පිළිවෙලින් සියයට 41.8, සියයට 39.6 සහ සියයට 41.3 ක් පෙන්නුම් කරයි.21 මෙම සංඛ්‍යාලේඛන, අප්‍රිකාවේ මධ්‍යන්‍ය (median) රාජ්‍ය ණය දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 65 ක් වන බවත්, අප්‍රිකානු රටවල් 25 ක් අතිරික්ත ණය බරින් යුක්ත ව හෝ උග්‍ර ණය අර්බුදයකට මුහුණ දී සිටින බවත්, රටවල් 60 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් රජ්‍ය ආදායමෙන්  සියයට 10 කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයක් පොලී ගෙවීම් සඳහා පමණක් වියදම් කරන බවට වන යථාර්ථය වසන් කරයි.22 වඩාත් තීරණාත්මක ලෙස, අප්‍රිකානු ණය සංයුතිය නාටකාකාර ලෙස වෙනස් වී වාණිජ ණය 2000 දී පැවති සියයට 20 සිට දැන් මුළු ණයෙන් සියයට 43 ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති අතර,  ප්‍රධාන අනුපාත කළමනාකරණය කළ හැකි සේ පෙනී ගියද, ණය සේවා පිරිවැය පුපුරා ගොස් ඇති බව එයින් අදහස් වේ.23 මෙම ණය සැකැස්ම–ශ්‍රී ලංකාවේ සහ කෙන්යාවේ මෙන් ඉසිලිය නොහැකි බර හෝ උප-සහාරා අප්‍රිකාවේ “මධ්‍යස්ථ” මට්ටම් වේවා–තනි කර්තව්‍යයක් ඉටු කරයි:  ණය සේවාකරණය රජයේ ආදායමෙන් විශාල කොටසක් ගිල ගනිද්දී, කප්පාදුව, පුද්ගලිකකරණය, සමාජ සේවා වැඩසටහන් විනාශ කිරීමට බලකර සිටින IMF ව්‍යුහාත්මක ගැලපුම් වැඩසටහන් හරහා බලාත්මක කරනු ලබන අධිරාජ්‍යවාදයේ මූල්‍ය නියෝගයන්ට ජාතික ආර්ථිකයන් යටත් කිරීමය.

පන්ති සංයුතිය

ජෙන්-Z ව්‍යාපාරවල පන්ති සංයුතිය, ඒවායේ විප්ලවීය විභවය  මෙන්ම ඒවායේ පාවාදීමේ යාන්ත්‍රණය යන දෙකම හෙළි කරයි. විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් සහ රැකියා විරහිත තරුණයින් ආරම්භක ගිනි පුපුර සහ බොහෝ විට වඩාත්ම සටන්කාමී කණ්ඩායම සම්පාදනය කරයි. ඔවුන්ගේ ශක්තිය, ධෛර්යය සහ රාජ්‍ය ප්‍රචණ්ඩත්වයට මුහුණ දීමට ඇති සූදානම ප්‍රතික්ෂේප කළ නොහැකිය. බංග්ලාදේශයේ, සිසුන් හමුදා ඛණ්ඩ වලට මුහුණ දුන් අතර, විරෝධතාකරුවන් එක් දහස් පන්සියයකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් මරා දැමූ රජයේ කුරිරු ප්‍රහාරවලට මුහුණ දුන්හ; කෙන්යාවේදී තරුණයින් පාර්ලිමේන්තුවට කඩා වැදුණි; නේපාලයේ විරෝධතාකරුවන් රජයේ ගොඩනැගිලි වලට ගිනි තැබූහ. එහෙත් ප්‍රධාන වශයෙන් මධ්‍යම පාන්තික පසුබිම්වලින් ඇදී ආ මෙම ශිෂ්‍ය පෙරමුණු බලයන්ට, මූලික සමාජ පරිවර්තනය සඳහා ස්වාධීන දේශපාලන නායකත්වයක් සැපයිය නොහැක.

තීරණාත්මක සමාජ බලවේගය වන්නේ කම්කරු පන්තියම වන අතර, මෙම ව්‍යාපාරවලට ඔවුන්ගේ සහභාගී වීම එහි සැඟවී ඇති බලය පෙන්නුම් කරයි. ශ්‍රී ලංකාවේ, එක්දින මහා වැඩවර්ජන දෙකක් විරෝධතා දක්වන තරුණයින් සමඟ කම්කරු සහයෝගීතාවය පෙන්නුම් කළ අතර, 2022 මැයි 9 වන දින ආණ්ඩුවේ අනුග්‍රහය ලත් මැරයන් අරගලකරුවන්ට පහර දෙන විට කම්කරුවෝ ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා කොළඹ ප්‍රධාන විරෝධතා ස්ථානයට වහා දිව ගියහ. කෙන්යාවේ දී, ආරම්භක ජෙන්-Z විරෝධතාවලින් පසුව වැඩ වර්ජන රැලි,  එකක් පසුපස එකක් ලෙස පුපුරා ගියේය: ගුරුවරුන්, සිවිල් සේවකයින්, සෞඛ්‍ය සේවකයින්, ගුවන්තොටුපළ කාර්ය මණ්ඩල, විශ්ව විද්‍යාල කථිකාචාර්යවරු ආදී  සියල්ලෝම, අඩු වැටුප්, අස්ථිර තත්වයන් සහ පෞද්ගලීකරණයට විරෝධය පළ කළහ. කුරිරු සූරාකෑම යටතේ ඩොලර් බිලියන ගණනක අපනයන නිෂ්පාදනය කරන බංග්ලාදේශයේ ඇඟලුම් කම්කරුවන්, ඔවුන්ගේ වෘත්තීය සමිති ඔවුන් බලමුලු ගැනීමට එරෙහිව කටයුතු කරන අතරතුර පවා විරෝධතාවලට සහභාගී වූහ.

සමිති ද්‍රෝහිකම

එහෙත්, මෙම නැගිටීම් සමාජවාදය සඳහා සවිඥානික විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයක් බවට කම්කරු පන්තිය විසින් පරිවර්තනය කිරීම ක්‍රමානුකූලව වලක්වනු  ලැබිණි. මෙම පාවාදීමේ තීරනාත්මක යාන්ත්‍රණය වූයේ කම්කරු ව්‍යාපාරය තුළ ධනේශ්වර පර්යාය සඳහා පොලිස් බලකායන් ලෙස ක්‍රියාත්මක වන වෘත්තීය සමිති නිලධරයන් සහ ව්‍යාජ-වාම සංවිධානවල භූමිකාවයි.

කෙන්යාවේ, වෘත්තීය සමිති මධ්‍යම සංවිධානය (the Central Organization of Trade Unions- COTU), කෙන්යාවේ ජාතික ගුරු සංගමය (Kenya National Union of Teachers – KNUT) සහ කෙන්යාවේ පශ්චාත් ප්‍රාථමික අධ්‍යාපන ගුරුවරුන්ගේ සංගමය (Kenya Union of Post-Primary Education Teachers- KUPPET) යන වෘත්තීය සමිති සම්මේලන සියල්ලම ජෙන්-Z නැගිටීමෙන් පසුව ඇති වූ වැඩ වර්ජන හුදකලා කිරීමට සහ පරාජය කිරීමට කටයුතු කළහ.24වැටුප් වැඩිවීම් ඉල්ලා සහ කප්පාදුවට විරුද්ධ වෙමින් ගුරුවරුන් වැඩවර්ජන දියත් කළ විට, KNUT සහ KUPPET නායකයින් රූටෝ රජය සමඟ පාවාදීමේ ගිවිසුම් සාකච්ඡා කළ අතර, පුද්ගලීකරනය සහ සේවා කොන්දේසි වටා ඇති ඉල්ලීම් අතහැර දමමින් අවම වැටුප් වැඩිවීම් පිළිගත්තේය. මෙම වෘත්තීය සමිති නිලධරයෝම IMF විසින් නියම කරන ලද කප්පාදුවේ මුළු කාලය පුරාම තම වරප්‍රසාදිත නිලයන් පවත්වා ගෙන ගිය අතර, ඔවුන්ගේ කාර්යය වන්නේ කම්කරුවන් නියෝජනය කිරීම නොව ප්‍රාග්ධනයට පිළිගත හැකි සීමාවන් තුළ ඔවුන්ගේ අරගල පාලනය කිරීම බව හෙළි කළහ.

ශ්‍රී ලංකාවේ වෘත්තීය සමිති වඩා සෘජු ප්‍රතිවිප්ලවවාදී කාර්යභාරයක් ඉටු කළහ. රාජපක්ෂගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා 2022 වූ නැගිටීම අතරතුර, ඔවුන් අප්‍රේල් 28 සහ මැයි 6 යන දිනවල සීමිත එක්දින මහා වැඩවර්ජන දෙකක් කැඳවූ අතර, එය හුදෙක් මහජන විරෝධතාවලට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස සහ කම්කරු නිලධරය කෙරෙහි සේවක අතෘප්තිය පාලනය කිරීම සඳහා අරමුණු විය. නමුත් මිලියන සංඛ්‍යාත කම්කරුවන්ට තම ශක්තිය පෙන්වීමට ඉඩ දුන් වෘත්තීය සමිති නායකයින්  පසුව මෙම බලය ධනවාදයට එරෙහි ස්වාධීන දේශපාලන අභියෝගයක් බවට ඒකාබද්ධ වීම වැළැක්වීමට වියරු ලෙස කටයුතු කළහ. ඔවුන් තවදුරටත් වැඩ වර්ජන කැඳවීම ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර, වෘත්තීය සමිති පාලනයෙන් ස්වාධීන ක්‍රියාකාරී කමිටු පිහිටුවීමට විරුද්ධ වෙමින්, ධනේශ්වර පාර්ලිමේන්තු විපක්ෂය වන සමගි ජන බලවේගය (SJB) සහ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ (JVP) විසින් ප්‍රවර්ධනය කරන ලද සහ FSP විසින් සහාය දක්වන ලද, ධනේශ්වර පාලනය ස්ථාවර කරන “අන්තර්කාලීන රජයක්” සඳහා වන ඉල්ලීම් දෙසට ව්‍යාපාරය යොමු කළහ. සෞඛ්‍ය සේවකයින් සටන්කාමී වැඩවර්ජන දියත් කළ විට,25 වෘත්තීය සමිති ඔවුන් යටපත් කිරීමට රජය සමඟ කටයුතු කළහ.

බිලියන ගණනක අපනයන නිපදවන ඇඟලුම් කම්කරුවන්  දැවැන්ත නිර්ධන පංති බලවේගයක් වන බංග්ලාදේශයේ, කම්කරුවන් බලමුළුගැන්වීම මැඩ පැවැත්වීමට වෘත්තීය සමිති සම්මේලන සෘජුව සහයෝගී වූහ.26 හසීනා රජයට එරෙහි විරෝධතාවලට දස දහස් ගණනක් ඇඟලුම් කම්කරුවන් එක් වූ විට පවා, ඔවුන්ගේ වෘත්තීය සමිති, කර්මාන්තශාලා වාඩිලාගැනීම්, මහා වැඩවර්ජන හෝ කුමන හෝ ස්වාධීන කම්කරු පන්ති දේශපාලන මැදිහත්වීමක් වැළැක්වීමට කටයුතු කළහ. හසීනාගේ ඇද වැටීමෙන් පසු, ඇඟලුම් කම්කරුවන් වැටුප් වැඩිවීම් සහ වඩා හොඳ කොන්දේසි ඉල්ලා සිටි විට, වෘත්තීය සමිති කර්මාන්තශාලා තුළ “නිසි පාලනය” ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා මිලිටරි පිටුබලය ලත් යූනුස් තන්ත්‍රය සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කළහ.27

මෙම රටාව වෘත්තීය සමිති නිලධරයේ පන්ති ස්වභාවය පිළිබිඹු කරයි. මෙම නිලධාරීන් සාමාන්‍ය සේවකයින්ට වඩා බොහෝ ඉහළ වැටුප්, වරප්‍රසාද සහ තනතුරු භුක්ති විඳිති.28 ඔවුන් කම්කරු අමාත්‍යාංශ, ත්‍රෛපාර්ශ්වික කොමිෂන් සභා (වෘත්තීය සමිති-සමාගම්-රජය) සහ සංස්ථාවාදී ව්‍යුහයන් හරහා ධනේශ්වර රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයට ඒකාබද්ධ කෙරී ඇත.29 ඔවුන්ගේ ද්‍රව්‍යමය අවශ්‍යතා පවතින්නේ ඔවුන් නාමිකව නියෝජනය කරන කම්කරු පන්තිය සමඟ නොව,30 ඔවුන්ට ඔවුන්ගේ වරප්‍රසාදිත ස්ථානය ලබා දෙන පද්ධතිය ආරක්ෂා කිරීමත් සමඟය31.

ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ විශ්ලේෂණය නිශ්චිත ය: “මෙම ආර්ථික හා දේශපාලන පදනම්–මූල්‍ය ආයෝජන සහ ධනේශ්වර රාජ්‍යයෙන් ලැබෙන සෘජු සහනාධාර–මත රැඳී සිටින්නේ නිල වෘත්තීය සමිතිවල නිලධරය සමන්විත වන ඉතා වරප්‍රසාද ලත් සුලු ධනේශ්වර ස්ථරයකි. මෙම දූෂිත ආයතනයට අදාළව ‘කම්කරු සංවිධානය’ වැනි අර්ථකථන කැඳවීම සේවය කරන්නේ එහි සැබෑ සමාජ ස්වභාවය සහ එය සහ කම්කරු පන්තිය අතර ගැඹුරින් පවතින පන්ති ප්‍රතිවිරෝධතා සැඟවීමට පමණි.”32

ප්‍රතිගාමී වම

වෘත්තීය සමිති නිලධරයට අමතරව, මෙම පාවාදීම සඳහා දේශපාලන ආවරණයක් සැපයීමේ කාර්යය කරන ප්‍රතිගාමී වාම සංවිධාන ජාලයක් ක්‍රියාත්මක වේ. මෙම කණ්ඩායම්–ස්ටැලින්වාදී, මාඕවාදී, විවිධ හිටපු ට්‍රොට්ස්කිවාදී භ්‍රෂ්ටයින් සහ ව්‍යාජ වාම ප්‍රවණතා33–සැබෑ විප්ලවවාදී කම්කරු පන්ති නායකත්වයේ මතුවීම ක්‍රමානුකූලව අවහිර කරමින් රැඩිකල් විකල්ප ලෙස පෙනී සිටිති.

කෙන්යාවේ, විප්ලවවාදී සමාජවාදී සංගමය (Revolutionary Socialist League-RSL) සහ කොමියුනිස්ට් පක්ෂය මාක්ස්වාදී-කෙන්යාව (Communist Party Marxist-Kenya-CPM-K) රැඩිකල්කරණය වූ ජෙන්-Z නැගිටීම මැඩපැවැත්වීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළහ.34 RSL, විප්ලවීය වාචාල කතා භාවිතා කරමින්, කම්කරු පන්තියේ ස්වාධීන දේශපාලන මැදිහත්වීමම වළක්වන, ව්‍යාපාරයේ, “නායකත්වයක් නැති”, “බැනර් නැති”, “දේශපාලනයක් නැති” යන ස්වභාවය ප්‍රවර්ධනය කළේය. ධනේශ්වරයට ප්‍රතිලාභ ලබා දුන් දේශපාලන ව්‍යාකූලත්වයට වාම ආවරණයක් ලබා දෙමින්, RSL හි නායකයෙකු වන එස්රා ඔටියේනෝ පැවසුවේ “… රජය ක්‍රියාකාරීව නායකයින් සොයමින් සිටින බැවින්, දැනට නායකයින් මතු නොවීමට මෙය හොඳ උපක්‍රමයකි. […] RSL ලෙස, අපි එහි යන්නේ අරමුණක් ඇතිවය, මන්ද අපි ජනතාව සමඟ සහයෝගීතාවයෙන් සිටිය යුතුය–ඔවුන් පවසන දේට අපි සම්පූර්ණයෙන්ම එකඟ වෙමු. එබැවින් අපි වීදිවලට ​​යමු, අපි අපගේ ජනතාව සංවිධානය කිරීමට උත්සාහ කරමු. එක්වන විට, අපි බැනර් රැගෙන නොයන්නෙමු, මන්ද මිනිසුන් කිසිවක් නොමැතිව, අවට සැරිසැරීමට යන බැවිනි.”35

Kenya CPM-K
CPM-K දේශපාලන මණ්ඩලය [ඡායාරූපය: @CommunistsKe]

CPM-K පක්ෂයේ මූලික දේශපාලන දිශානතිය කේන්ද්‍රගත වන්නේ, එහි පූර්වගාමියා වූ CPK විසින් කෙටුම්පත් කිරීමට උපකාරී වූ 2010 කෙන්යාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව ආරක්ෂා කිරීම කෙරෙහි ය. ඒ අතරම, එහි “ප්‍රගතිශීලී වගන්ති” ක්‍රියාත්මක කිරීම කෙසේ හෝ ‘නොවැළැක්විය හැකි ලෙස’ සමාජවාදයට මඟ පාදනු ඇතැයි යන ප්‍රතිසංස්කරණවාදී මිත්‍යාව එය ප්‍රවර්ධනය කරයි.36 2007 පශ්චාත් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් පසු ධනේශ්වර පාලනය ස්ථාවර කිරීම සඳහා පාලක පන්තිය විසින් බ්‍රිතාන්‍යයෙන් සහ එක්සත් ජනපදයෙන් ලැබුණු විශාල අරමුදල් සමඟ මෙම ව්‍යවස්ථාව කෙටුම්පත් කරන ලදී. මෙම ධනේශ්වර නීති රාමුව ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මහජන කෝපය යොමු කිරීමෙන්, CPM-K, අරගලය ධනවාදය තුළ සීමා වී ඇති බවට සහතික කරයි.

පිලිපීනයේ, ව්‍යාජ-වාම පාවාදීමේ රටාව එහි වඩාත්ම පැහැදිලි සහ දේශපාලනිකව උපදේශාත්මක ස්වරූපයට ළඟා වේ. ස්ටැලින්වාදී ඡත්‍ර (umbrella) සංවිධානයක් වන BAYAN (1985 දී ආරම්භ කරන ලදී) සහ 1990 ගණන්වල පිලිපීනයේ ස්ටැලින්වාදී කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ (CPP) කොටසක් සහ විවිධ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංවිධාන ඒකාබද්ධ වීමෙන් මතු වූ ව්‍යාජ-වාම අක්බයාන් පක්ෂය (Citizens’ Action Party-පුරවැසි ක්‍රියාකාරී පක්ෂය)37— ඓතිහාසික වශයෙන් සුළු ධනේශ්වර දේශපාලනයේ විවිධ ගමන් පථ නියෝජනය කරන ප්‍රතිවාදීන් වුවද38—“චීනයට සතුරු පිලිපීන ධනේශ්වරයේ කොටස් කෙරෙහි ඔවුන්ගේ පොදු දිශානතිය තුළින් එකිනෙකා සමඟ වඩාත් සමීප පෙළගැස්වීමකට පැමිණෙමින් සිටිති”39. 2025 සැප්තැම්බර් 21 වන දින මැනිලා නුවරදී 100,000 ක ජනතාවක් පෙළ ගැසුණු විට–ෆර්ඩිනන්ඩ් මාකෝස් (ජ්‍යෙෂ්ඨයා) යුද නීතිය ප්‍රකාශ කිරීමේ 53 වන වසර–මෙම සංවිධාන දෙක වෙනම දූෂණ විරෝධී පෙළපාලි මෙහෙයවූ අතර, ඒවා WSWS සඳහන් කළ පරිදි, ඔවුන්ගේ දේශපාලන ස්වභාවය අනුව “පැහැදිලි ලෙසම මධ්‍යම පාන්තික” ඒවා විය. කෙසේ වෙතත්, සැලකිය යුතු ලෙස, වීදිවලට ​​රැස් වූ ජනතාව “විරෝධතා වෙත ආකර්ෂණය  වූයේ ධනේශ්වරයේ විශේෂිත කන්ඩායමක් වෙත නැඹුරු වීම නිසා නොවීය”. ඊට වෙනස්ව, බයාන් සහ අක්බයාන් යන දෙකම ධනේශ්වර පක්ෂ සමඟ විවෘතව සහයෝගයෙන් කටයුතු කළ අතර, ස්වාධීන කම්කරු පන්ති ව්‍යාපාරයක් මතුවීම වැළැක්වීම සඳහා ක්‍රමානුකූලව කටයුතු කළේ, මාකෝස් සහ ඩුටර්ටේ කඳවුරු අතර ධනේශ්වර කන්ඩායම් යුද්ධයේ ආවෘත අන්තයට මහජන කෝපය දිශානත කිරීමෙනි. “සමහර මාකෝස් විරෝධී සටන් පාඨ සහ බැනර් තිබියදීත්”, මෙම පෙලපාලිවල අවසාන දිශානතිය වූයේ “චීනයෙන් වැඩි ආර්ථික ආයෝජන ලබා ගැනීම සඳහා එක්සත් ජනපදය සමඟ පිලිපීන සබඳතා මධ්‍යස්ථ කිරීමට උත්සාහ කරන” ඩුටර්ටේගේ බලකායන්ට එරෙහි සන්ධානයක් දෙසට” වේ. 

Akbhayan
අක්බයාන් පක්ෂ ලැයිස්තුවේ නාමයෝජනා ලැබූවන් – ඉදිරිපස වමේ සිට: ඩාඩා කිරාම් ඉස්මුලා, නීතිඥ චෙල් ඩයොක්නෝ සහ මන්ත්‍රී මණ්ඩල නියෝජිත පර්සිවල් “පර්සි” සෙන්ඩානා. රූපය akbayan.org.ph වෙතින්.

බයාන් සහ අක්බයාන්ගේ ද්‍රෝහී භූමිකාව තේරුම් ගත යුත්තේ අපගමනයක් ලෙස නොව පන්ති සහයෝගීතාවය කෙරෙහි ඔවුන්ගේ මූලික දේශපාලන දිශානතියේ තාර්කික ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ය. බයාන්, මාඕවාදී චීන කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ ‘පෙරමුණු’ සංවිධාන (front organizations) වලින් එකක් වන අතර,40 සමාජවාදී විප්ලවය නිරන්තරයෙන් කල් දමන දීර්ඝ “ජාතික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී” අරගලයක තුල, කම්කරු පන්තිය උපකල්පිත “ප්‍රගතිශීලී ජාතික ධනේශ්වරයකට” යටත් කරන “අවධි දෙකේ න්‍යාය” දශක ගණනාවක් තිස්සේ ප්‍රවර්ධනය කර ඇත.41 “සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී” විකල්පයක් ලෙස තමන්ව හඳුන්වා ගන්නා අක්බයාන්, කොංග්‍රසයේ අසුන් දරමින් සහ අධිරාජ්‍යවාදී-ගැති ධනේශ්වර දේශපාලනඥයින්ට සහාය දක්වමින් ධනේශ්වර පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයට සම්පූර්ණයෙන්ම ඒකාබද්ධ වී ඇත. එහි ජාතිකවාදී, අවස්ථාවාදී සහ පන්ති සහයෝගීතා දේශපාලනය යනු CCP හි ස්ටැලින්වාදී දේශපාලනයේ අඛණ්ඩ පැවැත්මයි.42 නැවත වරක්, මෙම බලවේග පොදු කාර්යයක් තුළ එක්සත් වේ: එනම්, පිලිපීන කම්කරු පන්තියේ ස්වාධීන දේශපාලන බලමුලු ගැන්වීම අවහිර කිරීම සහ ඉන්දු-පැසිෆික් කලාපයේ වොෂින්ටනයේ උපායමාර්ගික අරමුණු සමඟ පෙලගැසී සිටින ධනේශ්වර කන්ඩායම්වලට එය යටත් කිරීමයි. ඔවුන්ගේ වර්ධනය වන පෙළගැස්ම පිළිබිඹු කරන්නේ පුද්ගලික සංහිඳියාවක් නොව අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධයේ යුගයේ දී ඔවුන්ගේ සුලු ධනේශ්වර දේශපාලනයේ නොවැළැක්විය හැකි තර්කනයයි. පිලිපීනය “චීනය සමඟ යුද්ධය සඳහා වොෂින්ටනයේ සූදානමේ පෙරමුණු වල” ස්ථානගත වී ඇති හෙයින්, ඔවුන් ඉඳහිට කරන උපායශීලී අරමුණු සඳහා යෙදවිය හැකි අධිරාජ්‍ය විරෝධී වාචාල කතා කුමක් වුවත්, බයාන් සහ අක්බයාන් යන දෙකම අධිරාජ්‍යවාදයේ යුද න්‍යාය පත්‍රයට මහජන විරෝධය ඒකාබද්ධ කිරීම සඳහා උපකරණ බවට ඵලදායී ලෙස  පත්ව ඇත.43

දූෂණ විරෝධී ව්‍යාපාරය

බයාන් සහ අක්බයාන් පක්ෂ දෙකම විසින් ප්‍රවර්ධනය කරන ලද දූෂණ විරෝධී රාමුව, ස්ටැලින්වාදය සියවසක් පුරා ගෝලීය වශයෙන් ප්‍රචාරය කළ පන්ති-සහයෝගීතා දේශපාලනය සඳහා සමකාලීන වෙස්වළා ගැනීමක් නියෝජනය කරයි. එහිදී, ස්ටාලින්ගේ “අවධි දෙකේ න්‍යාය” විවෘතව “ප්‍රගතිශීලී ජාතික ධනේශ්වරය” ඇතුළු “පන්ති හතරක එකතුවක්” ඉල්ලා සිටි අතර, අද දින ව්‍යාජ වාමාංශිකයෝ44 “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කාර්යයන් සම්පූර්ණ කිරීමේ” කොටසක් ලෙස, “දූෂිත ප්‍රභූන්ට” එරෙහිව “ජනතාවගේ” එක්සත්කම සඳහා  උද්ඝෝෂනය කරති. සූත්‍ර දෙකම ධනේශ්වරය ප්‍රගතිශීලී සහ ප්‍රතිගාමී කඳවුරුවලට බෙදා, කම්කරු පන්තිය ධනේශ්වර කන්ඩායමකට යටත් කර, සමාජවාදී විප්ලවය සඳහා වන සටන ක්‍රමානුකූලව අවහිර කරයි. WSWS පැහැදිලි කළේ, “දූෂණ විරෝධී ව්‍යාපාරයක ධජය දේශපාලනිකව ආවෘත අන්තයකි. එය දේශපාලනිකව අරූපික වන අතර අන්ත දක්ෂිනාංශික පක්ෂ ඇතුළු පුළුල් පරාසයක ධනේශ්වර සහ සුලු ධනේශ්වර පක්ෂ සහ සංවිධාන එක වහලක් යටට ගෙන ඒම සඳහා සේවය කළ හැකිය.”45 පිලිපීනයේ දී, මෙය ඩුටර්ටේ කඳවුරට එරෙහි ධනේශ්වර විමර්ශනවලට සහාය දැක්වීමේ හා මාකෝස් ආණ්ඩුවේ එක්සත් ජනපද මිලිටරි ව්‍යුහයන් හා ඒකාබද්ධ වීම සමඟ පෙළ ගැසීමේ සංයුක්ත ස්වරූපයක් ගනී. මෙහි මූලෝපායික ක්‍රියාකාරිත්වය පැහැදිලි ය: පාලක පන්ති කණ්ඩායම් එකිනෙකාට එරෙහිව දූෂණ චෝදනා ආයුධයක් බවට පත් කර ගනී–මාකෝස් ඩුටර්ටේගේ ප්‍රහාර පූර්ව භංග කිරීම සඳහා පරීක්ෂණ දියත් කරයි, ඩුටර්ටේගේ බල කල්ලි මාකෝස්ගේ සහචරයින් හෙළිදරව් කිරීම සඳහා සෙනෙට් සභාව භාවිතා කරයි- බයාන් සහ අක්බයාන් මූලික වශයෙන් ධනේශ්වර පාලක ප්‍රභූව තුළ තනතුරු නැවත සකස් කිරීමක් (reshuffle) වන දෙයට ව්‍යාජ-රැඩිකල් ආවරණයක් සපයයි. විනාශකාරී විරැකියාව, දේශගුණික විපත්, පහත වැටෙන වැටුප් සහ චීනයට එරෙහි එක්සත් ජනපද යුද්ධයකදී වෙඩි උණ්ඩ ලෙස භාවිතා කිරීමේ අන්තරායට මුහුණ දෙන කම්කරු පන්තිය, මේ හරහා ස්වාධීනව සංවිධානය වීමෙන් සහ තමන්ගේම පන්ති අවශ්‍යතා ඉදිරියට ගෙන යාමෙන් වලක්වනු ලැබේ.

පිලිපීන විරෝධතා පිළිබඳ මෙම විශ්ලේෂණය විශ්වීය වශයෙන් අදාළ වේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, ශ්‍රී ලංකාවේ දී ජවිපෙ/එන්පීපී, IMF හි කප්පාදු වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කරන්නේ, දූෂණ විරෝධී වේදිකාවක පදනම මත, සියලු සාම්ප්‍රදායික ධනේශ්වර පක්ෂ කෙරෙහි ඇති අතිමහත් මහජන සතුරුකම ගසාකමින් බලයට පැමිණීමෙනි. නේපාලයේ මිලිටරිය විසින් ස්ථාපනය කරන ලද තාක්ෂණික (technocratic) රජය දූෂණයට එරෙහිව සටන් කිරීමේ පොරොන්දු හරහා තමන්ව සාධාරණීකරණය කළේය. බංග්ලාදේශයේ බැංකුකරු යූනුස් දූෂිත දේශපාලන සංස්ථාපිතයට වඩා ඉහළින් තමන් ස්ථානගත වන බවට දැක්වූයේය.

නමුත් දූෂණය යනු පද්ධතියට ව්‍යතිරේකයක් නොව ඒකාධිකාරී ධනවාදයේ දේපළ සබඳතාවල ආවේණික ලක්ෂණයකි. නිෂ්පාදන මාධ්‍යයන්හි පෞද්ගලික අයිතිය නිලධාරීන්ට තමන් පොහොසත් කර ගැනීම සඳහා ද්‍රව්‍යමය කොන්දේසි නිර්මාණය කරයි. ධනේශ්වර රාජ්‍යය නිශ්චිතවම පවතින්නේ ධනේශ්වර පන්තියේ අවශ්‍යතා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වන අතර, IMF විසින් යෝජනා කරන “පිරිසිදු ධනවාදය”, පදවල පරස්පර විරෝධීතාවයක් බවට පත් කරයි. අනෙකුත් සියලුම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කාර්යයන් මෙන්ම, නිලධර දූෂණයට එරෙහිව පොදු වත්කම් ආරක්ෂා කිරීම කම්කරු පන්තිය මත රඳා පවතින්නේ, මූල්‍ය වංශාධිපතිත්වය සහ ධනේශ්වර කතිපයාධිකාරය අත්පත් කර ගැනීම සහ රාජ්‍යයම අහෝසි කිරීමේ විප්ලවීය ක්‍රියාවෙහි කොටසක් ලෙස ය.

පාලන තන්ත්‍ර මාරුව අධිරාජ්‍යවාදයට සේවය කරයි

ජෙන්-Z විරෝධතා රැල්ල රටවල් කිහිපයක පාලන තන්ත්‍ර මාරු කිරීම සඳහා සමත් වූ අතර, බලයේ සිටින ධනේශ්වරයේ නියෝජිතයින් කණ්ඩායමක් තවත් කණ්ඩායමකින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරණු  ලැබිණි. නොඉවසිය හැකි තත්වයන් කෙරෙහි සැබෑ කෝපයෙන් උපන් මහජන නැගිටීම්, දූෂණ විරෝධී රාමු හරහා එකම හෝ ඊටත් වඩා නරක ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන “පිරිසිදු” පරිපාලකයින්ට සහාය වීම සඳහා යොමු කෙරේ. බටහිර සම්බන්ධතා ඇති බංග්ලාදේශයේ යූනුස් “ශක්තිමත් ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ” පොරොන්දු වේ. කෙන්යාවේ රූටෝ-ඔඩින්ගා සන්ධානය රට එක්සත් ජනපදයේ “ප්‍රධාන නේටෝ නොවන සගයෙකු” ලෙස නම් කරමින් කප්පාදුව දිගටම කරගෙන යයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ වික්‍රමසිංහ IMF ඉල්ලීම් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා පොලිස්-රාජ්‍ය මර්දනය භාවිතා කළ අතර, ඔහුගේ අනුප්‍රාප්තික ජනාධිපති අනුර දිසානායකගේ ආණ්ඩුව, IMF නියෝග අඛණ්ඩව හා අකුරටම ක්‍රියාත්මක කිරීමට එරෙහි පන්ති අරගල මැඩ පැවැත්වීම සහ මර්දනය කිරීම සඳහා  මුළු රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණය, පාර්ලිමේන්තුව, මාධ්‍යය, රැවටීම් හා වාචාල කතා සහ එහි වෘත්තීය සමිති නිලධරය යන සමස්තයම  භාවිතා කරමින් සිටී. නේපාලයේ තාක්ෂණධරයින් දේශපාලනයට ඉහළින් ස්ථානගත වෙමින් ධනේශ්වර දේපළ සබඳතා ආරක්ෂා කරති.

ව්‍යාජ-වම සහ වෘත්තීය සමිති නිලධරයන් විසින් කරන මෙම පාවාදීමේ සම්පූර්ණ බර කම්කරු පන්තිය සහ ග්‍රාමීය ජනතාව විසින් දරනු ලැබේ. නව පාලන තන්ත්‍රයන් කප්පාදු වැඩසටහන් පවත්වාගෙන යන අතර නව දේශපාලන බැනර් යටතේ – “ප්‍රගතිශීලී” සන්ධාන, “දූෂණ විරෝධී” ආණ්ඩු හෝ මිලිටරි පිටුබලය ලත් තාක්‍ෂණවේදීන් – අධිරාජ්‍යවාදී අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරමින් ධනේශ්වර දේපළ සබඳතා නොවෙනස්ව ආරක්ෂා කරයි. රාජ්‍ය ප්‍රචණ්ඩත්වයට මුහුණ දෙමින් තම ජීවිත පරදුවට තැබූ කම්කරුවෝ දැන් “ආර්ථික ස්ථාවරත්වය” සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා “පටි තද කිරීම” සහ “මූල්‍ය විනය” ආදී ඔවුන් වීදිවලට ​​තල්ලු කළ වාචල කතා වලම අලුත් වටයකට මුහුණ දෙති. ආණ්ඩු පෙරලා දැමූ විප්ලවවාදී ශක්තිය වෙහෙසට හා අධෛර්යයට පත්වන්නේ ව්‍යාජ-වාමාංශිකයන් මහජන කෝපය එක් ධනේශ්වර කන්ඩායමකින් තවත් ධනේශ්වර කන්ඩායමකට සහාය දැක්වීමට යොමු කරවන විටය. මෙම දේශපාලන අවමංගත වීම දක්ෂිණාංශික සහ ෆැසිස්ට් බලවේග විසින් මහජන කලකිරීම ගසාකෑමට සාරවත් කොන්දේසි නිර්මාණය කරයි. ධනේශ්වර සූරාකෑම සහ අධිරාජ්‍යවාදී ආධිපත්‍යයට අත නොතබන අතරතුර, ජනාන්දෝලකයෝ (Demagogues-ජනතාව අතර ඇති අගතීන් ගසා කන වාචාල/වාගාලංකාරී දේශපාලකයෝ) කම්කරු පන්තියේ හා පීඩිත මධ්‍යම පන්තියේ කොටස්වල සාධාරණ කෝපය සංක්‍රමණිකයන්, වාර්ගික සුළුතරයන්, “දූෂිත දේශපාලනඥයන්” හෝ “දූෂිත රාජ්‍ය නිලධාරීන්” හා “මත් වසංගතය” හෝ පාතාලය ආදී බිල්ලන් වෙත යොමු කරති. පාර්ලිමේන්තුව සහ මැතිවරණ, ධනේශ්වරය තම පාලනය නැවත තහවුරු කර ගන්නා තීරණාත්මක යාන්ත්‍රණයන් ලෙස ක්‍රියා කරන අතර, මහජන විරෝධය සුරක්ෂිත ව්‍යවස්ථාමය රාමු තුළට යොමු කරමින් කම්කරු පන්තිය ධනේශ්වරයේ කන්ඩායමික යුද්ධයට යටත් කරයි.

ඉතාලියේ (1920-22)46, ජර්මනියේ (1933)47 සහ ප්‍රංශයේ (1936-39)48 ඓතිහාසික අත්දැකීම්, පාවා දුන් විප්ලවවාදී ව්‍යාපාර ඒවායේ ප්‍රතිවිරුද්ධය බවට පරිවර්තනය කළ හැකි ආකාරය ඛේදජනක පැහැදිලිකමකින් පෙන්නුම් කරයි. මේ සෑම අවස්ථාවකදීම, සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සහ ස්ටැලින්වාදයේ දේශපාලන පාවාදීම්–කම්කරු බලය සඳහා සටන් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම, මහජන පෙරමුණු හරහා කම්කරු පන්තිය “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී” ධනේශ්වරයට යටත් කිරීම, ස්වාධීන කම්කරු පන්ති දේශපාලන සංවිධානගත වීම  මර්දනය කිරීම–මහ ජනතාව අකර්මණ්‍ය කොට අධෛර්යමත් කළ අතර, ෆැසිස්ට්වාදයේ ම්ලේච්ඡ ස්ථාවර වීම සඳහා මාවත හෙළි කළේය. මෙම ව්‍යසනයන් විශ්ලේෂණය කිරීමේදී ට්‍රොට්ස්කි අවධාරණය කළ පරිදි, “ෆැසිස්ට්වාදය යනු ධනේශ්වර සමාජය තුළ නිර්ධන පන්ති ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සියලු අංග මුලිනුපුටා දැමීම මත පදනම් වූ විශේෂිත ආණ්ඩු ක්‍රමයකි”; එය කළ හැකි වූයේ විප්ලවවාදී නායකත්වයේ පූර්ව පාවාදීම මගින් පමණි.49 සමකාලීන ජෙන්-Z නැගිටීම්වල ද එම අපෝහකය ක්‍රියාත්මක වේ: ව්‍යාජ-වාම සංවිධාන ක්‍රමානුකූලව සමාජවාදී නායකත්වය යටතේ ස්වාධීනව කම්කරු පන්තිය බලමුලු ගැන්වීම වළක්වන්නේ, පාර්ලිමේන්තු යාන්ත්‍රණයන් සහ අවශ්‍ය විටෙක ඒකාධිපති ග්‍රහනය යන දෙකම හරහා ධනේශ්වර ප්‍රතිගාමීත්වය නැවත තහවුරු කර ගැනීමට  අවශ්‍ය කොන්දේසි නිර්මානය කරමිනි.

මෙම ප්‍රතිඵල දැඩි අනතුරු ඇඟවීමකි: ධනවාදයේ රාමුව තුළ පාලන තන්ත්‍ර වෙනසක් කම්කරු පන්තියට උපායමාර්ගික ආවෘත අන්තයක් නියෝජනය කරයි. ජෙන්-Zනැගිටීම්වල මූලික පාඩම නම්, මහජන ව්‍යාපාරවලට ආණ්ඩු පෙරලා දැමිය හැකි බව—පෙන්වා ඇති පරිදි ඔවුන්ට එය කළ හැකිය—හෝ ධනේශ්වර ක්‍රමය පෙරලා නොදැමීමෙන් එකම සූරාකෑමේ ව්‍යුහය තුළ පිරිස් මාරු කිරීමක් පමණක් ඇති කරන බව නොවේ: පාඩම නම්, සමාජවාදී ජාත්‍යන්තරවාදී වැඩසටහනක් වටා තරුණයින්, දුප්පතුන් සහ පීඩිත මධ්‍යම පන්තිය පෙළගැස්විය හැකි ස්වාධීන විප්ලවවාදී කම්කරු නායකත්වයක් නොමැතිකම මහජන අරගල මාරාන්තික පාවාදීම් කරා ගෙන යන බවයි.කම්කරුවන් සහ තරුණයින් මුහුණ දෙන කාර්යය වන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ හෝ ජනාධිපති මන්දිරයේ දොරටු අසල ඔවුන්ගේ අරගලය නතර කිරීම නොව, ධනේශ්වර පන්තියේ දේපල අත්පත් කර ගැනීම සහ කම්කරු බලය ස්ථාපිත කිරීම දක්වා එය ඉදිරියට ගෙන යාමයි. ග්‍රාමීය ජනතාව සහ පීඩිත මධ්‍යම පන්තිය එහි නායකත්වය යටතේ සංවිධානය කරමින් කම්කරු පන්තිය විසින් දේශපාලන බලය අත්පත් කර ගැනීමෙන් පමණක්, සූරාකෑම, මහා විරැකියාව, දේශගුණික ව්‍යසනය සහ අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධය සඳහා වගකිව යුතු පද්ධතිය ආරක්ෂා කරන ආවෘත අන්තයන් ජය ගත හැකිය.

මතු සම්බන්ධයි…

  1. Yearender 2022: More Nepalis leave for foreign jobs in 2022, https://kathmandupost.com/money/2022/12/29/more-nepalis-leave-for-foreign-jobs-in-2022 ↩︎
  2. WSWS, “Elon Musk’s $1 trillion payout and the case for expropriation” (8 November 2025)
     https://www.wsws.org/en/articles/2025/11/08/gqvw-n08.html  ↩︎
  3. https://www.weforum.org/stories/2025/01/oxfam-new-report-inequality-colonialism/ ↩︎
  4. WSWS, “The World of Debt” https://www.wsws.org/en/articles/2025/08/24/errm-a24.html  ↩︎
  5. ibid ↩︎
  6. David North, ‘Capital, Labor and the Nation-State’, World Socialist Web Site, (18 June 1992)
    https://www.wsws.org/en/special/library/fi-20-1/02.html  ↩︎
  7. Statement of the International Committee of the Fourth International Globalization and the International Working Class, International finance vs. the capitalist state
    https://www.wsws.org/en/special/library/globalization-international-working-class/07.html  ↩︎
  8. Oxfam “Takers Not Makers” report
    https://www.oxfam.org/en/takers-not-makers-unjust-poverty-and-unearned-wealth-colonialism  ↩︎
  9. Karl Marx, Capital, Volume 1, Chapter 25  ↩︎
  10. https://tradingeconomics.com/sri-lanka/government-debt-to-gdp ↩︎
  11. https://www.ecofinagency.com/news-finances/0910-49407-kenya-s-public-debt-reaches-67-8-of-gdp-in-june-2025-finance-minister-says ↩︎
  12. https://cytonnreport.com/topicals/review-of-kenyas-1#:~:text=Consequently%2C%20the%20debt%20to%20GDP,collection%20and%20prudent%20debt%20repayments ↩︎
  13. https://www.cytonn.com/topicals/review-of-kenyas-1 ↩︎
  14. https://tradingeconomics.com/bangladesh/government-debt-to-gdp ↩︎
  15. https://www.statista.com/statistics/422519/national-debt-of-nepal-in-relation-to-gross-domestic-product-gdp/ ↩︎
  16. https://www.ceicdata.com/en/indicator/philippines/government-debt–of-nominal-gdp ↩︎
  17. https://cpbrd.congress.gov.ph/wp-content/uploads/2025/08/DP13-Sustaining-Growth-Managing-Debt-FINAL.pdf ↩︎
  18. https://www.ceicdata.com/en/indicator/peru/government-debt–of-nominal-gdp ↩︎
  19. https://documents1.worldbank.org/curated/en/099042925131559525/pdf/BOSIB-a6f0fd17-800e-44dd-b2c0-c4e8f502a103.pdf ↩︎
  20. https://tradingeconomics.com/morocco/government-debt-to-gdp ↩︎
  21. https://businessday.ng/news/article/10-least-indebted-african-countries-in-2024-imf/ ↩︎
  22. https://africatalyst.com/trapped-by-mounting-debt-africa-pushes-for-a-financial-reset/ ↩︎
  23. https://www.afdb.org/en/news-and-events/annual-meetings-2024-old-debt-resolution-african-countries-cornerstone-reforming-global-financial-architecture-70791 ↩︎
  24. WSWS, ‘Strike wave erupts across Kenya despite trade unions’ attempt to strangle’ it”https://www.wsws.org/en/articles/2024/09/10/swrk-s10.html ↩︎
  25. WSWS, ‘Sri Lankan health employees strike over fuel shortages and inability to travel to work’ https://www.wsws.org/en/articles/2022/07/05/msnn-j05.html ↩︎
  26. WSWS, ‘Bangladeshi prime minister threatens protesting garment workers’ https://www.wsws.org/en/articles/2022/06/13/ojdc-j13.html  ↩︎
  27. WSWS, ‘Tens of thousands of Bangladeshi garment workers continue protests’ https://www.wsws.org/en/articles/2024/11/15/menp-n15.html ↩︎
  28. WSWS, “A wave of defeats and betrayals” (from The Globalization of Capitalist Production) https://www.wsws.org/en/special/library/globalization-international-working-class/28.html  ↩︎
  29. WSWS, “‘Biden gets it!’: Britain’s trade unions make their corporatist pitch to government and business” https://www.wsws.org/en/articles/2021/09/20/tuni-s20.html  ↩︎
  30. WSWS, “A fresh lesson: The end of the Detroit newspaper strike and the crisis of the labor movement”: “The bureaucracy itself is a privileged, upper-middle class social layer. Because it is tied to the capitalist system, it seeks to conceal from the working class the real nature of this system and the position of workers within it.” https://www.wsws.org/en/articles/2001/01/iwb-j04.html  ↩︎
  31. WSWS, David North, “Trotsky’s Last Year” (01 September 2020) https://www.wsws.org/en/articles/2020/09/02/ann5-s02.html  ↩︎
  32. ICFI’s 1993 document titled, The Globalization of Capitalist Production & the International Tasks of the Working Class, which is referred to in “The middle-class “left” and the UAW-GM contract”(12 October 2007) https://www.wsws.org/en/articles/2007/10/left-o12.html; WSWS, “Sellout at Arconic: The latest showdown between workers and the unions” https://www.wsws.org/en/articles/2022/06/03/pers-j03.html  ↩︎
  33. David North, “The theoretical and historical origins of the pseudo-left” (World Socialist Web Site, 18 July 2012), https://www.wsws.org/en/articles/2015/02/24/pseu-f24.html  ↩︎
  34. WSWS, ‘One year since the Gen-Z Uprising in Kenya: The need for a socialist and internationalist strategy’ (24 June 2024) https://www.wsws.org/en/articles/2025/06/24/yvsc-j24.html  ↩︎
  35. WSWS, “Kenya’s Gen Z insurgency, the strike wave and the struggle for Permanent Revolution—Part 3” https://www.wsws.org/en/articles/2024/10/06/xrfc-o06.html  ↩︎
  36. WSWS, “Kenya’s National People’s Council: A petty-bourgeois nationalist trap for the Gen Z revolt” https://www.wsws.org/en/articles/2025/08/21/hkao-a21.html; “Stalinist Communist Party Marxist-Kenya seeks new political trap for rising discontent among workers, youth—Part Three” https://www.wsws.org/en/articles/2025/03/06/wgqk-m06.html  ↩︎
  37. WSWS, “Duterte allies dominate Philippine midterm election campaign” (21 January 21 2019) https://www.wsws.org/en/articles/2019/01/21/phil-j21.html  ↩︎
  38. Brief History, https://www.akbayan.org.ph/our-story#:~:text=Even%20with%20these%20efforts%2C%20democracy,that%20often%20happen%20in%20politics ↩︎
  39. WSWS, Major protests against corruption in the Philippines (21 September 2025)
    https://www.wsws.org/en/articles/2025/09/22/zhyf-s22.html  ↩︎
  40. WSWS, ‘Philippine “left” quarrels over election’ (13 November 2012)
     https://www.wsws.org/en/articles/2012/11/left-n13.html  ↩︎
  41. ibid ↩︎
  42. ibid ↩︎
  43. WSWS, “The Philippine ‘left’ and the constitutional crisis” (20 December 2011)
    https://www.wsws.org/en/articles/2011/12/phil-d20.html  ↩︎
  44. WSWS, “70 years after the Chinese Revolution: How the struggle for socialism was betrayed” (24 October 2019)
    https://www.wsws.org/en/articles/2019/10/24/lect-o24.html ↩︎
  45. WSWS, “Major protests against corruption in the Philippines” (22 September 2025)
    https://www.wsws.org/en/articles/2025/09/22/zhyf-s22.html  ↩︎
  46. Peter Schwarz, ‘100 years since Mussolini’s March on Rome’ WSWS (31 October 2022)
    https://www.wsws.org/en/articles/2022/10/31/vgyl-o31.html
    ↩︎
  47. Peter Schwarz, ‘Eighty years since Hitler’s coming to power’ WSWS (2 February 2013)
    https://www.wsws.org/en/articles/2013/02/02/pers-f02.html
    ↩︎
  48. Peter Schwarz, ‘The French Popular Front of 1936: Historical lessons in the “First Job Contract” struggle’ WSWS (24 March 2006)
    https://www.wsws.org/en/articles/2006/03/fr36-m24.html
    ↩︎
  49. WSWS, The rise of fascism in Germany and the collapse of the Communist International”
    https://www.wsws.org/en/articles/2005/10/le9-all.html  ↩︎

ජෙන්-Z නැගිටීම් සහ නායකත්වයේ අර්බුදය: ‘නායකත්වයක් නොමැති’ ව්‍යාපාර සහ ‘වාම ජනතාවාදයට’ එරෙහිව නොනවතින විප්ලවය –  2 කොටස Read More »

Philippine genz

The Gen-Z Uprisings and the Crisis of Leadership: Permanent Revolution against ‘Leaderless’ movements and ‘Left Populism’ – Part 2

class struggles, Democratic Rights, english, lead article, Marxist Theory, Perspective, politics, politics & economics /

Class Foundations—The Objective Crisis and the Betrayal of fake Leaderships

By Sanjaya Jayasekera.

We publish here Part 2 of a series examining the global wave of Gen Z protests, the deepening crisis of revolutionary leadership, and the necessity of fighting for the program of socialist internationalism on the basis of Leon Trotsky’s Theory of Permanent Revolution. Part 1 was published on November 6, 2025 here.

The social crisis driving these predominantly youth-led uprisings is rooted in objective contradictions of global capitalism that no regime change can resolve.

Social Crises

Youth unemployment has reached catastrophic levels: 67 percent in Kenya, 20 percent in Nepal, with similar or worse figures across the former colonial world. In Bangladesh, even university graduates faced a quota system designed to limit access to the few available government positions, which was proposed to privilege Awami League political patronage networks. This educated but jobless generation confronts a future of permanent precarity, unable to secure even the modest middle-class existence their degrees once promised. Reportedly, by end of the 2022 fiscal year, more than 1,700 young Nepalis left the country daily to seek work in the Middle East or Southeast Asia, with peak periods seeing over 2,300 daily departures. Between 2008–09 and 2021–22, a total of 10,666 Nepali migrant workers died in foreign labour destinations, according to the Nepal Labour Migration Report 2022.1 

Philippine genz
Thousands of protesters gather at the EDSA People Power Monument to rally against government corruption, in suburban Mandaluyong, east of Manila, Sunday Sept. 21, 2025. [AP Photo/Basilio Sepe]

The cost-of-living crisis has made basic survival a daily struggle for hundreds of millions. Food, fuel, and medicine prices have exploded, driven by supply chain disruptions from the COVID-19 pandemic, the economic warfare accompanying the US-NATO proxy war in Ukraine, and the austerity policies dictated by international finance capital. In Sri Lanka, families waited in kilometer-long queues for rice and cooking gas. In the Philippines, catastrophic flooding—itself a product of climate change and the profit-mad real estate speculation that has created sprawling shantytowns without infrastructure—killed scores in 2025, one of the deadliest typhoon seasons on record. The flooding, and the human misery that it causes, are fundamentally the fault of capitalism, not corruption, which is undoubtedly widespread in the ruling circles. Corruption is the product of the nexus between big business, government and the state apparatus, the components of capitalism.

Behind these catastrophic conditions for the masses stands an obscene concentration of wealth at the opposite pole of society. While hundreds of millions confront destitution, billionaire wealth surged by $2 trillion in 2024 alone—equivalent to $5.7 billion per day—growing at triple the rate of 2023. The combined wealth of the world’s billionaires reached $15 trillion, with four new billionaires “minted” every week. In the United States, the ten richest individuals saw their wealth increase six-fold since March 2020, with Elon Musk’s fortune exploding from $33 billion to $469 billion—a fourteen-fold increase that recently culminated in a $1 trillion pay package placing his compensation at $50 million per hour, or three million times the starting wage at a Tesla factory2. This accumulation is inextricably bound to the systematic plundering of the low-and middle-income countries. Most damning is the systematic transfer of value from the poorest countries—the centre of Gen-Z protests—to the super-rich of the major imperialist countries: the financial system extracted $30 million per hour in 2023 from these countries to the richest 1 per cent of the imperialist centers3. Global public debt reached $102 trillion in 2024, with low-income countries—predominantly in Africa, Asia, Latin America and the Caribbean—paying out a record $921 billion in interest to banks, hedge funds and asset managers, a net outflow that exceeded new income by $25 billion4. Some 3.4 billion people live in countries that spend more on interest payments to financial parasites than on health and education combined, with 61 countries devoting at least 10 percent of government revenues to servicing debt. The mechanisms of extraction have shifted: private creditors—BlackRock managing $10 trillion, Vanguard $8 trillion, State Street $4 trillion—now hold 61 percent of the external debt of low- and middle-income countries, extracting 39 percent of all external debt payments between 2020-2025, while borrowing costs for poor countries remain two to four times higher than for the United States.5 

As David North observed as early as in 19926, “Not even at the height of its glory did the British Empire possess even a fraction of the power over its colonial subjects that the modern institutions of world imperialism such as the World Bank, the IMF, GATT and the EC routinely exercise over the supposedly independent states of Latin America, Asia, Africa and the Middle East.”7 Meanwhile, according to World Bank data, the number of people living in poverty—approximately 3.5 billion—has barely changed since 1990, and at current growth rates with persistent inequality, ending poverty will take over a century8. This vast polarization is not the result of “policy choices” that could be reversed within capitalism, as liberal reformists claim, but expresses the fundamental law of capitalist accumulation that Marx identified 150 years ago: “Accumulation of wealth at one pole is, therefore, at the same time accumulation of misery, agony of toil, slavery, ignorance, brutality, mental degradation, at the opposite pole.9” The Gen-Z uprisings erupt from this irreconcilable contradiction between socialized production and private appropriation—a contradiction that can be resolved only through the expropriation of the financial oligarchy and the reorganization of economic life under workers’ control. 

Trapped in debt burden

As stated, behind the immediate social crises stands the International Monetary Fund (IMF), the primary instrument through which imperialism (domination of finance capital) enforces debt peonage on former colonies. The IMF’s structural adjustment programs, supported by the World Bank,  demand the same savage prescriptions everywhere: tax increases on workers and the poor, slashed spending on education and healthcare, privatization of public assets, deregulation to benefit foreign corporations, and currency devaluations that enrich finance capital while impoverishing the masses. When Kenya’s Finance Bill 2024 proposed new levies and taxes, when Sri Lanka’s government defaulted on foreign debt, when Bangladesh’s government cut subsidies—these were not isolated national decisions but directives from Wall Street and the IMF.

The debt crisis afflicting countries where Gen-Z protest movements sprouted reveals the IMF’s hand in systematic extraction of wealth from the former colonial world. Sri Lanka stands at the precipice with a government debt-to-GDP ratio of 96.1 percent in 2024, which is projected to be at 102 percent by the end of 202510, following its 2022 default and subsequent IMF-mandated restructuring that reduced living standards catastrophically, under both presidents, Wickremasinghe and Dissanayake. Kenya’s public debt burden reached 67.8 percent of GDP ($91.3 billion) by June 202511, substantially exceeding the IMF’s average 50 percent threshold for developing countries12, with debt service consuming 67.1 percent of revenues as of May 202413—a staggering burden that directly precipitated the Finance Bill 2024 protests. Bangladesh’s relatively lower government debt ratio of 31.6-32.2 percent of GDP (2023-2024)14 masks the structural adjustment pressures that drove the 2024 uprising, while Nepal’s debt stood at 47.87 percent of GDP in 202415, with projections showing continued increases driven by infrastructure spending and limited revenue mobilization.

The Philippines exemplifies how debt peonage operates even in so-called “emerging economies,” with government debt reaching 60.7 percent of nominal GDP in December 202416, and interest payments rising to 6 percent of GDP in the first Quarter of 202517. Peru maintains a lower debt ratio of 32.7-32.8 percent of GDP as of 202418, yet faces IMF pressure for fiscal consolidation despite economic contraction. Madagascar’s debt burden is estimated to be 51.27 percent of GDP in 2025 and projected to be at  54.64 percent by 2028, with nearly 70 percent of public debt being external and held by official creditors19. Morocco’s debt declined from a pandemic peak 71.5 percent to 67.7-70 percent of GDP in 202420 through aggressive fiscal consolidation that has squeezed living standards.

The African nations of Tanzania, Cameroon, and Nigeria show debt ratios of 41.8 percent, 39.6 percent, and 41.3 percent of GDP respectively in 202421. These figures obscure the reality that Africa’s median public debt stands at 65 percent of GDP, with 25 African countries carrying excess debt or facing high risk of debt distress, and over 60 countries spending more than 10% of government revenue on interest payments alone22.  More critically, the composition of African debt has shifted dramatically, with commercial debt now accounting for 43 percent of total debt, up from 20 percent in 2000, meaning debt service costs have exploded even as headline ratios appear manageable23. This debt architecture—whether the crushing burdens in Sri Lanka and Kenya or the “moderate” levels in Sub-Saharan Africa—serves a single function: the subordination of national economies to imperialism’s financial diktat, enforced through IMF structural adjustment programs that demand austerity, privatization, and the destruction of social programs while debt service claims an ever-larger share of government revenues.​​​​​​​​​​​​​​​​

Class Composition 

The class composition of the Gen-Z movements reveals both their revolutionary potential and the mechanism of their betrayal. University students and unemployed youth provide the initial spark and often the most militant contingent. Their energy, courage, and willingness to confront state violence are undeniable. In Bangladesh, students faced down military units, confronting ruthless government attacks that killed close to a thousand and five hundred protesters; in Kenya, youth stormed parliament; in Nepal, protesters set government buildings ablaze. Yet this student vanguard, drawn predominantly from middle-class backgrounds, cannot provide independent political leadership for the fundamental transformation of society.

The decisive social force is the working class, whose participation in these movements demonstrates its latent power. In Sri Lanka, two one-day general strikes showed worker solidarity with the protesting youth, for whose defence the workers rushed to the main protest site in Colombo when they were attacked by government sponsored thugs on May 9, 2022. In Kenya, following the initial Gen-Z protests, wave after wave of strikes erupted: teachers, civil servants, healthcare workers, airport staff, university lecturers—all protesting low wages, precarious conditions, and privatization. Bangladesh’s garment workers, who produce billions of dollars in exports under brutal exploitation, participated in the protests even as their trade unions worked to demobilize them.

Union Treachery

Yet the working class was systematically prevented from transforming these uprisings into a conscious revolutionary movement for socialism. The critical mechanism of this betrayal was the role of trade union bureaucracies and pseudo-left organizations that function as police forces for the bourgeois order within the workers’ movement.

In Kenya, the trade union federations—the Central Organization of Trade Unions (COTU), the Kenya National Union of Teachers (KNUT), and the Kenya Union of Post-Primary Education Teachers (KUPPET)—all worked to isolate and defeat strikes that followed the Gen-Z uprising.24 When teachers launched strikes demanding salary increases and opposing austerity, KNUT and KUPPET leaders negotiated sellout agreements with the Ruto government, accepting minimal wage increases while abandoning demands around privatization and working conditions. These same union bureaucrats had maintained their positions through the entire period of IMF-dictated austerity, revealing that their function is not to represent workers but to police their struggles within limits acceptable to capital.

In Sri Lanka, the trade unions played an even more directly counterrevolutionary role. During the 2022 uprising demanding Rajapaksa’s resignation, they called two limited one-day general strikes on April 28 and May 6, a response to mass protests and to contain worker discontent over the labor bureaucracy. But having allowed millions of workers to demonstrate their strength, the union leaders worked frantically to prevent this power from being consolidated into an independent political challenge to capitalism. They refused to call further strikes, opposed the formation of action committees independent of union control, and channeled the movement toward demands for an “interim government” promoted by the bourgeois parliamentary opposition—the Samagi Jana Balavegaya (SJB) and Janatha Vimukthi Peramuna (JVP), and supported by FSP, that would stabilize bourgeois rule. When health workers launched militant strikes,25 the unions worked with the government to suppress them.

In Bangladesh, where garment workers constitute a massive proletarian force producing billions in exports, the trade union federations collaborated26 directly in suppressing worker mobilizations. Even as tens of thousands of garment workers joined the protests against the Hasina government, their unions worked to prevent factory occupations, general strikes, or any independent working-class political intervention. After Hasina’s fall, when garment workers demanded wage increases and better conditions, the unions collaborated with the military-backed Yunus regime to enforce “order” in the factories.27

This pattern reflects the class nature of the trade union bureaucracy. These officials enjoy salaries, privileges, and positions far above those of rank-and-file workers.28 They are integrated into the capitalist state apparatus through labor ministries, tripartite commissions (union-company-government), and corporatist structures.29 Their material interests lie not with the working class they nominally represent30 but with preserving the system that grants them their privileged position.31 The WSWS analysis is definitive: “On these economic and political foundations—financial investments and direct subsidies from the capitalist state—rests a very privileged petty-bourgeois layer which constitutes the bureaucracy of the official unions. The invocation of definitions such as ‘workers organization’ in relation to this corrupt apparatus only serves to conceal its real social character and the deep-going class antagonisms between it and the working class.”32

The Reactionary Left

Alongside the union bureaucracy operates a network of reactionary left organizations whose function is to provide political cover for this betrayal. These groups—Stalinist, Maoist, various ex-Trotskyist renegades and the pseudo-left tendencies33—present themselves as radical alternatives while systematically blocking the emergence of genuine revolutionary working-class leadership.

In Kenya, the Revolutionary Socialist League (RSL) and the Communist Party Marxist-Kenya (CPM-K) played critical roles in containing the radicalized Gen-Z uprising.34 The RSL, while using revolutionary rhetoric, promoted the very “leaderless”, “no banners”, “no politics” character of the movement that only prevented working-class independent political intervention. Giving left cover to political confusion that benefited the bourgeoisie, Ezra Otieno, a leader of the RSL, said “…this is a good tactic not to have leaders emerging for now, because the government is actively looking for leaders. […] As the RSL, we go there with a purpose, because we must be in solidarity with the masses—we fully agree with what they say. So we go to the streets, we try to organise our people. When joining in, we do not carry banners as people just go without anything, to move around.”35

Kenya CPM-K
CPM-K Politburo [Photo: @CommunistsKe]

The CPM-K’s core political orientation centers on defending Kenya’s 2010 Constitution—a document its predecessor, the CPK, helped to draft—while promoting the reformist illusion that implementing its supposedly “progressive articles” will somehow ‘inevitably’ lead to socialism.36 This constitution was drafted by the ruling class with extensive funding from Britain and the United States precisely to stabilize capitalist rule after the 2007 post-election violence. By channeling mass anger into defense of this bourgeois legal framework, the CPM-K ensures that the struggle remains confined within capitalism.

In the Philippines, the pattern of fake-left betrayal reaches its most explicit and politically instructive form. The Stalinist umbrella organization BAYAN (est. in 1985) and the pseudo-left Akbayan party (Citizens’ Action Party) , which emerged out of a merger of a section of the Stalinist Communist Party of the Philippines (CPP) and various Social Democratic organizations in the 1990s37—though historically rivals representing different trajectories of petty-bourgeois politics38—are “coming into ever closer alignment with each other out of their shared orientation to sections of  the Philippine bourgeoisie hostile to China”39. When 100,000 people rallied in Manila on September 21, 2025—the 53rd anniversary of Ferdinand Marcos Sr.’s declaration of martial law—these two organizations led separate anti-corruption demonstrations that were, as the WSWS noted, “markedly middle-class” in their political character. However, significantly, the masses who thronged the streets were “not drawn to the protests by an orientation to a particular faction of the bourgeoisie”.  In contrast, both BAYAN and Akbayan collaborated openly with bourgeois parties, both worked systematically to prevent the emergence of an independent working-class movement, and both channeled mass anger into the dead-end of bourgeois factional warfare between the Marcos and Duterte camps. The ultimate orientation of these demonstrations, “despite some anti-Marcos slogans and banners” was “towards an alliance against the forces of Duterte,”  “which seeks to moderate Philippine ties to the United States in order to secure greater economic investment from China”. 

Image Not Found
Akbayan partylist nominees—front from left: Dadah Kiram Ismula, Attorney Chel Diokno and House Representative Percival “Perci” Cendaña. Image from akbayan.org.ph

The treacherous role of BAYAN and Akbayan must be understood not as an aberration but as the logical outcome of their fundamental political orientation toward class collaboration. BAYAN, being one of Maoist CPP’s front organizations,40 has for decades promoted the “two-stage theory” that subordinates the working class to a supposed “progressive national bourgeoisie” in a prolonged “national democratic” struggle that perpetually postpones socialist revolution.41 Akbayan, which bills itself as a “social democratic” alternative, has fully integrated into bourgeois parliamentary politics, holding seats in Congress and supporting imperialist-aligned bourgeois politicians. Its nationalist, opportunist and class collaborationist politics are the continuation of the Stalinist politics of the CPP.42 Once again, these forces unite in a shared function: blocking the independent political mobilization of the Philippine working class and subordinating it to bourgeois factions aligned with Washington’s strategic objectives in the Indo-Pacific. Their increasing alignment reflects not personal reconciliation but the inexorable logic of their petty-bourgeois politics in the epoch of imperialist war. As the Philippines is positioned on the “frontlines of Washington’s preparations for war with China,” both BAYAN and Akbayan have effectively become instruments for integrating mass opposition into imperialism’s war agenda, despite whatever anti-imperialist rhetoric they may occasionally deploy for tactical purposes.43

Anti-Corruption Campaign 

The anti-corruption framework promoted by both BAYAN and  Akbayan party represents a contemporary disguise for the class-collaborationist politics that Stalinism has peddled globally for a century. Where Stalin’s “two-stage theory” openly called for a “bloc of four classes” including the “progressive national bourgeoisie,”44 today’s pseudo-left calls for unity of “the people” against “corrupt elites”, as part of “completing democratic tasks”. Both formulations divide the bourgeoisie into progressive and reactionary camps, subordinate the working class to a bourgeois faction, and systematically block the fight for socialist revolution. WSWS explained, “The banner of an anti-corruption campaign is a political dead-end. It is politically amorphous and can serve as an umbrella for bringing together a wide range of bourgeois and petty-bourgeois parties and organisations, including those of the far-right.”45 In the Philippines, this takes the concrete form of supporting bourgeois investigations into the Duterte camp while aligning with the Marcos government’s integration into US military structures. The strategic function becomes clear: ruling-class factions weaponize corruption charges against each other—Marcos launching investigations to preempt Duterte attacks, Duterte forces using the Senate to expose Marcos allies—while BAYAN and Akbayan provide a pseudo-radical veneer to what is fundamentally a reshuffling of positions within the capitalist ruling elite. The working class, which faces catastrophic unemployment, climate disasters, falling wages, and the prospect of being used as cannon fodder in a US war against China, is thereby prevented from organizing independently and advancing its own class interests.

This analysis of the Philippines protests applies universally. Indeed, in Sri Lanka, it was on the basis of an anti-corruption platform that the JVP/NPP exploited the overwhelming public hostility to all the traditional capitalist parties to come to power and implement the IMF’s austerity program. Nepal’s military-installed technocratic government justified itself through promises to combat corruption. Bangladesh’s banker Yunus positioned himself as above the corrupt political establishment.

But corruption is not an aberration from the system but an inherent feature of the property relations of monopoly capitalism.  Private ownership of the means of production creates the material conditions for officials to enrich themselves. The bourgeois state exists precisely to defend the interests of the capitalist class, making “clean capitalism”, advocated by IMF, a contradiction in terms. As with all other democratic tasks, the protection of public assets against official corruption rests on the working class as part of its revolutionary act of expropriating the financial aristocracy, capitalist oligarchy and the abolition of the state itself. 

Regime change serves imperialism 

The wave of Gen-Z protests succeeded in a couple of countries effecting regime changes, replacing one set of representatives of the bourgeoisie in power with another.  The mass uprisings, born from genuine rage at intolerable conditions, are channeled through anti-corruption frameworks into support for “clean” administrators who implement the same or worse policies. Bangladesh’s Yunus, with his Western connections, promises “robust economic reforms.” Kenya’s Ruto-Odinga coalition continues austerity while designating the country a US “major non-NATO ally.”

Wickremesinghe in Sri Lanka used police-state repression to enforce IMF demands, while, his successor, president Dissanayaka’s government is employing the whole state machinery, the parliament, media and usual rhetoric of deception, and its trade union bureaucracy to contain and suppress class struggles against its continued implementation of the IMF dictates to the letter. Nepal’s technocrats position themselves above politics while preserving capitalist property relations.

The working class and rural masses bear the full weight of this betrayal by the pseudo-left and trade union bureaucracies. New regimes perpetuate austerity programs and serve imperialist interests under fresh political banners—“progressive” coalitions, “anti-corruption” governments, or military-backed technocrats—while preserving capitalist property relations intact. Workers who risked their lives confronting state violence now face renewed demands for “belt-tightening” and “fiscal discipline” to achieve “economic stability”—the identical rhetoric that drove them into the streets. The revolutionary energy that toppled governments dissipates into exhaustion and demoralization as the pseudo-left channels mass anger back into support for one capitalist faction against another. This political disorientation creates fertile conditions for right-wing and fascistic forces to exploit mass disillusionment. Demagogues channel legitimate rage of the working class and sections of the oppressed middle-class toward scapegoats—immigrants, ethnic minorities, “corrupt politicians”, “corrupt public officers” and “drug menace” or the underworld—while leaving capitalist exploitation and imperialist domination untouched. Parliament and elections function as the critical mechanisms through which the bourgeoisie reconsolidates its rule, channeling mass opposition into safe constitutional frameworks that subordinate the working class to bourgeois factional warfare. 

The historical experiences of Italy (1920-22)46, Germany (1933)47, and France (1936-39)48 demonstrate with tragic clarity how betrayed revolutionary movements can be transformed into their opposite. In each case, the political betrayals of Social Democracy and Stalinism—the refusal to fight for workers’ power, the subordination of the working class to the “democratic” bourgeoisie through Popular Fronts, the suppression of independent working-class political organization—paralyzed and demoralized the masses, clearing the path for fascism’s brutal consolidation. As Trotsky emphasized in analyzing these catastrophes, “Fascism is a particular governmental system based on the uprooting of all elements of proletarian democracy within bourgeois society,” made possible only by the prior betrayal of revolutionary leadership.49 The same dialectic operates in contemporary Gen-Z uprisings: pseudo-left organizations systematically prevent independent working-class mobilization under socialist leadership, creating the conditions for bourgeois reaction to reassert itself through both parliamentary mechanisms and, where necessary, authoritarian consolidation.

These outcomes constitute a stark warning: regime change within the framework of capitalism represents a strategic dead-end for the working class. The fundamental lesson of the Gen-Z uprisings is neither that mass movements can overthrow governments—they demonstrably can—nor that overthrowing governments without overthrowing the capitalist system produces only a reshuffling of personnel within the same exploitative structure: but that the lack of independent revolutionary workers’ leadership that can rally the youth, the poor and oppressed middle class around a socialist internationalist program leads the mass struggles to deadly betrayals. The task confronting workers and youth is not to stop their struggle at the doors of parliament or the presidential palace, but to carry it forward to the expropriation of the capitalist class and the establishment of workers’ power. Only the conquest of political power by the working class, organizing the rural masses and the oppressed middle class under its leadership, can overcome the dead-ends that preserve the very system responsible for exploitation, mass unemployment, climate catastrophe, and imperialist war.​​​​​​​​​​​​​​​​

To be continued…

  1. Yearender 2022: More Nepalis leave for foreign jobs in 2022, https://kathmandupost.com/money/2022/12/29/more-nepalis-leave-for-foreign-jobs-in-2022
    ↩︎
  2. WSWS, “Elon Musk’s $1 trillion payout and the case for expropriation” (8 November 2025)
     https://www.wsws.org/en/articles/2025/11/08/gqvw-n08.html 
    ↩︎
  3. https://www.weforum.org/stories/2025/01/oxfam-new-report-inequality-colonialism/ 
    ↩︎
  4. WSWS, “The World of Debt” https://www.wsws.org/en/articles/2025/08/24/errm-a24.html 
    ↩︎
  5. Ibid ↩︎
  6. David North, ‘Capital, Labor and the Nation-State’ (World Socialist Web Site, 18 June 1992)
    https://www.wsws.org/en/special/library/fi-20-1/02.html 
    ↩︎
  7. Statement of the International Committee of the Fourth International Globalization and the International Working Class, International finance vs. the capitalist state
    https://www.wsws.org/en/special/library/globalization-international-working-class/07.html 
    ↩︎
  8. Oxfam “Takers Not Makers” report
    https://www.oxfam.org/en/takers-not-makers-unjust-poverty-and-unearned-wealth-colonialism 
    ↩︎
  9. Karl Marx, Capital, Volume 1, Chapter 25 
    ↩︎
  10. https://tradingeconomics.com/sri-lanka/government-debt-to-gdp 
    ↩︎
  11. https://www.ecofinagency.com/news-finances/0910-49407-kenya-s-public-debt-reaches-67-8-of-gdp-in-june-2025-finance-minister-says 
    ↩︎
  12. https://cytonnreport.com/topicals/review-of-kenyas-1#:~:text=Consequently%2C%20the%20debt%20to%20GDP,collection%20and%20prudent%20debt%20repayments ↩︎
  13. https://www.cytonn.com/topicals/review-of-kenyas-1 
    ↩︎
  14. https://tradingeconomics.com/bangladesh/government-debt-to-gdp ↩︎
  15. https://www.statista.com/statistics/422519/national-debt-of-nepal-in-relation-to-gross-domestic-product-gdp/ 
    ↩︎
  16. https://www.ceicdata.com/en/indicator/philippines/government-debt–of-nominal-gdp 
    ↩︎
  17. https://cpbrd.congress.gov.ph/wp-content/uploads/2025/08/DP13-Sustaining-Growth-Managing-Debt-FINAL.pdf 
    ↩︎
  18. https://www.ceicdata.com/en/indicator/peru/government-debt–of-nominal-gdp 
    ↩︎
  19. https://documents1.worldbank.org/curated/en/099042925131559525/pdf/BOSIB-a6f0fd17-800e-44dd-b2c0-c4e8f502a103.pdf ↩︎
  20. https://tradingeconomics.com/morocco/government-debt-to-gdp 
    ↩︎
  21. https://businessday.ng/news/article/10-least-indebted-african-countries-in-2024-imf/ 
    ↩︎
  22. https://africatalyst.com/trapped-by-mounting-debt-africa-pushes-for-a-financial-reset/ 
    ↩︎
  23. https://www.afdb.org/en/news-and-events/annual-meetings-2024-old-debt-resolution-african-countries-cornerstone-reforming-global-financial-architecture-70791 
    ↩︎
  24. WSWS, ‘Strike wave erupts across Kenya despite trade unions’ attempt to strangle’ it”https://www.wsws.org/en/articles/2024/09/10/swrk-s10.html ↩︎
  25. WSWS, ‘Sri Lankan health employees strike over fuel shortages and inability to travel to work’ https://www.wsws.org/en/articles/2022/07/05/msnn-j05.html 
    ↩︎
  26.  WSWS, ‘Bangladeshi prime minister threatens protesting garment workers’ https://www.wsws.org/en/articles/2022/06/13/ojdc-j13.html 
    ↩︎
  27. WSWS, ‘Tens of thousands of Bangladeshi garment workers continue protests’ https://www.wsws.org/en/articles/2024/11/15/menp-n15.html 
    ↩︎
  28. WSWS, “A wave of defeats and betrayals” (from The Globalization of Capitalist Production) https://www.wsws.org/en/special/library/globalization-international-working-class/28.html 
    ↩︎
  29. WSWS, “‘Biden gets it!’: Britain’s trade unions make their corporatist pitch to government and business” https://www.wsws.org/en/articles/2021/09/20/tuni-s20.html 
    ↩︎
  30. WSWS, “A fresh lesson: The end of the Detroit newspaper strike and the crisis of the labor movement”: “The bureaucracy itself is a privileged, upper-middle class social layer. Because it is tied to the capitalist system, it seeks to conceal from the working class the real nature of this system and the position of workers within it.” https://www.wsws.org/en/articles/2001/01/iwb-j04.html 
    ↩︎
  31. WSWS, David North, “Trotsky’s Last Year” (01 September 2020) https://www.wsws.org/en/articles/2020/09/02/ann5-s02.html 
    ↩︎
  32. ICFI’s 1993 document titled, The Globalization of Capitalist Production & the International Tasks of the Working Class, which is referred to in “The middle-class “left” and the UAW-GM contract”(12 October 2007) https://www.wsws.org/en/articles/2007/10/left-o12.html; WSWS, “Sellout at Arconic: The latest showdown between workers and the unions” https://www.wsws.org/en/articles/2022/06/03/pers-j03.html 
    ↩︎
  33. David North, “The theoretical and historical origins of the pseudo-left” (World Socialist Web Site, 18 July 2012), https://www.wsws.org/en/articles/2015/02/24/pseu-f24.html 
    ↩︎
  34. WSWS, ‘One year since the Gen-Z Uprising in Kenya: The need for a socialist and internationalist strategy’ (24 June 2024) https://www.wsws.org/en/articles/2025/06/24/yvsc-j24.html 
    ↩︎
  35. WSWS, “Kenya’s Gen Z insurgency, the strike wave and the struggle for Permanent Revolution—Part 3” https://www.wsws.org/en/articles/2024/10/06/xrfc-o06.html 
    ↩︎
  36. WSWS, “Kenya’s National People’s Council: A petty-bourgeois nationalist trap for the Gen Z revolt” https://www.wsws.org/en/articles/2025/08/21/hkao-a21.html; “Stalinist Communist Party Marxist-Kenya seeks new political trap for rising discontent among workers, youth—Part Three” https://www.wsws.org/en/articles/2025/03/06/wgqk-m06.html 
    ↩︎
  37. WSWS, “Duterte allies dominate Philippine midterm election campaign” (21 January 21 2019) https://www.wsws.org/en/articles/2019/01/21/phil-j21.html 
    ↩︎
  38. Brief History, https://www.akbayan.org.ph/our-story#:~:text=Even%20with%20these%20efforts%2C%20democracy,that%20often%20happen%20in%20politics
    ↩︎
  39. WSWS, Major protests against corruption in the Philippines (21 September 2025)
    https://www.wsws.org/en/articles/2025/09/22/zhyf-s22.html 
    ↩︎
  40. WSWS, ‘Philippine “left” quarrels over election’ (13 November 2012)
     https://www.wsws.org/en/articles/2012/11/left-n13.html 
    ↩︎
  41. Ibid ↩︎
  42. Ibid ↩︎
  43. WSWS, “The Philippine ‘left’ and the constitutional crisis” (20 December 2011)
    https://www.wsws.org/en/articles/2011/12/phil-d20.html 
    ↩︎
  44. WSWS, “70 years after the Chinese Revolution: How the struggle for socialism was betrayed” (24 October 2019)
    https://www.wsws.org/en/articles/2019/10/24/lect-o24.html 
    ↩︎
  45. WSWS, “Major protests against corruption in the Philippines” (22 September 2025)
    https://www.wsws.org/en/articles/2025/09/22/zhyf-s22.html 
    ↩︎
  46. Peter Schwarz, ‘100 years since Mussolini’s March on Rome’ WSWS (31 October 2022) https://www.wsws.org/en/articles/2022/10/31/vgyl-o31.html
    ↩︎
  47. Peter Schwarz, ‘Eighty years since Hitler’s coming to power’ WSWS (2 February 2013) https://www.wsws.org/en/articles/2013/02/02/pers-f02.html
    ↩︎
  48. Peter Schwarz, ‘The French Popular Front of 1936: Historical lessons in the “First Job Contract” struggle’ WSWS (24 March 2006) https://www.wsws.org/en/articles/2006/03/fr36-m24.html
    ↩︎
  49. WSWS, The rise of fascism in Germany and the collapse of the Communist International”
    https://www.wsws.org/en/articles/2005/10/le9-all.html 
    ↩︎

The Gen-Z Uprisings and the Crisis of Leadership: Permanent Revolution against ‘Leaderless’ movements and ‘Left Populism’ – Part 2 Read More »

Gen-Z

ජෙන්-Z නැගිටීම් සහ නායකත්වයේ අර්බුදය: ‘නායකත්වයක් නොමැති’ ව්‍යාපාර සහ ‘වාම ජනතාවාදයට’ එරෙහිව නොනවතින විප්ලවය – 1 කොටස

class struggles, Democratic Rights, lead article, Marxist Theory, Perspective, politics, politics & economics /

සංජය ජයසේකර විසිනි.

ජෙන්-Z විරෝධතාවල ගෝලීය රැල්ල, විප්ලවවාදී නායකත්වයේ ගැඹුරු වන අර්බුදය සහ ලියොන් ට්‍රොට්ස්කිගේ නොනවතින විප්ලව න්‍යායේ පදනම මත සමාජවාදී ජාත්‍යන්තරවාදයේ වැඩපිළිවෙල සඳහා සටන් කිරීමේ අවශ්‍යතාවය විභාග කරන ලිපි මාලාවක 1 කොටස අපි මෙහි පළ කරමු. මෙම කොටස 2025 නොවැම්බර් 06 වන දින theSocialist.lk වෙබ් අඩවියේ The Gen-Z Uprisings and the Crisis of Leadership: Permanent Revolution against ‘Leaderless’ movements and ‘Left Populism’ – Part 1 යන සිරසින් ඉංග්‍රීසි බසින් පළ කෙරුණි. 

Gen-Z
“Gen Z” Madagascar supporters wave the skull and crossbones flag during a gathering at May 13 Square in Antananarivo, Madagascar, Saturday, Oct. 18, 2025. [AP Photo/Brian Inganga]

ඩකා වීදිවල සිට නයිරෝබි දක්වා, කොළඹ සිට කත්මණ්ඩු දක්වා, මැනිලා සිට පැරණි යටත් විජිත ලෝකයේ සෑම අස්සක් මුල්ලක් නෑරම—මොරොක්කෝවේ සිට පේරු දක්වා, මැඩගස්කරයේ සිට ඉදිරියට—තරුණයින් විසින් මෙහෙයවන ලද නැගිටීම් රැල්ලක් 2022 සහ 2025 අතර කාලය තුළ ගෝලීය ධනවාදී ක්‍රමය  සොලවා ඇත. මෙම ව්‍යාපාර ඔවුන්ගේ පරිමාණය, සටන්කාමීත්වය සහ පෙනීමට ඇති ස්වයංසිද්ධතාවයෙන් ගෝලීය අවධානය දිනා ගෙන ඇත. 2024 සැප්තැම්බර් මාසයේදී, බංග්ලාදේශයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් කෝපාවිෂ්ඨ තරුණයින් මිලියන ගණනක්, අගමැතිනි ෂෙයික් හසීනාගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා පෙළපාලි ගියහ1. කෙන්යාවේ, යටත් විජිත බ්‍රිතාන්‍යයෙන් නිදහස ලැබීමෙන් පසු විශාලතම සහ වඩාත්ම තිරසාර විරෝධතා ව්‍යාපාරය 2024 ජුනි මාසයේ2 සිට පසුගිය ඔක්තෝම්බරය දක්වා පැවැත්විණි. පසුගිය මාසයේ, ජෙනරේෂන් ඉසෙඩ් (ජෙන්-Z යනු ආසන්න වශයෙන් 1997 සහ 2012 අතර උපත ලැබූ ජන කණ්ඩායමයි) විරෝධතාකරුවන් ජනාධිපතිගේ යෝජිත කප්පාදු නීතිය හේතුවෙන් පාර්ලිමේන්තුවට කඩා වැදී  ජනාධිපති විලියම් රූටෝගේ රජය බිඳවැටීමේ අද්දරට ගෙන ආහ. 2022 ජූලි මාසයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ තරුණයින් විසින් ගාලු මුවදොර පිටිය අත්පත් කර ගෙන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ රටින් පලවා හරිනු ලබිණි. පසුගිය සැප්තැම්බර් මාසයේදී මාරාන්තික වීදි සටන් මධ්‍යයේ නේපාලයේ රජය පෙරළා දැමිණි. පසුගිය මාසයේ, පිලිපීනය දශක දෙකකින් එහි විශාලතම විරෝධතා දුටු අතර, ඔක්තෝබර් 14 වන දින, මහජන බලමුලු ගැන්වීමකින් ඉක්බිතිව සිදු වූ මිලිටරි මැදිහත්වීමකින් පසුව මැඩගස්කර ජනාධිපති ඇන්ඩ්‍රි රාජොයිලිනා බලයෙන් පහ කරන ලදී. ගාසා තීරයේ සියොන්වාදී ඊශ්‍රායලයේ ජන සංහාරයට එරෙහිව සහ එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපති ඒකාධිපතිත්වයක් සඳහා සූදානම් වෙමින්  ලොව පුරා  ආක්‍රමණකාරීත්වයක් දිගේලි කරන ට්‍රම්ප් පරිපාලනයට එරෙහිව, දස දහස් ගණනකගේ මහා විරෝධතා රැලි සිය ගණනක්  මෙම ව්‍යාපාර හා සමකාලීන විය.

බංග්ලාදේශයේ දී, බටහිර අධිරාජ්‍යවාදය සමඟ සමීප සබඳතා ඇති බැංකුකරුවෙකු වන මුහම්මද් යූනුස් හමුදාව විසින් පත් කරන ලද අතර, ඔහු වහාම “ශක්තිමත් හා දුරදිග යන ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ” ප්‍රකාශයට පත් කළේය—එය ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ ම්ලේච්ඡ කප්පාදු සඳහා විනිවිද පෙනෙන කේතයකි. එක්සත් ජනපදයේ  “නේටෝ නොවන ප්‍රධාන සගයෙකු” ලෙස නම් කරන ලද කෙන්යාවේ දී, ජනතා වීරයා ලෙස පෙනී සිටි අභාවප්‍රාප්ත විපක්ෂ නායක රයිලා ඔඩින්ගා, විරෝධතාකරුවන් විරුද්ධ වූ ප්‍රතිපත්තින්ට සර්ව සමාන ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා රූටෝගේ රජය සමඟ අත්වැල් බැඳගත්තේය. ශ්‍රී ලංකාවේ නැගිටීම, පොලිස් රාජ්‍ය මර්දනය භාවිතා කරමින් කප්පාදුව අනුකම්පා විරහිතව ක්‍රියාත්මක කළ IMF ගැති ආවතේවකාර රනිල් වික්‍රමසිංහ වෙත බලය ලබා දුන්නේය. නේපාලයේ විරෝධතා, හමුදාව විසින් ගසාකනු ලැබුවේ, සියලුම දේශපාලන පක්ෂ පසෙකට කර ලමින් හිටපු අගවිනිසුරු සුෂිලා කාර්කිගේ නායකත්වයෙන් යුත් තාක්ෂණික(technocratic) අන්තර්කාලීන රජයක් ස්ථාපිත කිරීම සඳහා ය.

මෙම අරගලවලදී තම ජීවිත පරදුවට තැබූ මිලියන සංඛ්‍යාත තරුණයින් සඳහා ඒවායේ ප්‍රතිඵල විනාශකාරී පාවාදීම් නිරූපනණය කරයි. කම්කරු පන්තිය සහ පීඩිත ජනතාව මුහුණ දෙන මූලික ප්‍රශ්න තවමත් විසඳී නොමැත: තරුණයින්ට රැකියා, අධ්‍යාපනය සහ යහපත් අනාගතයක් සුරක්ෂිත කර ගන්නේ කෙසේද? වඩ වඩාත් ඒකාධිපතිවන  පාලන තන්ත්‍රයන්ට එරෙහිව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කරන්නේ කෙසේද? අධිරාජ්‍යවාදී මූල්‍ය ප්‍රාග්ධනයේ ග්‍රහණය බිඳ දැමිය හැක්කේ කෙසේද? ඉතාමත් හදිසි ප්‍රශ්නය වන්නේ, එක්සත් ජනපදය සහ නේටෝව රුසියාවට සහ චීනයට එරෙහිව විනාශකාරී යුද්ධ සඳහා සූදානම් වෙද්දී, ධනේශ්වර බලවතුන්ගේ අවශ්‍යතාවලට පමණක් සේවය කරන මෙම ගැටුම්වලදී වෙඩි උන්ඩ බවට පත්වීමෙන් කම්කරු පන්තිය සහ තරුණයින් වළක්වා ගන්නේ කෙසේද? යන්නයි.

පිළිතුර පවතින්නේ ව්‍යාජ-වාම සංවිධාන විසින් ප්‍රවර්ධනය කරන ලද “නායකත්වයක් නොමැති”—එනම්, මූලික වශයෙන් අධිරාජ්‍යවාදී ගැති සහ ධනේශ්වර ගැති—මිථ්‍යා කථා තුළ හෝ, මහජන කෝපය එක් ධනේශ්වර කන්ඩායමක සිට තවත් ධනේශ්වර කන්ඩායමකට සහාය වීම දක්වා යොමු කරන දූෂණ විරෝධී රාමු තුළ නොවේ. මෙම ව්‍යාපාර, ඒවායේ විප්ලවීය විභවය තිබියදීත්, ධනවාදය ආරක්ෂා කරන බලවේග විසින් ක්‍රමානුකූලව පැහැරගෙන ඇත්තේ මන්දැයි තේරුම් ගැනීම එයට අවශ්‍ය වේ. එය ලියොන් ට්‍රොට්ස්කි විසින් ඔහුගේ නොනවතින විප්ලව න්‍යාය තුළ ස්ථාපිත කරන ලද සහ දශක ගණනාවක ස්ටැලින්වාදී, මාඕවාදී සහ පැබ්ලෝවාදී සංශෝධනවාදයට එරෙහිව හතරවන ජාත්‍යන්තරයේ ජාත්‍යන්තර කමිටුව (ICFI) විසින් ආරක්ෂා කරන ලද න්‍යායික පදනම් වෙත නැවත පැමිණීමක් ඉල්ලා සිටී. සියල්ලටත් වඩා, එය විප්ලවවාදී නායකත්වය යටතේ කම්කරු පන්තියේ ස්වාධීන දේශපාලන බලමුලු ගැන්වීමක් ඉල්ලා සිටී—එනම් ලෝක සමාජවාදී විප්ලවය සඳහා අරගලය කිරීමට සෑම රටකම ICFI හි ශාඛා ගොඩනැගීමයි.

ගෝලීය ජෙන්-Z නැගිටීම් සහ ඒවායේ පාවාදීමේ ප්‍රතිඵල

2022-2025 ජෙන්-Z විරෝධතා ව්‍යාපාර මහාද්වීප හරහා කැපී පෙනෙන ලෙස සංගත රටාවක් අනුගමනය කරමින්, හුදකලා ජාතික සංසිද්ධීන් නොව ධනවාදයේ තනි ගෝලීය අර්බුදයක ප්‍රකාශනයන් හෙළි කරයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ 2022 අත්දැකීම අච්චුව සපයන ලදී. 2022 අප්‍රේල් සහ ජූලි අතර, අහස උසට නැඟෙන මිල ගණන්, ඉන්ධන හිඟය, විදුලි කප්පාදුව, පොහොර කප්පාදුව සහ බෝග විනාශය සහ ඖෂධ හිඟය ජීවිතය දරාගත නොහැකි තත්වයකට පත් කළ විට ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ජනතාවක් වීදි බැස ගති. COVID-19 වසංගතය සහ යුක්රේනය තුළ රුසියාවට එරෙහි එක්සත් ජනපද-නේටෝ ප්‍රොක්සි යුද්ධයෙන් ඇති වූ ආර්ථික බාධාව ගෝලීය සැපයුම් දාමයන් විනාශ කර තිබුණි. ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත බිඳ වැටුණු අතර, රජයට එහි ණය ගෙවීම පැහැර හැරීමට සහ අත්‍යවශ්‍ය ආනයන නතර කිරීමට සිදුවිය.  ජනාධිපති රාජපක්ෂ ඉල්ලා අස්විය යුතු බවට—”ගෝඨා ගෙදර යනු”—සහ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් 225 ක් වන සියලු දෙනා ඉවත් කළ යුතු බවට ඉල්ලීම් සමඟ මහජන විරෝධතා පුපුරා ගිය අතර, එහිදී ග්‍රාමීය හා නාගරික දුප්පතුන්ගෙන් මිලියන ගණනක් විවිධ ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් හරහා සහභාගී වූහ (අරගලවලට රටේ උතුරේ යාපනයේ තරුණයින්ගෙන් සහ උඩරට වතු කම්කරුවන්ගෙන් බොහෝ දුරට සහයෝගය ලබා ගත නොහැකි වූයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් දකුණේ කිසිදු පාලන තන්ත්‍ර වෙනසක් ඔවුන්ගේ කිසිදු මූලික ගැටලුවක් විසඳනු ඇතැයි ඔවුන් නොදුටු නිසා මිස අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම, එම ප්‍රජාවන් තුළ ක්‍රියාත්මක වන අපකීර්තිමත් ධනේශ්වර දෙමළ ජාතිකවාදීන්ගේ සහ වෘත්තීය සමිති නිලධරයෙ ජීවග්‍රහණය නිසා නොවේ). අප්‍රේල් 28 සහ මැයි 6 යන දිනවල සීමිත එක්දින මහා වැඩවර්ජන දෙකක් කැඳවීමට වෘත්තීය සමිතිවලට බල කෙරුණු අතර, එය කම්කරු පන්තිය මැදිහත් වන විට එහි දැවැන්ත බලය පෙන්නුම් කළේය. රාජපක්ෂට 2022 ජූලි 13 වන දින රටින් පලා යාමට සිදුවිය.

නමුත් ව්‍යාපාරයේ දේශපාලන නායකත්වය වෘත්තීය සමිති නිලධාරීන්, ව්‍යාජ වාම පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය (FSP), ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ (JVP) තරුණ  බලල් අත්, සහ ගාලු මුවදොර පිටියේ මධ්‍යම පන්තික කණ්ඩායම් අත පැවතුනි. මොවුන් සියල්ල කම්කරු පන්තිය ධනේශ්වර පාලනය ආරක්ෂා කරන සංක්‍රාන්තික “අන්තර්කාලීන රජයක්” සඳහා වන ඉල්ලීම් වලට යටත් කළේය. මේ අනුව, කම්කරු විරෝධය මැඩපැවැත්වීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය මහජන සේවා පනත ඇතුළු කුරිරු නීති භාවිතා කරමින්, IMF හි කප්පාදු වැඩසටහන යකඩ හස්තයකින් ක්‍රියාත්මක කළ වික්‍රමසිංහ බලයට පත් කිරීමට පාර්ලිමේන්තුවට හැකි විය. සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය (සසප) ඒ අවස්ථාවේ අනතුරු ඇඟවූයේ: “කම්කරු පන්තියේ විමුක්තිය කම්කරුවන්ගේම කාර්යයයි” සහ “පවතින සමාජ ක්‍රමය තුළ දැවැන්ත සමාජ ගැටලුවලට විසඳුමක් නොමැති අතර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් මර්දනය කිරීම අවසන් කළ නොහැක” යනුවෙනි. කෙසේ වෙතත්, සසපයේ බලවේග සීමිත වූ අතර, මහා වැඩ වර්ජනයක් බලමුලු ගැන්වීමට සහ මහජන නැගිටීම කම්කරු බලය සඳහා අරගලයක් බවට පරිවර්තනය කිරීමට අවශ්‍ය මහජන විප්ලවවාදී නායකත්වය සැපයීමට ඒ  වනවිට පක්ෂයට නොහැකි විය. දශක ගණනාවක් තිස්සේ ස්ටැලින්වාදය, මාඕවාදය සහ ජාතිකවාදී වෘත්තීය සමිති නිලධරයන් සහ හතරවන ජාත්‍යන්තරය තුළ පැබ්ලෝවාදය විසින් සිදු කරන ලද පාවාදීම්, කම්කරු පන්ති විඥානය ක්‍රමානුකූලව අඩපණ කර තිබූ අතර, එමඟින් පක්ෂය දුරස්ථභාවී (alienation) වීමට පීඩනය යෙදුනෙන්, කම්කරු පන්තිය, තරුණයින් සහ මධ්‍යම පන්තියේ පීඩිත ස්ථර එක්සත් විප්ලවවාදී ප්‍රහාරයක් සඳහා මෙහෙයවිය හැකි මහජන ට්‍රොට්ස්කිවාදී පක්ෂයක් මතුවීම වැළැක්වීය.

බංග්ලාදේශයේ 2024 හි පුපුරන සුලු සතිවලට ලංකාවේ අත්දැකීමට සමාන රූපී වූ සම්පීඩිත ගමන් පථයක් දක්නට ලැබුණි. ජූලි මාසයේදී, වෙනස්කම්වලට එරෙහි ශිෂ්‍යයන් (Students against Discrimination) යටතේ සංවිධානය වූ විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් ප්‍රතිගාමී රැකියා කෝටා ක්‍රමයට විරෝධය දැක්වීමට පටන් ගත්හ. පොලිසිය, හමුදා ඒකක සහ සිසුන් විශාල සංඛ්‍යාවක් ඝාතනය කළ අවාමි ලීග් මැරයන් මුදා හරිමින් මිනීමරු ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් හසීනාගේ රජය ප්‍රතිචාර දැක්වූ විට විරෝධතා නාටකාකාර ලෙස උත්සන්න විය. අගෝස්තු මුල වන විට, මිලියන ගණනක් ඩකා වෙත පෙළපාලි යමින් සිටියේ, කෝටා ක්‍රමය කෙරෙහි කෝපය නිසා පමණක් නොව, දැවෙන දරිද්‍රතාවය, දැවැන්ත අසමානතාවය සහ බිලියන ගණනින් අපනයන ආදායම් නිපදවන ඇඟලුම් කර්මාන්තයේ අනුකම්පා විරහිත සූරාකෑම  ආදිය කෙරෙහි ගොඩ ගැසුණු කෝපාග්නියෙනි. නැගිටීම පාලනය කිරීමට අසමත් වූ මිලිටරිය අගෝස්තු 05 දින හසීනාට ඉල්ලා අස්වී ඉන්දියාවට පලා යාමට බල කළේය.

මිලිටරිය වහාම යූනුස්ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් යුත් අන්තර්කාලීන පරිපාලනයක් ස්ථාපිත කළේය. ඔහුගේ “එක්සත් ජනපද සහ යුරෝපීය අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන් සමඟ සමීප සම්බන්ධතා” ප්‍රධාන ධාරාවේ වාර්තාකරණයේදී පවා අවධාරණය කෙරුණි. වාම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සන්ධානයේ (Left Democratic Alliance) කාණ්ඩ ගැසී සිටි ස්ටැලින්වාදී පක්ෂ සහ බංග්ලාදේශ ජාතික පක්ෂය (Bangladesh National Party) ඔහුට ඔවුන්ගේ පූර්ණ සහයෝගය පොරොන්දු විය. මෙම පෙරළිය පුරාවටම, බංග්ලාදේශ කම්කරු පක්ෂය (Workers Party of Bangladesh) ඇතුළු වෘත්තීය සමිති සහ ව්‍යාජ වාම බලවේග, කම්කරු පන්තිය තමන්ගේම වැඩසටහනක් සමඟ ස්වාධීන බලවේගයක් ලෙස මැදිහත් වීම වැළැක්වීම සඳහා ක්‍රමානුකූලව කටයුතු කළහ3. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය (WSWS) නිවැරදිව විශ්ලේෂණය කළ පරිදි: “කම්කරුවන් සහ ඔවුන්ගේ පවුල් සිසුන් විසින් ආරම්භ කරන ලද විරෝධතාවලට එක් විය. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් එසේ කළේ පන්තියක් ලෙස වැඩ වර්ජන සහ පන්ති අරගලයේ වෙනත් ආයුධ භාවිතා කරමින් සහ තමන්ගේම ඉල්ලීම් ඉදිරියට ගෙන යාමෙන් නොව පුද්ගලයන් ලෙසය.”

කෙන්යාවේ ජෙන්-Z කැරැල්ල 2024 ජුනි-අගෝස්තු මාසවල සිදු වුනු අතර, එය මෙම ව්‍යාපාර අතරින් සමහර විට දේශපාලනිකව වඩාත්ම ඉදිරියට ගිය එකක් විය. තරුණ විරැකියාව සියයට 67 දක්වා ළඟා වීම, 2024 මූල්‍ය පනත් කෙටුම්පතින් IMF විසින් නියම කරන ලද බදු වැඩි කිරීම් සමඟ ඒකාබද්ධව, ජනාධිපති විලියම් රූටෝගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා මහජන විරෝධතා ඇවිලවීය. කෙන්යානු පාලක පන්තිය දශක ගණනාවක් තිස්සේ කම්කරු පන්තිය දුර්වල කිරීම සඳහා අවුලුවා ඇති ගෝත්‍රික බෙදීම් ඉක්මවා මෙම ව්‍යාපාරය ගමන් කළේය4. ජුනි 25 “ලේවැකි අඟහරුවාදා” දින, විරෝධතාකරුවන් පාර්ලිමේන්තුවට කඩා වැදුණු විට පොලිසිය වෙඩි තැබූ අතර, ඉන් දුසිම් ගනනක් මිය ගියහ. නැගිටීමෙන් 60 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගිය අතර, ආරක්ෂක හමුදා විසින් බොහෝ දෙනෙකු පැහැර ගන යන   ලදී.

Kenya Gen-Z
Protesters scatter as Kenya police spray water cannon at them during a protest over proposed tax hikes in a finance bill in downtown Nairobi, Kenya, June. 25, 2024. [AP Photo/Brian Inganga]

රූටෝ උපායශීලීව මුදල් පනත ඉල්ලා අස්කර ගත් නමුත් මෙම සහනය පාලක පන්තිය අතර යටින් පැවති කුමන්ත්‍රණය හෙළිදරව් කෙරුණි. අගෝස්තු මාසයේදී, විපක්ෂය ලෙස පෙනී සිටි රයිලා ඔඩින්ගාගේ ඔරේන්ජ් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ව්‍යාපාරය (Orange Democratic Movement-ODM) රූටෝගේ රජයට එක් විය5. ෆ්‍රැන්සිස් අටෝලිගේ නායකත්වයෙන් යුත් වෘත්තීය සමිති මධ්‍යම සංවිධානය (Central Organisation of Trade Unions-COTU) සහ බලගතු ක්‍රිස්තියානි සහ මුස්ලිම් පූජක පක්ෂය මෙම සභාග රජයට සහාය දැක්වූහ. ඉනික්බිති ද කප්පාදු ප්‍රතිපත්ති දිගටම පවතී; කෙන්යානු ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට සිවිල් විරෝධතාකරුවන්ට එරෙහිව හමුදාව යොදවා ගැනුණි; බයිඩන් පරිපාලනය විසින් එම රට එක්සත් ජනපදයේ “නේටෝ නොවන ප්‍රධාන සගයෙකු” ලෙස නම් කරන ලද අතර, එය චීනය සමඟ යුද්ධය සඳහා වොෂින්ටනයේ සූදානමේ ප්‍රොක්සි (නියෝජිත) බලවේගයක් ලෙස ස්ථානගත කරන ලදී.

ගුරුවරුන්, ප්‍රවාහන සේවකයින්, සෞඛ්‍ය සේවකයින් සහ සිවිල් සේවකයින්ගේ පසුව ඇති වූ වැඩ වර්ජන රැල්ල කම්කරු පන්තියේ බලය සඳහා ඇති විභවය පෙන්නුම් කළේය. එහෙත් COTU සහ ස්ටැලින්වාදී කොමියුනිස්ට් පක්ෂය (මාක්ස්වාදී-කෙන්යාව) (Communist Party Marxist Kenya-CPM-K) මෙම වැඩ වර්ජන පාලන තන්ත්‍රයට දේශපාලන අභියෝගයක් බවට පෙරළීම වැළැක්වීම සඳහා වෙහෙස නොබලා කටයුතු කළ අතර, ඒ වෙනුවට “දේශපාලනයක් එපා” සහ “නායකත්වයක් නොමැති” සංවිධානයක් අවධාරනය කරමින් ධනේශ්වර බලවේග සඳහා ක්ෂේත්‍රය විවෘත කළේය6.

2025 සැප්තැම්බර් නේපාලයේ සහ පිලිපීනයේ නැගිටීම් තහවුරු කළේ මෙම රටාව ආසියාව පුරා පැතිරී ඇති බවයි. නේපාලයේ, සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා 26 ක් තහනම් කිරීම සහ, බොහෝ දෙනා නැරඹූ වීඩියෝ හරහා හෙළිදරව් කරන ලද දේශපාලනඥයන්ගේ දරුවන් වන “නෙපෝ ළමයින්ගේ” සුඛෝපභෝගී ජීවන රටාවන් පිළිබඳ ගැඹුරු අමනාපයෙන් ඇති වූ විරෝධතා හේතුවෙන් අවම වශයෙන් 51 දෙනෙකු මිය ගියහ. හිටපු අගමැතිවරුන් ඇතුළු ප්‍රමුඛ දේශපාලනඥයන්ගේ නිවාස විනාශ කර ගිනි තබන ලදී. පාර්ලිමේන්තුවට කඩා වැදී පුළුස්සා දමන ලදී. අගමැති කේ.පී. ෂර්මා ඔලිට ඉල්ලා අස්වීමට බල කෙරුනි; නමුත් එහි ප්‍රතිඵලය වූයේ කාර්කිගේ නායකත්වයෙන් යුත් තාක්ෂණික අන්තර්කාලීන රජයක් වන අතර, හමුදාව තිරය පිටුපස තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. WSWS වාර්තා කළ පරිදි, හමුදා මාණ්ඩලික ප්‍රධානී අශෝක් රාජ් සිග්ඩෙල් “දේශපාලන විසඳුමක් සොයාගත නොහැකි වුවහොත් හමුදාවට හදිසි තත්වයක් ප්‍රකාශ කිරීමට බල කෙරෙනු ඇති බවට” අනතුරු ඇඟවීම, පක්ෂ නායකයින් පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සදහා එකඟ වීමට බල කළේය.

දශක දෙකක් තුළ එහි විශාලතම පෙලපාලි අත් දුටු පිලිපීනයේ, සැප්තැම්බර් 21 වන දින—ෆර්ඩිනන්ඩ් මාකෝස් (ජේෂ්ඨ) යුද නීතිය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේ 53 වන සංවත්සර දින—මැනිලා නුවරදී 100,000 ක් දෙනා පෙළපාළි ගියහ7. ගංවතුර පාලන යටිතල පහසුකම්වල දැවැන්ත දූෂණයන්, එනම් නිලධාරීන්ට අල්ලස් සහ වංචනික කොන්ත්‍රාත්තු හරහා බිලියන ගණනක් සොරකම් කිරීම හෙලිදරව් වීමෙන් විරෝධතා ඇති විය. එහෙත් මෙම විරෝධතාවල දේශපාලන ස්වභාවය “සැලකිය යුතු ලෙස මධ්‍යම පන්තික” විය. ස්ටැලින්වාදී සංවිධානයක් වන බයාන් (BAYAN) සහ ව්‍යාජ වාම අක්බයාන් (Aknayan)  පක්ෂය වෙනම පෙළපාලි මෙහෙයවූ අතර, ඒ දෙකම චීනයට සතුරු ධනේශ්වර කන්ඩායම් සමඟ වඩ වඩාත් පෙලගැසී වොෂින්ටනයේ යුද සූදානමට ඒකාබද්ධ විය. ජනාධිපති මාකෝස් (කනිෂ්ඨ) විරෝධතා “සාමකාමී වන තාක් කල්” ඒ සඳහා තම සහයෝගය ප්‍රකාශ කරමින්, එහි පාලනයට සැබෑ තර්ජනයක් එල්ල වීමෙන් වළකාලීමට උත්සාහ කළේය.

මැඩගස්කරයේ (2025 ඔක්තෝබර්) බලහත්කාරයෙන් ඉවත් කල ජනාධිපති ඇන්ඩ්‍රි රාජොයිලිනා ප්‍රංශ හමුදා ගුවන් යානයක් මගින් රහසේ රටින් පැන යාමත් සමඟ මෙම රටාවේ වඩාත්ම නාටකාකාර ප්‍රකාශනය පෙන්නුම් කළේය.  ජනගහනයෙන් සියයට 75 ක් දිනකට යුරෝ 0.80 ට වඩා අඩු ආදායමක් ලබන රටේ සැප්තැම්බර් අග දී බල පැවැත් වුණු නිදන්ගත විදුලිය සහ ජල හිඟය මුල් කොටගෙන නැගිටීම පුපුරා ගියේ ජෙන්-Z මාඩා (Gen Z Mada) සංවිධානය  නායකත්වය සපයන ලද විරෝධතා ඇවිලී යාමත් සමඟ ය. සැප්තැම්බර් 25 වන දින විරෝධතාවක් සැලසුම් කළ නගරයේ දේශපාලනඥයන් දෙදෙනෙකු බලධාරීන් අත්අඩංගුවට ගත් විට, විරෝධතා දිවයින පුරා වේගයෙන් පැතිර ගියේය. පාලන තන්ත්‍රය මිනීමරු මර්දනයකින් ප්‍රතිචාර දැක්වීය: අවම වශයෙන් 22 දෙනෙකු මරා දැමුණි; සිය ගණනකට තුවාල කෙරුණි; සවස් යාමයේ සිට අලුයම දක්වා ඇඳිරි නීතිය පැනවුණි; සහ අර්බුදය ගැඹුරු කළ මංමුලා සහගත මිලිටරිකරණ පියවරක් වශයෙන් ඔක්තෝබර් 6 වන දින ජෙනරාල් සෆිසම්බෝ අගමැති ධුරයට පත් කෙරුණි.

ඔක්තෝබර් 14 වන දින, රාජොයිලිනා බලයට පත්වීමට 2009 දී සහාය දුන් CAPSAT හමුදා ඒකකය, සම්බන්ධීකරණ කරන ලද මැදිහත්වීමක් හරහා ඔහුව පෙරලා දැමීය. කර්නල් මයිකල් රැන්ඩ්‍රියනිරිනා, ජාතික සභාව පවත්වාගෙන යන අතර සෙනෙට් සභාව සහ ඉහළ ව්‍යවස්ථා අධිකරණය විසුරුවා හැරීම නිවේදනය කරමින්, මූලික වශයෙන් කුමන්ත්‍රණයක් වූ දෙයට ව්‍යවස්ථාමය ආවරණයක් ලබා දුන්නේය. වඩාත්ම හෙළිදරව්කාරක කාරණාව වූයේ ප්‍රංශ අධිරාජ්‍යවාදයේ සෘජු භූමිකාවයි: ඔක්තෝබර් 12 වන දින, පැරිසිය සමඟ සම්බන්ධීකරණය කරන ලද සහ ජනාධිපති එමානුවෙල් මැක්‍රොන් විසින් අනුමත කරන ලද මෙහෙයුමකදී රාජොයිලිනා ප්‍රංශ ගුවන් යානයකින් පලා ගියේය. ඔහුගේ පලායාමට පහසුකම් සැලසූ සමාගම වන TOA Aviation, පලාගිය මෝටර් රථ ව්‍යපාර ප්‍රධානී රෙනෝල්ට් හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී කාලෝස් ගොස්න්ට ජපානයෙන් නීති විරෝධී ලෙස ගුවනින්  පැන යාමට ඉඩ සැලසූ එම සමාගම ම විය. මැක්‍රොන් මර්දනය හෙළා දැක්කේ නැතිමුත් “ව්‍යවස්ථාමය පටිපාටිය” අවධාරණය කළ අතර, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා නොව මැලගසි බලශක්ති, විදුලි සංදේශ සහ දුර්ලභ පෘථිවි ඛනිජ කෙරෙහි ප්‍රංශ මූලෝපායික අවශ්‍යතා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ප්‍රංශයේ උත්සුකය හෙළි කළේය.

වෘත්තීය සමිති පනහකින් පමණ සමන්විත මැලගසි වෘත්තීය සමිති සහයෝගිතා සාමූහිකය, 2022 සිට කැටි කරන ලද වැටුප් වැඩිවීම් සහ  රාජොයිලිනාගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා මහා වැඩ වර්ජනයක් කැඳවූ අතර, පල්ලියෙන් සහ ප්‍රාදේශීය ප්‍රභූන්ගෙන් “සාකච්ඡාවක්” ඉල්ලා සිටියේය. විරුද්ධ පක්ෂ වන ෂෛක ඉ මඩගසිකාරා(Tiako i Madagasikara-TIM) සහ මැලගසි මියාරා-මියායින්ගා (Malagasy Miara-Miainga-MMM) තමන් විකල්ප ලෙස ස්ථානගත වූහ. මෙය අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම අවස්ථාවාදී භූමිකාවක් වූ අතර, “ධනවාදයේ අත්තිවාරම් ආරක්ෂා කරන අතරම මහජන කෝපය ආයතනික සාකච්ඡා වල පටු රාමුවට සිර කළේය.”8 මිලිටරි මැදිහත්වීමේ අරමුණ වූයේ ධනේශ්වර පටිපාටිය ආරක්ෂා කිරීම සහ අධිරාජ්‍යවාදයේ සහ ජාතික ධනේශ්වරයේ අවශ්‍යතා ආරක්ෂා කිරීමයි. එය, “හමුදාවේ කියාපාන මධ්‍යස්ථභාවය හෝ සහයෝගය, මහජන බලමුලු ගැන්වීම නිෂ්ක්‍රීය කිරීමට, ධනේශ්වර පටිපාටිය යථා තත්ත්වයට පත් කිරීමට සහ නව ව්‍යාජ මුහුණුවරක් යටතේ ධනේශ්වර ක්‍රමයේ අඛණ්ඩතාව සහතික කිරීමට සේවය කළ,” 2011 දී ඊජිප්තුවේ සහ ටියුනීසියාවේ නිරීක්ෂණය කළ රටාව අනුකරණය කිරීමක් විය. 

මෙම සියලු උද්ඝෝෂන ව්‍යාපාර හරහා, ඇතැම් ලක්ෂණ කැපී පෙනෙන සංගතතාවයකින් පුනරාවර්තනය වේ: IMF කප්පාදුව සහ ධනේශ්වර බිඳවැටීම මගීන් ධාවනය වන ආර්ථික අර්බුදය සහ නිදන්ගත සමාජ අසමානතාවය; දැවැන්ත තරුණ හා මධ්‍යම පන්තික සහභාගීත්වය; ප්‍රචණ්ඩ රාජ්‍ය මර්දනය; ව්‍යාජ වාම කණ්ඩායම් විසින් “නායකත්වයක් නොමැතිව” සංවිධානය වීම ප්‍රවර්ධනය කිරීම; වෘත්තීය සමිති නිලධරයන් සහ සුලු ධනේශ්වරය මත පදනම් වූ පක්ෂ විසින් ස්වාධීන කම්කරු පන්තියේ දේශපාලන ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රමානුකූලව අවහිර කිරීම; සහ අධිරාජ්‍යවාදී  මූලෝ පායික අවශ්‍යතා සඳහා සේවය කරන අතරම මහජනතාවගේ සූරාකෑම තීව්‍ර කරන අවසන් ප්‍රතිඵල.

මතු සම්බන්ධයි…

  1. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘මහජන නැගිටීම් මධ්‍යයේ බංග්ලාදේශ අගමැති ඉන්දියාවට පලා යයි’ (2024 අගෝස්තු 6) ↩︎
  2. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘කෙන්යානු ජනාධිපති රූටෝගේ IMF නියෝග කළ මුදල් පනතට එරෙහිව මහජන විරෝධතා‘ (2024 ජුනි 20) ↩︎
  3. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘බංග්ලාදේශයේ දක්ෂිණාංශික අන්තර්කාලීන රජය තම බලය තහවුරු කර ගැනීමටත්, මහජන කැළඹීම අවසන් කිරීමටත් පියවර ගනී’ (2024 අගෝස්තු 23) ↩︎
  4. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘කෙන්යාවේ ජෙන්-Z කැරැල්ල, වැඩ වර්ජන රැල්ල සහ ස්ථිර විප්ලවය සඳහා අරගලය – 1 කොටස‘ (2024 ඔක්තෝබර් 3) ↩︎
  5. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘කෙන්යාවේ ජෙන්-Z නැගිටීමෙන් වසරක්: සමාජවාදී සහ ජාත්‍යන්තරවාදී උපාය මාර්ගයක අවශ්‍යතාවය’ (2025 ජුනි 24) ↩︎
  6. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘රූටෝගේ නව කෙන්යානු සභාග රජය ප්‍රතික්ෂේප කරන ලද බදු පියවර නැවත ස්ථාපිත කිරීමට යයි.’ (2024 අගෝස්තු 21) ↩︎
  7. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘පිලිපීනයේ දූෂණයට එරෙහිව ප්‍රබල විරෝධතා’ (2025 සැප්තැම්බර් 21) ↩︎
  8. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, ‘ජෙන්-Z විරෝධතා මධ්‍යයේ මැඩගස්කර ජනාධිපති රාජොයිලිනා ප්‍රංශ ආධාර ඇතිව පලා යයි’ (2025 ඔක්තෝබර් 19)
    ↩︎

ජෙන්-Z නැගිටීම් සහ නායකත්වයේ අර්බුදය: ‘නායකත්වයක් නොමැති’ ව්‍යාපාර සහ ‘වාම ජනතාවාදයට’ එරෙහිව නොනවතින විප්ලවය – 1 කොටස Read More »

Khan Yunus

අධිරාජ්‍යවාදය තම “අවසාන විසඳුම” ගාසා තීරයේ දියත් කරයි

class struggles, lead article, News, politics, politics & economics, War, World War /

ලෝසවෙ ජාත්‍යන්තර කතෘ මණ්ඩලය විසිනි.

Khan Yunus
2025 මැයි 19 වන සඳුදා, ඊශ්‍රායල හමුදා ප්‍රහාරය මධ්‍යයේ, ගාසා තීරයේ ඛාන් යුනිස් ප්‍රදේශයෙන් අවතැන් වූ පලස්තීනුවන් පලා යති [AP ඡායාරූපය/අබ්දෙල් කරීම් හනා]

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ (ලෝසවෙඅ) 2025 මැයි 19 දින ‘Imperialism launches its “final solution” in Gaza’ යන හිසින් පලවූ ලෝසවෙ ජාත්‍යන්තර කතෘ මණ්ඩලය විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. 

සති අන්තයේ ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක හමුදා (IDF) විසින් “ගිඩියොන්ගේ යුධරථ මෙහෙයුම” පූර්ණ පරිමාණයෙන් දියත් කිරීම නිවේදනය කරන ලද අතර එය ගාසා තීරයේ “අවසාන පියවර” ලෙස අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු විස්තර කළේය. මෙම භාෂාව “අවසාන විසඳුම” – යුරෝපයේ යුදෙව්වන් ක්‍රමාණුකූලව සමූලඝාතනය කිරීම සඳහා නාසි ජර්මනියේ යෙදුම- ප්‍රතිරාවය කරයි.

මෙහෙයුමේ අරමුන වන්නේ ගාසා තීරය මුළුමනින්ම මිලිටරි ආක්‍රමණය කිරීම සහ අත්පත් කර ගැනීම, ඉතිරි ජනගහනය දකුණේ ගාල් කඳවුරුවලට බලහත්කාරයෙන් අභ්‍යන්තර විස්ථාපනය කිරීම සහ ඔවුන් පලස්තීනයෙන් මුළුමනින්ම නෙරපා හැරීමට සූදානම් වීමයි.

මෙම මෙහෙයුම සමග සමගාමීව සිරගත කර  සිටින ජනගහනයට ආහාර බෙදා හැරීම, එක්සත් ජනපදය-ඊශ්‍රායලය ඒකාබද්ධව අත්පත් කර ගැනීමත්, ඇමරිකානු සැපයුම් සමාගම් සහ පුද්ගලික හමුදා කොන්ත්‍රාත්කරුවන් විසින් මුහුණ හඳුනාගැනීමේ තාක්‍ෂණය හරහා හඳුනාගෙන පූර්ව පරීක්ෂාවට ලක් වූ පුද්ගලයින්ට සාගත මට්ටමේ සලාක බෙදාහැරීමත් සිදුකරනු ඇත.

තිරය ​​පිටුපසින් ට්‍රම්ප් පරිපාලනය, හොලෝකෝස්ට සමූලඝාතනයෙන් [දෙවන ලෝක යුද්ධ සමයේ දී හිට්ලර් ප්‍රමුඛ ෆැසිස්ට්වාදින් සිදුකළ මිලියන් 6 ක යුදෙව් ජන සංහාරය] පසු විශාලතම අධිරාජ්‍යවාදී පිටුබලය සහිත වාර්ගික ශුද්ධ කිරීමේ මෙහෙයුම මෙහෙයවයි. බලහත්කාරයෙන් අවතැන් කරන  මිලියනයකට අධික පලස්තීනුවන් නැව් මගින් හෝ ගොඩබිමෙන් භාර ගැනීම සදහා – එක්සත් ජනපදයේ පිටුබලය ලබන ඉස්ලාමීය කැරලිකරුවන් විසින් පෙරලා දැමූ ආන්ඩු සහිත – ලිබියාවේ සහ සිරියාවේ පාලන තන්ත්‍රයන් සමඟ ධවල මන්දිරය සාකච්ඡා කරමින් සිටී.

දෙවන ලෝක යුද්ධය අවසන් වීමෙන් වසර අසූවකට පසුව, නාසි ජර්මනියේ දැවැන්තම අපරාධ – මහා පරිමාන සමූල ඝාතනය, හිතාමතා මහා පරිමාන සාගතය සහ වාර්ගික ශුද්ධ කිරීම – අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන් විසින් ක්‍රියාත්මක කර සාමාන්‍යකරණය කරමින් සිටී. 

එහෙත් හොලෝකෝස්ටයේ සැලසුම්කරුවන් ඔවුන්ගේ අපරාධවල පරිමාණය ජර්මානු ජනගහනයෙන් සහ ලෝකයෙන් වසන් කිරීමට උත්සාහ කළ අතර, ගාසා තීරයේ සමූල ජන ඝාතනය මුළුමනින්ම එළිපිටම දිග හැරෙමින් තිබේ. ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයා පලස්තීනය ජනවාර්ගික ශුද්ධ කිරීම සහ ඈඳා ​​ගැනීම තම පරිපාලනයේ මූලෝපායික අරමුණක් ලෙස විවෘතව ප්‍රකාශ කර ඇත.

ගාසා තීරයේ ජන සංහාරය ට්‍රම්ප් සහ නෙතන්යාහු විසින් මෙහෙයවනු ලැබූව, එය සියලු අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන් විසින් ආරක්ෂා කර නීත්‍යානුකූල කර ඇති අතර ධනේශ්වර අරාබි පාලන තන්ත්‍රයන් විසින් ඊට පහසුකම් සලසා ඇත.

අධිරාජ්‍යවාදී ආන්ඩු ඊශ්‍රායලයට “තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීමට අයිතියක් ඇති” බව ප්‍රකාශ කිරීම මගින් සමූහ මිනීමැරුම් සහ වාර්ගික ශුද්ධ කිරීම් නීත්‍යානුකූල කරයි. යුරෝපය පුරා සෑම ආන්ඩුවක්ම ජන සංහාරයට එරෙහි විරෝධතා වංචනිකව “සෙමිටික් (යුදෙව්)-විරෝධී” ලෙස හෙලා දැක, සමූහ අත්අඩංගුවට ගැනීම් සිදු කරමින් සහ ඊශ්‍රායල රාජ්‍යයේ අපරාධවලට එරෙහිව කතා කරන අයට හිංසා පීඩා කරමින් සිටී.

ජර්මානු චාන්සලර් ෆ්‍රෙඩ්රික් මර්ස්, ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුට ජර්මනියට ආරාධනා කර ඇති අතර, නෙතන්යාහු අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය විසින් නිකුත් කරන ලද වරෙන්තුව කඩ කරන බවට ප්‍රතිඥා දී තිබේ.

සෞදි අරාබිය, කටාර් සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය වෙත ට්‍රම්ප්ගේ සංචාරය ගාසා ජන සංහාරයේ අරාබි පාලන තන්ත්‍රවල හවුල්කාරිත්වය සමස්ත ලෝකය ඉදිරියේ ප්‍රදර්ශනය කර ඇත. ගාසා තීරයේ විනාශය වෙනුවෙන් ට්‍රම්ප් ඊශ්‍රායලයට ඩොලර් බිලියන ගණනින් බෝම්බ ලබා දෙද්දී කටාර් රජ පවුල ට්‍රම්ප්ට ඩොලර් මිලියන 400 ක පෞද්ගලික ජම්බෝ ජෙට් යානයක් තෑගි කර තිබේ.

පලස්තීනුවන් සාගතයේ තැබීම හෙළා දකින නාම මාත්‍ර ප්‍රකාශ නිකුත් කළ ද, අරාබි පාලන තන්ත්‍ර ගාසා තීරයේ සමූල ජන සංහාරයට සහ බලහත්කාරයෙන් අවතැන් කිරීමට හවුල්කාරී වේ.

මාධ්‍යවේදී බොබ් වුඩ්වර්ඩ් යුද්ධය නම් සිය පොතේ සඳහන් කර ඇති පරිදි , ජෝර්දානයේ දෙවන අබ්දුල්ලා රජු 2023 දී රාජ්‍ය ලේකම් ඇන්ටනි බ්ලින්කන්ට පැවසුවේ, “ඊශ්‍රායලය හමාස් පරාජය කළ යුතුය. අපි මෙය ප්‍රසිද්ධියේ නොකියමු, නමුත් අපි හමාස් පරාජයට සහාය දෙමු.” ඊශ්‍රායලය පලස්තීනුවන් සමූල ඝාතනය කරමින් සිටියදී පවා ඔහුගේ පාලනයට අවශ්‍ය වන්නේ ඊශ්‍රායලය සමඟ සාමය පවත්වා ගැනීමට පමණක් බව ඊජිප්තු ජනාධිපති අබ්දෙල් ෆාටා එල්-සිසි බ්ලින්කන්ට පැවසූ බවත් වුඩ්වර්ඩ් ලිවීය.

“ජාත්‍යන්තර නීතියේ” ආයතන සිදුවෙමින් පවතින සමූල ජන සංහාරය හමුවේ සම්පූර්ණයෙන්ම බංකොලොත් බව ඔප්පු කර ඇත. අඩ සියවසක අධිරාජ්‍යවාදී අනුග්‍රහය ලත් “සාම සැලසුම්”, එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයේ සහ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ ගණන් කළ නොහැකි ඡන්ද, ජාත්‍යන්තර අධිකරණයේ තීන්දු සහ ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණයේ චෝදනා සම්පූර්ණයෙන්ම අර්ථ විරහිත බව ඔප්පු වී ඇත.

යෝධ පරිමාණ අපරාධයක් වන ගාසා තීරයේ දිග හැරෙමින් පවතින දෙය අතිශය දුරදිග යන දේශපාලන ඇඟවුම් දරා සිටි. එය අධිරාජ්‍යවාදයේ සහ සියලු “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී” ධනේශ්වර ආන්ඩුවල අති මූලික ස්වභාවය හෙලිදරව් කරයි. පළමු ලෝක යුද්ධය මධ්‍යයේ 1916 දී ලියන ලද අධිරාජ්‍යවාදය පිලිබඳ ඔහුගේ නොනැසෙන සුළු විග්‍රහයේ දී, ලෙනින් අනතුරු ඇඟවූයේ, ධනේශ්වර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ පැරණි රාජාණ්ඩු ආඥාදායකත්වය අතර වෙනස මැකී යමින් පවතින බවයි. ශතවර්ෂයකට පසුව, මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කරන්නන් යැයි කියා ගන්නා නවීන අධිරාජ්‍යවාදී පාලන තන්ත්‍ර, සමස්ථ ජනගහණයක් සමූල ඝාතනය කිරීම, යුක්ති සහගත කිරීම, සහාය දීම සහ ඊට අත්පොළසන් දීම පවා කරති.

සමූල ජන ඝාතනය  සාමාන්‍යකරණය කිරීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන්ට එරෙහි ප්‍රහාර තීව්‍ර කිරීම, කම්කරු පන්තිය දුප්පත් කිරීම  සහ අධිරාජ්‍යවාදී ආන්ඩුවල යුද සැලසුම් වලින් වෙන් කළ නොහැකි සංරචකයකි. වොෂින්ටනයේ සිට බර්ලින්, ලන්ඩන් සහ ටෝකියෝ දක්වා සියලුම අධිරාජ්‍යවාදී අගනගරවල ආන්ඩු සමාජ වැඩසටහන් කප්පාදු කරමින් මිලිටරි වියදම් දැවැන්ත ලෙස පුලුල් කරමින් සිටී.

සෑම අධිරාජ්‍යවාදී ආන්ඩුවකම නායකයින්  – සහ ඔවුන්ගේ මැද පෙරදිග අනුගාමික පාලන තන්ත්‍රයන් – ඊශ්‍රායලය විසින් සිදු කරන ලද සමූල ජන ඝාතනයට සහාය දෙන අතර, ලෝක ජනගහනයෙන් අතිමහත් බහුතරයක් මෙම අපරාධ වලින් කම්පනයට පත්ව සිටිති. ලොව පුරා ප්‍රධාන නගරවල සහ උප නගරවල- ගණන් කළ නොහැකි දහස් ගණන් යුදෙව්වන් ද ඇතුළු- මිලියන සංඛ්‍යාත ජනයා ගාසා සමූල ජන ඝාතනයට එරෙහි මහජන විරෝධතාවලට සම්බන්ධ වී සිටිති. සමූල ජන ඝාතනයෙන් කෝපයට පත් ලෝක ජනතාව සහ ඔවුන්ගේ ආන්ඩු අතර සමහන් කළ නොහැකි අගාධයක් විවර වී ඇත.

සමූල ජන ඝාතනය ආරම්භයේ සිට මාස දහනවයක් ගත වන විට, යම් මූලික නිගමනවලට එළඹීම අවශ්‍ය වේ. ප්‍රථමයෙන් සහ ප්‍රධාන වශයෙන්, අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන්ට හෝ ජාත්‍යන්තර නීති ආයතනවලට ආයාචනා කිරීම හරහා ගාසා සමූල ජන ඝාතනය  නැවැත්විය නොහැක. ගාසා තීරයේ සංහාරය නැවැත්විය හැකි එකම මාර්ගය කම්කරු පන්තිය බලමුලු ගැන්වීමයි. සමූල ජන ඝාතනයට එරෙහි අරගලය රඳා පවතින්නේ පන්ති අරගලයේ පුළුල් කිරීම සහ කම්කරු පන්තියේ සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලන අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීම මත ය.

අධිරාජ්‍යවාදය තම “අවසාන විසඳුම” ගාසා තීරයේ දියත් කරයි Read More »

David North

David North addresses working class at 2025 International Online May Day Rally

class struggles, english, lead article, Marxist Theory, News, politics, politics & economics, War, World War /
Fred- debt
The US federal debt [Photo: Federal Reserve Economic Database]

On Saturday, May 3, the International Committee of the Fourth International (ICFI) and the World Socialist Web Site (WSWS.org) held the annual International Online May Day Rally. The event took place at a critical juncture in international geopolitics, which determines life-and-death questions of the working class—who, in recent weeks and months, have demonstrated growing militancy in their struggles against the capitalist establishment. WSWS posted both the video and text of the opening speech delivered by WSWS International Editorial Board chairman David North today (May 05). We are reposting the video here and we invite the workers, youth, intellectuals and all those who want to defeat austerity,  fascism, dictatorship, genocide, war and social retrogression to seriously study this speech and the other speeches, and resolutely decide to join the international Trotskyist movement and build the ICFI as the only revolutionary leadership of the international working class to fight for world socialism. 




David North addresses working class at 2025 International Online May Day Rally Read More »

Protest

ඉදිරිදර්ශන: ට්‍රම්ප්ගේ ආඥාදායකත්වය නවත්වන්න! සමාජවාදය සඳහා කම්කරු පන්තියේ ව්‍යාපාරයක් ගොඩනඟන්න!

class struggles, Democratic Rights, Fascism, News, politics, politics & economics, War /

සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය (එක්සත් ජනපදය) විසිනි.

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2025 අප්‍රේල් 04 දින “Stop Trump’s dictatorship! Build a movement of the working class for socialism!” යන හිසින් යුතුව එක්සත් ජනපද සමාජවාදී සමානතා පක්ෂ්ජය විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. 

Protest
2025 මාර්තු 11 වන දින මහමුද් ඛලීල් නිදහස් කරන ලෙස ඉල්ලා සිය ගණනක් නිව්යෝර්ක් නගරයේ රැලි පැවැත්වීය.

එක්සත් ජනපදය පුරා, ට්‍රම්ප් පරිපාලනයට එරෙහිව ලක්ෂ ගණනක් සෙනසුරාදා පෙලපාලි යනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. කම්කරුවන් හා තරුනයන් අතර විරෝධයේ සහ කෝපයේ පුලුල් මනෝභාවයක කොටසක් වන විරෝධතා රට පුරා නගරවල පැවැත්වේ. 

සංක්‍රමණිකයන්ට එල්ල කරන ප්‍රහාර, ප්‍රකාශනයේ නිදහසට එරෙහි ප්‍රහාරය සහ ගාසා තීරයේ ජන සංහාරක යුද්ධයෙන් මිලියන ගනනක් කම්පනයට පත්ව සිටින අතර ඔවුන්ට ආපිට හැරී සටන් කිරීමට අවශ්‍ය වේ. නමුත් සිදුවෙමින් පවතින දේ, එහි මූලාරම්භය සහ එය නැවැත්වීමට කුමක් කළ යුතුද යන්න පිළිබඳ පැහැදිලි අවබෝධයකින් ප්‍රතිරෝධය දැක්වීමේ අධිෂ්ඨානය මෙහෙයවිය යුතුය.

පවත්නා තත්වය අතිශය පැහැදිලිකමකින් ප්‍රකාශ කළ යුතුය: ට්‍රම්ප් පරිපාලනය ඒකාධිපතිත්වයක් ස්ථාපිත කිරීමට ක්‍රමානුකූලව සහ හිතාමතාම ගමන් කරයි. එය මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන් අහෝසි කිරීම, අපාලිත විධායක බලය තහවුරු කිරීම සහ සියලූ විරුද්ධත්වයන් තලා දැමීම ඉලක්ක කරගත් ෆැසිස්ට්වාදී වැඩපිලිවෙලක් ක්‍රියාත්මක කරයි. මෙය ඉලක්ක කරන්නේ, සියල්ලටත් වඩා, කම්කරු පන්තියයි. ශිෂ්‍යයන් සහ සංක්‍රමණිකයන් මත අද පරීක්‍ෂා කෙරෙන දේ හෙට භාවිතා කරනුයේ වැඩ වර්ජන කරන කම්කරුවන්, සියලු සමාජ විරුද්ධත්වය සහ සියලු ආකාරයේ දේශපාලන විසම්මුතිය මර්දනය කිරීමට ය.

රට පුරා විශ්ව විද්‍යාල මණ්ඩපවල දැනටමත් භීෂණ පාලනයක් ක්‍රියාත්මක වෙමින් පවතී. ගාසා තීරයේ එක්සත් ජනපදයේ පිටුබලය ලබන ජන සංහාරයට විරුද්ධ වීම නිසා සාමකාමී විරෝධතාකරුවන් අවේක්ෂණයට (සෝදිසි කිරීමට) ලක් කර, අල්ලා ගෙන, රඳවා තබා ගෙන පිටුවහල් කරනු ලැබේ. AI බලයෙන් ක්‍රියාත්මක වන නිරීක්ෂණ වැඩසටහනක් වන “Catch and Revoke” යටතේ සිසුන්ගේ සමාජ මාධ්‍ය පළ කිරීම් සහ ප්‍රසිද්ධ ප්‍රකාශ, රටින් ඉවත් කිරීම සඳහා ඉලක්ක හඳුනා ගැනීම පිණිස රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් අධීක්ෂණය කරනු ලැබේ.

කෝර්නල් විශ්ව විද්‍යාලයේ Ph.D. උපාධි අපේක්ෂක මොහමඩ් ටාල්ට, ට්‍රම්ප්ගේ විධායක නියෝග උසාවියේදී අභියෝගයට ලක් කිරීම නිසාවෙන් ෆෙඩරල් නියෝජිතයන් ඔහු අල්ලා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමෙන් පසු මේ සතියේ රට හැර යාමට සිදුවිය. කොලොම්බියාවේ උපාධි ශිෂ්‍යයෙකු සහ නීත්‍යානුකූල ස්ථිර පදිංචිකරුවෙකු වන මහමුද් ඛලීල් ICE (ආගමන හා රේගු බලාධිකාරය) විසින් අත් අඩංගුවට ගෙන ඇත. ෆුල්බ්‍රයිට් ශිෂ්‍යත්වලාභී රුමේෂා ඔස්ටර්ක් (Rumeysa Öztürk) ඇතුළු තවත් අය – වෙස්මුහුණු පැලඳ ගත් ෆෙඩරල් නියෝජිතයන් විසින් මහ දවල් පැහැරගෙන ගොස් ඇත.

ට්‍රම්ප් පරිපාලනය, සමූහ වශයෙන් පිටුවහල් කිරීම සහ දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් නෙරපා හැරීම සඳහා මින් පෙර කිසි දිනෙක මේ අයුරු භාවිතා නොකළ යුද කාලීන ප්‍රඥප්තියක් වන විදේශ සතුරන්ගේ පනත (Alien Enemies Ac) ක්‍රියාත්මක කර ඇත. උසාවි තීන්දු නොතකා හැරීමට, පවතින නීති අභිබවා යාමට සහ ජනාධිපතිවරයාට අසීමිත විධායක බලය ලබා දීමට, තමන්ට අධිකාරය ඇතැයි පරිපාලනය ස්ථිරවමු කියා සිටී. ගොඩ නගමින් තිබෙන නෛතික රාමුව ආදර්ශයට ගනු ලබන්නේ ‘අයිතීන් පිළිබඳ පනත’ (Bill of Rights) නොව, රජු නැතහොත් පාලකයා, ස්ථිර “ව්‍යතිරේක තත්ත්වයක්” (“state of exception”) හරහා පාලනය කරන බව අවධාරනය කළ නාසි නීතිවේදියෙකු වන කාල් ෂ්මිට්ගේ අධිකාරීවාදී න්‍යායන් මත ය.

ලක්ෂ ගනනක් ෆෙඩරල් කම්කරුවන් දොට්ට දැමීම, සමාජ වැඩසටහන් විනාශ කිරීම, රාජ්‍ය අධ්‍යාපනය විසුරුවා හැරීම, කම්කරුවන්ගේ කොන්ත්‍රාත්තු ඉරා දැමීම සහ “අකීකරු” කම්කරුවන් ඉලක්ක කර ගැනීම සඳහා ෆෙඩරල් ඒජන්තයන්ගේ බලතල පුලුල් කිරීම වැනි පියවර ගනිමින් පාලක පන්තිය කම්කරු පන්තියට එරෙහිව යුද්ධයක් ගෙන යයි. විද්‍යාව සහ මහජන සෞඛ්‍යය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, දැනට පවතින COVID-19 වසංගතය සහ H5N1 “කුරුළු උණ” වසංගතයේ වර්ධනය වන තර්ජනය මධ්‍යයේ සියලුම සෞඛ්‍ය හා මානව සේවා ආයතන වසා දැමීමේ වගකීම එන්නත් විරෝධී කුමන්ත්‍රණවාදී න්‍යායාචාර්ය රොබට් එෆ් කෙනඩි කනිෂ්ඨ (Robert F. Kennedy Jr.) වෙත පැවරී ඇත.

ජාත්‍යන්තරව, ට්‍රම්ප් පරිපාලනය ලෝක යුද්ධයට සූදානම් වෙමින් සිටී. බ්‍රහස්පතින්දා, එය සමස්ත ලෝකයටම එරෙහි ආර්ථික යුද්ධයක් ප්‍රකාශ කිරීමක් බදු, නව විශාල තීරුබදු ප්‍රකාශයට පත් කළේය. “මේඩ් ඉන් ඇමෙරිකා” යන ධජය යටතේ මෙම පියවර, චීනය අඩපණ කිරීමට හා එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදී අවශ්‍යතා සමග පෙලගැසීමට සෑම රටකටම බල කිරීම අරමුනු කර ඇත. ඒවා ගෝලීය ගැටුම් තීව්‍ර කරන අතර විදේශයන්හි පමනක් නොව එක්සත් ජනපදය තුලම, දොට්ට දැමීම් අවුළුවාලමින් උද්ධමනය සහ කම්කරු පන්තිය මත ගැඹුරු වන ප්‍රහාර දියත් කරමින් දැවැන්ත ආර්ථික හා සමාජ අවුල් කිරීමක් ඇති කරනු ඇත .

බිඩෙන් යටතේ ආරම්භ වූ ගාසා තීරයේ වාර්ගික ශුද්ධ කිරීම “අවසන් කිරීමට”, යේමනය “විනාශ කර දැමීමට”, ග්‍රීන්ලන්තය, කැනඩාව සහ පැනමා ඇළ ඈඳා ගැනීමට සහ චීනයට එරෙහිව පූර්ණ යුද්ධය  දියත් කිරීමට ට්‍රම්ප් ප්‍රතිඥා දී ඇත. 1917 රුසියානු ඔක්තෝබර් විප්ලවයේ ශ්‍රේෂ්ඨ සම නායක ලියොන් ට්‍රොට්ස්කි අධිරාජ්‍යවාදී අර්බුදයේ පූර්ව අවධියක දී පැහැදිලි කල පරිදි, ලෝකය මුහුන දී සිටින්නේ “ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදයේ ගිනිකඳුමය පිපිරීමට” ය.

මේ අතර, ට්‍රම්ප්, මස්ක්, බෙසෝස් සහ සෙසු බිලියනපතියන්  වංචා, අභ්‍යන්තර ගනුදෙනු ( insider dealing) සහ විවෘත සොරකම් හරහා ධනවත් වී ඇත. වෝල් ස්ට්‍රීට් යනු අපරාධ කාටලයකි. මේ රටේ දේශපාලන, ආර්ථික, සංස්කෘතික යන සෑම ආයතනයක්ම ඇතුළතින් කුණුවෙමින් පවතී. පාලක ප්‍රභූව ප්‍රතිගාමිත්වයේ ගැඹුර සොයමින්  සිටී.

කම්කරුවන් හා තරුනයින් මුහුන දෙන හදිසි ප්‍රශ්නය නම්: කළ යුත්තේ කුමක් ද? යන්නයි.

ට්‍රම්ප් යනු ක්‍රමයට පිටින් ක්‍රියා කරන ආගන්තුක බලවේගයක් නොවන බව මුලින්ම තේරුම් ගත යුතුය. ඔහු ඇමරිකානු ධනවාදයේ නිෂ්පාදනයක් වන අතර, ඔහු කතා කරන්නේ තම ධනය හා බලය ඕනෑම ආකාරයකින් පවත්වා ගැනීමට අධිෂ්ඨාන කරගෙන සිටින පාලක පන්තියක් වෙනුවෙන් ය. ට්‍රම්ප් කියන්නේ කොහේවත් සිට ප්‍රාදූර්භූත වූ යකෙකු නොවෙයි. ඔහු ඇමරිකානු සමාජයේ (යථා) ස්වභාවයට අනුරූප වන පරිදි දේශපාලනය ප්‍රචණ්ඩ ලෙස ප්‍රතිව්‍යුහගත කරන කතිපයාධිකාරයේ පුද්ගලාරෝපණය වේ.

ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂය විපක්ෂය නොවේ – එය සිය කැමැත්තෙන්ම හවුල්කරුවෙකි. ගාසා තීරයේ එක්සත් ජනපදයේ පිටුබලය ලබන ඊශ්‍රායල ජන සංහාරය ආරම්භ වූයේ බිඩෙන් යටතේ ය. ශිෂ්‍ය විරෝධතාකරුවන්ට හිංසා පීඩා කිරීම ආරම්භ වූයේ බිඩෙන් යටතේ ය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන්ට එරෙහි ප්‍රහාර ගැඹුරු කිරීමට ට්‍රම්ප් පරිපාලනයට මුදල් සපයමින් රිපබ්ලිකානුවන්ගේ ‘අඛණ්ඩ යෝජනාව’ (continuing resolution- අතුරැ අයවැය) සම්මත කිරීම සහතික කළේ ඩිමොක්‍රටිකයෝ ය.

කමලා හැරිස් ට්‍රම්ප්ව ෆැසිස්ට්වාදියෙකු ලෙස විවෘතව හැඳින්වීමෙන් වැඩි කල් නොගොස්ම, බිඩෙන් ට්‍රම්ප්ට “සාර්ථකත්වය” ප්‍රාර්ථනා කරමින් ධවල මන්දිරයට පිළිගත්තේය. ඩිමොක්‍රටිකයෝ ට්‍රම්ප්ගේ ආඥාදායකත්වයට විරුද්ධ වීම ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ ඔවුන් එහි මූලික අරමුනු සමග එකඟ වන බැවිනි: ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදය ආරක්ෂා කිරීම, සමාජ විරෝධය යටපත් කිරීම සහ වෝල් වීදියේ ආධිපත්‍යය පවත්වා ගැනීම. ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂය යනු මූල්‍ය ප්‍රාග්ධනයේ, මිලිටරි-ඔත්තු සේවා යාන්ත්‍රිකයේ, සීඅයිඒ සහ පෙන්ටගනයේ සහ ඉහළ මධ්‍යම පන්තියේ වරප්‍රසාදිත කොටස්වල පක්ෂයකි. එහි ප්‍රධාන උත්සුකය වන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොව එක්සත් ජනපද ගෝලීය ආධිපත්‍යය රැක ගැනීම සහ යුක්රේනයේ රුසියාවට එරෙහි යුද්ධයයි.

ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂයට ආයාචනා කිරීමෙන් ට්‍රම්ප් නතර කළ නොහැක. ට්‍රම්ප්ගේ ජාතිකවාදී ආර්ථික යුද ප්‍රතිපත්ති වැලඳ ගන්නා ගමන්ම, “ඔබේ කොන්ග්‍රස් සභිකයාට ලියන්න” යන ඉල්ලීම් සමඟ, සමූහ රැකියා අහෝසි කිරීම් වලට ප්‍රතිචාර දක්වා ඇති වෘත්තීය සමිති යන්ත්‍රය විසින් ප්‍රවර්ධනය කරන ලද පුහු ප්‍රයෝග සහ සංකේත අභිනයන් හරහා ඔහුට විරෝධයක් දැක්විය හැකි නොවනු ඇත. බර්නි සෑන්ඩර්ස් සහ ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියා ඔකාසියෝ-කෝර්ටෙස් වැනියවුන් අප විශ්වාස ගැන්වීමට උත්සාහ කරන කරන පරිදි, බංකොලොත් පද්ධතියක වාටියේ කූරු ගෑම පිළිබඳ කාරණයක් ද නොවේ. ඔවුන්ගේ කාර්යභාරය වන්නේ විරුද්ධත්වය සමනය කිරීම සහ එය ඩිමොක්‍රටික් පක්ෂයේ රාමුව තුළ තබා ගැනීමයි.

අවශ්‍ය වන්නේ, ෆැසිස්ට්වාදයේ තර්ජනය පැන නගින්නේ ධනේශ්වර ක්‍රමයේම බිඳවැටීමෙන් බවට පැහැදිලි අවබෝධයකින් මෙහෙයවනු ලබන කම්කරු පන්තියේ මහජන විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයකි.

මෙම සටන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීමේ සැබෑ ජන කොට්ඨාශය වන වන කම්කරු පන්තිය තුලට ගෙන යා යුතුය. ආඥාදායකත්වයට එරෙහි සටන, බලය ලබා ගැනීමේ, ධනවාදය අහෝසි කිරීමේ සහ සමාජවාදය ස්ථාපිත කිරීමේ වැඩපිලිවෙලකින් සන්නද්ධ කම්කරු පන්තියේ මහජන දේශපාලන ව්‍යාපාරයක් බවට පත්විය යුතුය.

සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය කම්කරුවන් හා තරුනයින්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ වැඩවර්ජන හා පෙලපාලි ඇතුලු මහජන ප්‍රතිරෝධය බලමුලු ගැන්වීම සඳහා කම්හල්, සේවා ස්ථාන සහ අසල්වැසි ප්‍රදේශවල ක්‍රියාකාරී කමිටු ගොඩනගන ලෙසයි. ධනේශ්වර කතිපයාධිකාරය විසින් කම්කරු පන්තියට එල්ල කරන දැවැන්ත ප්‍රහාරයට එරෙහිව සැබෑ අරගලයක් ගෙන යාම සඳහා වෘත්තීය සමිති නිලධරයන්ගෙන් ස්වාධීනව සම්බන්ධීකෘත සංවිධාන ජාලයක්- ක්‍රියාකාරී කමිටු වල ජාත්‍යන්තර කම්කරු සන්ධානය (IWA-RFC) වර්ධනය කරයි. 

සසප සටන් කරන්නේ මෙම නැගී එන ව්‍යාපාරය සමාජවාදී හා ජාත්‍යන්තරවාදී වැඩපිලිවෙලකින් සහ ඉදිරිදර්ශනයකින් සන්නද්ධ කිරීමට ය. ආඥාදායකත්වයට එරෙහි අරගලය මූල්‍ය කතිපයාධිකාරයට හා ධනවාදයට ම එරෙහි අරගලයෙන් වෙන් කළ නොහැකි ය. මෙම කතිපයාධිකාරයේ ධනය උදුරා ගත යුතු අතර සමාජ අවශ්‍යතා සහ සමානාත්මතාවයේ පදනම මත සමාජය ප්‍රතිසංවිධානය කළ යුතුය.

ෆැසිස්ට්වාදයට, යුද්ධයට හා ආඥාදායකත්වයට එරෙහි සටන ජාතික දේශසීමාවල සීමාවන් තුළ ගෙන යා නොහැක. ධනේශ්වර පද්ධතියේ ගෝලීය ස්වභාවයට ජාත්‍යන්තර මූලෝපායක් අවශ්‍ය වේ. ලොව පුරා පාලක පන්තිය ෆැසිස්ට්වාදය, ආඥාදායකත්වය සහ යුද්ධය වෙත හැරෙමින් තිබේ. ඒ අතරම, එක්සත් ජනපදයේ සිට ජර්මනිය දක්වා, ප්‍රංශයේ සිට ශ්‍රී ලංකාව දක්වා සෑම රටකම වැඩෙන විරෝධතා සහ වැඩවර්ජන රැල්ලක් මතුවෙමින් තිබේ. කම්කරු පන්තිය ජාත්‍යන්තර පන්තියක් වන අතර එහි අරගල සියලු ජාතික, ජන වාර්ගික හා වාර්ගික රේඛා හරහා එක්සත් විය යුතුය.

පාලක පන්තියට සැලැස්මක් ඇත: ඒකාධිපතිත්වය, යුද්ධය සහ මර්දනය. කම්කරු පන්තියට ද සැලැස්මක් තිබිය යුතුය: බලය ලබා ගැනීම, ධනවාදය අවසන් කිරීම සහ සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, ආර්ථික සැලසුම් කිරීම සහ අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධය අවසන් කිරීම මත පදනම් වූ සමාජවාදී අනාගතයක් ගොඩනැගීම.

සමාජවාදී සමානතා පක්ෂයේ හා එහි තරුන ව්‍යාපාරය වන සමාජ සමානතාව සඳහා ජාත්‍යන්තර තරුනයෝ සහ ශිෂ්‍යයෝ (සසජාතශි) වැඩපිලිවෙල එයයි. මේ සටන අතට ගන්න. සසප හා සසජාතශි සමග එකතු වන්න! ඒකාධිපතිත්වය නැවැත්වීමට, යුද්ධය අවසන් කිරීමට සහ පුද්ගලික ලාභය මත නොව මානව අවශ්‍යතා මත සමාජය ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමට අවශ්‍ය විප්ලවවාදී නායකත්වය ගොඩනගන්න.

ඉදිරිදර්ශන: ට්‍රම්ප්ගේ ආඥාදායකත්වය නවත්වන්න! සමාජවාදය සඳහා කම්කරු පන්තියේ ව්‍යාපාරයක් ගොඩනඟන්න! Read More »

Rani

The Myth of Common Guilt: ‘Rani‘ as Perversion of Truth in the Form of Art

art & culture, art and culture, class struggles, Democratic Rights, english, Fascism, history, lead article, politics, politics & economics /

By Sanjaya Jayasekera.

In “My Thoughts on Handagama’s Rani,” published in Daily FT on March 281, Jagath Weerasinghe—artist, archaeologist, and cultural commentator—extends, rationalises, and legitimises the central reactionary thesis of Asoka Handagama’s recent film Rani. This is a film whose underlying narrative, presented in the guise of artistic subtlety and aesthetic ambiguity, represents a deeply ideological falsification of history. Weerasinghe’s endorsement of the director’s central proposition2—reproduced in Sinhala translation in Anidda on March 30 by Vidura Munasinghe—is emblematic of a broader trend among the middle-class intelligentsia and the pseudo-left, who serve as ideological apologists for the crimes of the capitalist state.

Rani
A scene in the film “Rani” by Asoka Handagama

The core thesis promoted by both Weerasinghe and the film is that the atrocities carried out during the 1988–90 period—enforced disappearances, state death squads, mass graves, torture camps, and extrajudicial killings, as well as the fascistic violence perpetrated by the Janatha Vimukthi Peramuna (JVP)—were not the products of concrete political decisions, class interests, and specific agencies of state and party power. Instead, they were the result of a society in which “violence had become systemic and normalised.” Weerasinghe writes: authoritarian regimes perpetuate brutality “for political gain and self-preservation, creating an environment where violence is not only carried out by those in power but is also internalised, accepted, and even participated in by ordinary citizens. In such a climate, even those with moral integrity can find themselves complicit—whether through silence, fear, or the gradual erosion of ethical boundaries.”

This pseudo-sociological claim—that violence was embedded in the very fabric of society and was collectively enacted by the masses—leads to a profoundly reactionary conclusion: that there is a shared moral guilt for the crimes of the period, borne by everyone, without any class distinction. Rani—the eponymous protagonist, who is portrayed as initially a passive observer of the surrounding terror but who gradually becomes emotionally and psychologically implicated—and every other defenseless rural man and woman, the worker, the unemployed youth, who were terrorized for their lives both by the fascism of the JVP and by state repression, are depicted as responsible for and willing participants in the atrocities.

Was this culpability moral, political, or both? While Weerasinghe leaves no doubt that he intends to assign moral culpability to the masses—an implication clearly shared by the director—this vulgar theory leaves the spectator wondering who bears political accountability. That is precisely the issue at hand. The film and its director’s apologetics place the blame on the “ordinary” masses. Political responsibility follows moral culpability. Consequently, the oppressed are identified with the oppressor, giving rise to a vision of a society that is hopeless, anarchic, and devoid of historical or scientific grounding. This approach is crudely ahistorical, impressionistic, and unscientific—and it serves a definite class interest.

The capitalist state agents of terror, its political leadership, the military-intelligence apparatus, and the misdirected cadre of the JVP are equated, and these contradictory forces are placed on the same grounds as the poor and the working people, constituting a homogeneous society of “ordinary citizens.” They are all morally and indiscriminately dissolved into an amorphous, classless “we.” The final anecdote of the film, which Weerasinghe refers to, is founded upon this proposition and leads to the conclusion that the director wanted the viewers of his film to read into as the alternative narrative: the killing of Richard de Soysa was not necessarily ordered by President R. Premadasa, nor did it serve the interests of the latter or the ruling class. This is a liquidationist proposition that casts doubt upon many other suspected assassinations and abductions of the period, getting the political leadership of the state off the hook. In conclusion, this is where the “broader and more layered exploration of the underlying social and political realities,” which Weerasinghe claims the purported “fiction” allows its viewer to delve into, lands.

Such a political framework is not new. It has appeared time-to-time in bourgeois and petty-bourgeois historiography, where the responsibility for state crimes—pogroms, wars, genocides—is shifted onto “society” or “human nature.” One prominent historical analogue is Daniel Goldhagen’s Hitler’s Willing Executioners: Ordinary Germans and the Holocaust (1996), which absurdly claimed that the Holocaust was not the outcome of a historically developed political program of German imperialism and the fascist state of the Nazi Third Reich, but the result of a deep-seated, inherent antisemitism among the German people3. Thus, the “ordinary” Germans were willing accomplices in the Final Solution, the extermination of over six million Jews. Hitler was only the final executioner of this ideology. This deadly distortion of history has been widely discredited by serious historians, not only for its factual inaccuracy, but for the reactionary political implications it carries4.

Weerasinghe offers no sociological or historical research to substantiate his claims—nor does the director, who admits to conducting little serious investigation prior to the making of the film. However, similar arguments have been advanced internationally through certain psychological and sociological theories that lack rigorous empirical grounding. Chief among these are the studies of Stanley Milgram and Philip Zimbardo, whose respective experiments on obedience to authority and simulated prison environments have been widely cited to suggest that ordinary individuals can become complicit in acts of cruelty under systemic pressure. Both studies have come under sustained criticism for methodological shortcomings, ethical violations, and issues of reproducibility. More importantly, when abstracted from their immediate experimental context and applied uncritically to complex social phenomena like mass political violence, these theories devolve into a kind of psychological determinism. They obscure the class forces and political programs that shape historical events and instead offer a right-wing, pseudo-scientific narrative in which atrocities are the inevitable result of human nature or diffuse social norms—thereby absolving the state and the ruling elite of political responsibility.

In the Sri Lankan context, this argument has especially reactionary consequences. It leads to the notion that the Sinhalese majority are collectively responsible for the 1983 pogrom against Tamils, and ultimately, for the genocide in Mullivaikkal in 2009. A section of the middle class of the country harbours this ideology, which was once starkly expressed by Pubudu Jayagoda, a leader of the pseudo-left Frontline Socialist Party (FSP), who claimed that racism is deeply ingrained in the Sinhalese “society”5, reducing complex political phenomena to abstract moral failures of entire ethnic groups of conflicting classes6. This is not only unscientific and historically false, but it plays directly into the hands of the capitalist state and chauvinist forces, who exploit communalism to divide the working class on racialist lines to prevent unified struggle.

Marxism begins not with moralism, but with the concrete analysis of social relations and historical processes. The essential questions that must be addressed in any serious assessment of the 1988–90 period are the following: What were the objective causes of the JVP-led insurrection and its fascistic methods? What class forces were involved in the repression? What was the role of imperialism, the IMF, and the Sri Lankan bourgeoisie in creating the social crisis that produced this violence? And above all, was there an alternative revolutionary leadership that could have mobilized the working class against both the JVP and the capitalist state?

The JVP uprising was not a spontaneous eruption of madness, nor was it the inevitable product of a culture of violence. It emerged from a deep social crisis rooted in the failure of the post-colonial bourgeoisie and the betrayal of the Lanka Sama Samaja Party (LSSP) in 1964, which had entered into a class collaborationist coalition with the bourgeois Sri Lanka Freedom Party (SLFP). In the aftermath of this betrayal, tens of thousands of rural youth—disillusioned by the parliamentary left and devastated by the economic liberalization policies of the J. R. Jayewardene regime—were drawn to the radical rhetoric of the JVP.

The JVP, despite its populist posture, was never a Marxist organization. It rejected the class struggle, dismissed the internationalism of the Fourth International, and relied on petty-bourgeois nationalism and adventurist terror. In 1987–89, it launched a campaign of assassinations and fascistic violence that paralyzed the working class and the middle class. The response of the state was a campaign of ruthless repression. Death squads, torture camps such as Batalanda, and state-sponsored terror claimed the lives of an estimated 60,000 youth.

Massacre 1989
A scene of mass killings and daily-life in rural Sri Lanka in September 1989. Photo by Prasanna Hennayake

This was not a case of generalized ”ideology of violence” within society. It was class warfare, waged from above by the capitalist state to defend private property, intimidate the working class, and preserve bourgeois rule. It was facilitated by the political vacuum created by the betrayals of the old left and the inability of the Revolutionary Communist League (RCL), the predecessor of the Socialist Equality Party (SEP), to politically break the working class and the rural poor from the grip of the petty-bourgeois JVP and other Stalinist and Maoist organizations in time to develop an alternative mass leadership.

However, it was only the RCL, the Sri Lankan section of the International Committee of the Fourth International (ICFI), the world party of the working class, which alone insisted that the fascist violence of the JVP and the state terror could only be opposed by the independent political mobilization of the working class on a socialist and internationalist program. In November 1988, in order to mobilize the independent power of the working class, it called for a united front of working-class organizations to fight both state repression and JVP fascism, as an immediate practical measure. Instead of supporting this effort, the LSSP, the Communist Party (CP), Nawa Sama Samaja Party (NSSP), and Ceylon Workers’ Congress (CWC) aligned themselves with the terror of the UNP regime, which armed them against the JVP. This betrayal aided the state in unleashing mass repression on the rural poor of the South and launching its racist war against the oppressed Tamil people.

None of these dynamics are on the historical balance sheet of those who seek to “push” the contemporary youth “to the very edges of these established frameworks.”

Today, the pseudo-left has once again emerged as a shield for the ruling class, which has endorsed the JVP/NPP as its saviour. The JVP-led NPP is using its parliamentary position not to uncover or prosecute the war crimes of the past, but to bury them. Its recent tabling and debating of the Batalanda Commission report—gathering dust for over two decades—is a cynical gesture meant to divert public attention from IMF austerity measures. The NPP is objectively poised not to challenge the military, nor the UNP, nor the interests of imperialism. It fears that any real reckoning with the crimes of 1988–90 will expose not only the state, but the politics of the JVP itself.

The working class and rural poor must reject the “common guilt” thesis advanced in Rani and promoted by figures like Weerasinghe. They must demand justice based not on emotional reconciliation, but on historical truth and political accountability7.

Neither of these are possible within the capitalist state. It requires the building of a revolutionary socialist movement of the working class to finally break the grip of imperialism, overturn the legacy of terror, and unify the oppressed—Sinhala, Tamil, and Muslim—on the basis of a common struggle against exploitation.

The film’s thesis, and Weerasinghe’s article by extension, constitute an aestheticized historical falsification, a rebranding of a reactionary historical revisionism in the garb of “critical reflection.” The function of art, if it is to be progressive, is not to obscure these truths but to clarify them. Rani fails in this most fundamental task. It replaces history with impressionism, class analysis with pseudo-science, and revolutionary clarity with reactionary confusion.

  1. My Thoughts on Handagama’s Rani, Jagath Weerasinghe, Daily FT on March 28, 2025. <https://www.ft.lk/columns/My-thoughts-on-Handagama-s-Rani/4-774887>
    ↩︎
  2. Anidda, February 2, 2025, A discussion with Ashoka Handagama by Upali Amarasinghe, p19.
    ↩︎
  3.  ‘[A]ntisemitism moved many thousands of “ordinary” Germans—and would have moved millions more, had they been appropriately positioned—to slaughter Jews. Not economic hardship, not the coercive means of a totalitarian state, not social psychological pressure, not invariable psychological propensities, but ideas about Jews that were pervasive in Germany, and had been for decades, induced ordinary Germans to kill unarmed, defenseless Jewish men, women, and children by the thousands, systematically and without pity.’ Daniel Goldhagen, Hitler’s Willing Executioners: Ordinary Germans and the Holocaust, (New York: Alfred A. Knopf, 1996), p. 9.
    ↩︎
  4. The Myth of “Ordinary Germans”: A Review of Daniel Goldhagen’s Hitler’s Willing Executioners,  David North (April 1997) in The Russian Revolution and the Unfinished Twentieth Century (2014). <https://www.wsws.org/en/special/library/russian-revolution-unfinished-twentieth-century/15.html> 
    ↩︎
  5. <https://www.facebook.com/reel/3824881814291061?sfnsn=wa&mibextid=6AJuK9> ↩︎
  6. Race, class and social conflict in the United States, Niles Niemuth, SEP Summer School Lecture 2021, <https://www.wsws.org/en/articles/2021/09/06/race-s06.html> 
    ↩︎
  7. Batalanda Slaughter Chambers and the Mass Graves: The class roots of crimes against the poor and the working class of Sri Lanka, Sanjaya Jayasekera, March 23, 2025, <https://www.thesocialist.lk/batalanda-slaughter-chambers-and-the-mass-graves-the-class-roots-of-crimes-against-the-poor-and-the-working-class-of-sri-lanka/> 


    ↩︎

The Myth of Common Guilt: ‘Rani‘ as Perversion of Truth in the Form of Art Read More »

Turk

තුර්කියේ අර්බුදය සහ විප්ලවවාදී නායකත්වය සඳහා සටන

class struggles, Democratic Rights, politics, War, World War /

තුර්කියේ සමාජවාදී සමානතා කණ්ඩායමේ ප්‍රකාශය.

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2025 මාර්තූ 27 දින “ The crisis in turkey and the fight for revolutionary leadership” යන හිසින් පල වූ The Sosyalist Eşitlik Grubu (හජාජාක සමග දේශපාලනිකව සහයෝගීව කටයුතු කරන තුර්කි කණ්ඩායම ) විසින් ලියන ලද  ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. 

Turk
2025 මාර්තු 24 වන සඳුදා, ඉස්තාන්බුල් නගරාධිපති එක්රෙම් ඉමාමොග්ලු අත්අඩංගුවට ගෙන සිරගෙට යැවීමෙන් පසු පැවති විරෝධතාවකදී, තුර්කියේ ඉස්තාන්බුල්හි විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් කැරලි මර්දන පොලිස් නිලධාරීන් අසල වාඩි වී සිටිති [AP ඡායාරූපය/හුසේන් අල්ඩෙමීර්]

මාර්තු 19 දින සිට  ආරම්භ වී මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් සම්බන්ධ වූ මහජන විරෝධතා හේතුවෙන් තුර්කිය කම්පනට පවත්ව ඇත. මෙම ව්‍යාපාරය ඇවිල ගියේ, ජනාධිපති රිසෙප් ටයිප් එර්ඩොවාන් ගේ  ඉස්ලාමීය රජය විසින් ඉස්තාන්බුල් නගරාධිපති මෙන්ම කෙමාල්වාදී රිපබ්ලිකන් මහජන පක්ෂයේ (සීඑච්පී) ජනාධිපති අපේක්ෂක එක්රෙම් ඉමමග්ලු අත්අඩංගුවට ගැනීම විසිනි. එමගින්, තුර්කියේ සහ ගෝලීය වශයෙන් ධනේශ්වර ක්‍රමයේ ගැඹුරු අර්බුදයෙන් පැන නගින තීරණාත්මක දේශපාලන ගැටළු මතු කර ඇත.

වැඩී යන ගෝලීය අධිරාජ්යවාදී යුද්ධයේ හා වර්ධනය වන සමාජ අසමානතාවයේ පීඩනය  යටතේ, 1923 දී පිහිටවූ තුර්කි  ජනරජයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය බැටකා දුර්වලව ඇත. ඡන්දය  ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය, නිසි (නීතිමය) ක්‍රියාවලියකට (due process) ඇති අයිතිය, අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ නිදහස, එක්රැස්වීමේ නිදහස හා උද්ඝෝෂණ පැවැත්වීමේ සහ මාධ්‍ය නිදහස වැනි මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදි අයිතිවාසිකම්, බරපතල තර්ජනයට ලක්ව ඇත. මැතිවරණ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සහ නීතියමත පදනම් වූ එහි නීත්‍යානුකූල භාවය,   එර්ඩොවාන් රජය විසින් ඉවත දමමින් ඇත.

විරෝධතා මැඩපැවැත්වීම සඳහා දැවැන්ත පොලිස් මර්දනය දියත් කර තිබේ. බ්‍රහස්පතින්දා වන විට මිනිසුන් 2,000 කට ආසන්න පිරිසක් රඳවාගෙන සිටි අතර ඔවුන්ගෙන් අවම වශයෙන් 260 ක් නීතිවිරෝධී ලෙස සිරගත කර ඇත.සිරගත ක සිටින අය අතර, ලේබර් පක්ෂය (EMEP), තුර්කියේ කම්කරු පක්ෂය (İDP) සහ තුර්කියේ කොමියුනිස්ට් ව්‍යාපාරය (TKH) සහ තුර්කි කොමියුනිස්ට් පක්ෂය (TKP)  ආදී බොහෝ වාමාංශික පක්ෂවල නායකයින් සහ  සාමාජිකයන් ඇතුළත්ය. ශිෂ්‍ය වර්ජනය සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන ක්‍රියාවකට සහභාගී වීම සම්බන්ධයෙන් විප්ලවවාදී කම්කරු පක්ෂයේ (DİP) නියෝජ්‍ය සභාපති  සහ ඉස්තාන්බුල් විශ්ව විද්යාලයේ ශාස්ත්‍රඥයකු වන ලෙවන්ට් ඩලෙක් අත්අඩංගුවට ගෙන තිබේ.

සමාජවාදී සමානතා කණ්ඩායම, හතරවන ජාත්‍යන්තරයේ  ජාත්‍යන්තර කමිටුවේ තුර්කි

ශාඛාව, මෙම කණ්ඩායම් සමඟ ඇති දේශපාලන මත භේදයන්  නොසලකා, සියළුම දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කරන ලෙසත්,   මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කරන ලෙසත්, කම්කරු මහජනතාව ගෙන් හා තරුණයන්ගෙන්  ඉල්ලා සිටී.

මෑත කාල පරිච්ඡේදයේ දී ලොව විශාලතම ආණ්ඩු විරෝධී ව්‍යාපාරයකින් සමන්විතව,  ව්‍යවස්ථා විරෝධී උද්ඝෝෂත තහනම් කිරීම් හා පොලිස් මර්දනය නොතකා, ඉස්තාන්බුල් හි සහ රටේ සෑම නගරයකම පාහේ  සිසුන්ගේ සහ වැඩකරන ජනතාවගේ දැවැන්ත විරෝධතා පැවැත්වීම  සිදුවුනි. 

තුර්කියේ ඇති වූ විප්ලවවාදී අර්බුදය වෙනත් රටවල අනාගතයේ සිදුවන දේ පිළිබඳ පෙර නිමිති දක්වන්නකි. ලොව පුරා පුළුල් ජනතාව බලමුලු ගන්වන වෛෂයික  හේතු – ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී  අයිතිවාසිකම් රැක ගැනීම, මහා පරිමාණ සමාජ අසමානතාවය සහ නිමක් නැති අධිරාජ්යවාදී යුද්ධයට විරුද්ධ වීම- ගෝලීය වේ. තුර්කියේ සහ ජාත්‍යන්තරව කම්කරු පන්තිය මුහුණ දෙන දැවෙන ප්‍රශ්නය නම් විප්ලවවාදී දේශපාලන ඉදිරිදර්ශනයක් හා නායකත්වයක් වර්ධනය කිරීමයි.

එක්සත් ජනපදයේ ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් නැවත තේරී පත්වීම සහ මූල්‍ය කතිපයාධිකාරයේ අවශ්‍යතාවයන් මත  ජනාධිපති ආඥාදායකත්වයක් ඇති කිරීමට ඔහු දරන උත්සාහය ලොව පුරා ඒකාධිපති හා පැසිස්ට්වාදී  ප්‍රවනතා දිරිමත් කර තිබේ.

එක්සත් ජනපදයේ මෙන්ම, තුර්කියේ ඒකාධිපති පාලනයක් පිහිටුවීම, ඒ හෝ මේ  දේශපාලනකයාගේ අභිප්‍රායන් නිසා නොව, පාලක පන්තියේ වෛෂයික අවශ්‍යතාවය නිසා සිදු වේ. ආර්ථිකය හා සමාජය සම්බන්ධයෙන් ධනේශ්වර කතිපයාධිකාරයේ ආඥාදාකත්වය, දේශපාලන ආඥාදායකත්වයේ පාලන තන්ත්‍රයක් ගෙන එයි.

ට්‍රම්ප්ගේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය සම්බන්ධයෙන් ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය පැහැදිලි කළ පරිදි:

”… දෙවන වරටද ට්‍රම්ප් බලයට පත්වීම නියෝජනය කරන්නේ එක්සත් ජනපදයේ පවතින සැබෑ සමාජ සබඳතාවලට අනුරූප වන ලෙස ඇමරිකානු දේශපාලන උපරි ව්‍යුහය  ප්‍රචණ්ඩකාරීව නැවත එකේලි (realignment) කිරීමයි.”

මෙය තුර්කිය සම්බන්ධයෙන් ද සත්‍යයකි. තුර්කිය යනු උග්‍ර පන්ති ප්‍රතිවිරෝධතාවලින් බෙදී ගිය රටක් වන අතර පාලක පන්තිය පිපිරීමක් කරා ගමන් කරන සමාජ වෙඩි බෙහෙත් පීප්පයක් මත වාඩි වී සිටී. ඉමාමොග්ලු අත්අඩංගුවට ගැනීමත් සමඟ නව අවධියකට පිවිස ඇති ජනාධිපති ආඥාදායකත්වය සියල්ලටම වඩා ඉහලින් කම්කරු පන්තිය ඉලක්ක කර ගෙන ඇත.

ලෝකයේ 17 වන විශාලතම ආර්ථිකය වන තුර්කිය, ආදායම් සහ ධන අසමානතාවය අතින් යුරෝපයට ඉදිරියෙන් සිටී. එක් අවස්ථාවක දී සියයට 80 දක්වා ළඟා වූ නිල උද්ධමනය 2022 සිට අතිශයින් ඉහළ මට්ටමක පවතී. මීට අමතරව, රජය විසින් අනුගමනය කරන ලද දැඩි කප්පාදු වැඩසටහන කම්කරු පන්තියේ මූර්ත වැටුප් සහ ජීවන තත්වයන් විනාශ කර ඇත. COVID-19 වසංගතයට රජය දක්වන ලද ප්‍රතිචාරය මගින් පහළ සිට ඉහළ කරා වූ දැවැන්ත ධන හුවමාරුවක් හරහා පන්ති ආතතීන් උග්‍ර වී ඇත.

2002 දී ප්‍රථම වරට බලයට පත් වී, තුර්කි ආර්ථිකය ලෝක ආර්ථිකයට සහ ධනේශ්වර ගෝලීයකරණයට පෙර කවරදාටත් වඩා ඒකාබද්ධ කළ එර්ඩෝගන් රජයේ ප්‍රතිපත්ති මගින් පන්ති සබඳතාවල දැවැන්ත වෙනස්කම් ඇති කළේය. වැඩිවන නිර්ධන පංතිකරණය සහ වර්ධනය වන කම්කරු පන්තිය ජාත්‍යන්තර සහ ජාතික ප්‍රාග්ධනය සඳහා ලාභ ශ්‍රම මූලාශ්‍රයක් බවට පත් කර ඇත. 2000 දී ජනගහනයෙන් සියයට 65 ක් නගරවල ජීවත් වූ අතර, මෙම අගය දැන් සියයට 90 ඉක්මවයි. 2022 වන විට, වැටුප් සේවකයින්ගේ අනුපාතය සියයට 70 ඉක්මවූ අතර එය 2000 වූ දී සියයට 48 සිට ඉහළ ගොස් ඇත. මිලියන 35 ක ශ්‍රම බලකායක් සහ විශාල කාර්මික නගර සමඟ, තුර්කියේ ඉතා දියුණු හා වඩ වඩාත් සටන්කාමී කම්කරු පන්තියක් සිටී.

රජයට පක්ෂපාතී හෝ ධනේශ්වර ගැති විපක්ෂයයේ වේවා වෘත්තීය සමිති සම්මේලන පන්ති අරගලය මර්දනය කිරීමට උදව් කළ දශක ගණනාවකට පසු, වර්ධනය වන හදිසි වැඩ වර්ජන ව්‍යාපාර තුළ මෙම සටන්කාමීත්වය ප්‍රකාශ වේ. 2024 වසර අවසන් වූයේ ලෝහ කම්කරුවන් එර්ඩොගොන්ගේ වැඩවර්ජන තහනමට අභියෝග කිරීමෙනි. මෙම වසරේ පතල් කම්කරුවන්ගේ සිට පෙහෙකම් සේවකයින් දක්වාත්, සෞඛ්‍ය සේවකයින්ගේ සිට ඉදිකිරීම් සේවකයින් දක්වාත් මහජන අරගල දක්නට ලැබුනි. 

තුර්කියේ සිදුවීම් WSWS 2025 අලුත් අවුරුදු ප්‍රකාශනයේ පහත සඳහන් තක්සේරුව ඉක්මනින් සනාථ කර ඇත:

”පසුගිය වසර පහ තුළ ධනේශ්වර අර්බුදයට පාලක පන්තියේ ප්‍රතිචාරය මුල් තැන දරනු ලැබුණි. ඉදිරි වසර පහ තුළ, දැනටමත් ඇරැඹී සිදුවෙමින් පවතින පන්ති අරගලයේ පිපුරුම් සහගත විදාරනයක් සිදුවනු ඇත. ලොව පුරා කම්කරුවන් උග්‍රවන ගෝලීය යුද්ධයකට; H5N1 කුරුළු උණ සහ mpox වැනි නව රෝග කාරක මතුවීමත් සමඟ, ඉදිරියට ඇදෙන COVID-19 වසංගතයකට; මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් වලට සමායෝජිත ප්‍රහාරයකට සහ සූරාකෑමේ සහ සමාජ අවශ්‍යතාවයේ දැවැන්ත වැඩිවීමකට මුහුණ දෙති.”

මෙම අන්තර් සම්බන්ධිත අර්බුදවලට යටින් පවතින්නේ ලාභයට සහ පුද්ගලික ධන සමුච්චය කිරීමට මුළු මහත් සමාජය යටත් කරන කතිපයාධිකාරීත්වයකි. කතිපයාධිකාරයට එරෙහි සටන එහි ස්වභාවයෙන්ම විප්ලවීය කාර්යයකි.

එර්ඩෝගන් රජය නියෝජනය කරන එම ධනේශ්වර කතිපයාධිකාරයම, මැද පෙරදිග, මධ්‍යම ආසියාවේ සහ උතුරු අප්‍රිකාවේ වසර 35 කට ආසන්න කාලයක් තිස්සේ තම ප්‍රතිගාමී අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීම සඳහා අධිරාජ්‍යවාදී ආක්‍රමණශීලී යුද්ධවලට ගැඹුරින් සම්බන්ධ වී ඇත.

එර්ඩෝගන්,ඔහු බලයට පත් වූ මොහොතේ සිට,  එක්සත් ජනපද නායකත්වයෙන් යුත් අධිරාජ්‍යවාදී ආක්‍රමණයට සහාය දැක්වීමට ඔහුට හැකි සෑම දෙයක්ම කර ඇත: ඔහු ඉරාකයේ යුද්ධයට සහාය දුන්නේය, ඇෆ්ගනිස්ථානයට හමුදා යැවීය, එමෙන්ම ලිබියාවේ සහ සිරියාවේ පාලන තන්ත්‍ර වෙනස් කිරීමේ යුද්ධවලට සහාය විය. ඔහුගේ වාචාල විවේචනය කුමක් වුවත්, ඔහු එක්සත් ජනපද-නේටෝ සහාය ඇතිව ගාසා තීරයේ සියොන්වාදී ඊශ්‍රායල තන්ත්‍රය සිදුකරමින් පවතින සමූල ජන ඝාතනයට සහාය දී තිබේ. අසර්බයිජානයේ සිට ඊශ්‍රායලයට තෙල් නැව්ගත කිරීම සඳහා නල මාර්ගය පිහිටා ඇති භූමිය වූ තුර්කිය, ඉරානය සහ එහි සහචරයින් ඉලක්ක කරගත් එක්සත් ජනපද සහ නේටෝ (යූධ) කඳවුරු පවත්වාගෙන යයි. පලස්තීනුවන්ගේ සමූල ජන ඝාතනයට එහි හවුල් වීම, ජනගහනයේ ඇස් හමුවේ එර්ඩෝගන් රජයේ විශ්වසනීයත්වය නැති වීමට හේතු වී තිබේ.

2014 යුක්රේනයේ කුමන්ත්‍රණයෙන් පසුව උත්සන්න වූ රුසියාවට එරෙහි එක්සත් ජනපද-නේටෝ ප්‍රහාරයට එර්ඩෝගන් රජයට සම්පූර්ණයෙන්ම අනුගත වීමට නොහැකි වීම සහ සිරියාවේ පාලන තන්ත්‍ර වෙනසක් සඳහා වූ යුද්ධයේදී කුර්දි ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරය සමඟ ඇති කරගත් සන්ධානය ද තුර්කියේ ඒකාධිපති හැරීම වේගවත් කළේය. තීව්‍ර වන අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධයක් මධ්‍යයේ, තුර්කිය එක්සත් ජනපදය සහ රුසියාව අතර උපාමාරු දැමීමට උත්සාහ කිරීමත් සමඟ ආතතීන් ඉහළ ගොස් තිබේ.මෙය 2016 ජූලි 15 වන දින නේටෝ සහාය ලත් කුමන්ත්‍රණයෙන් කුළුගැන්වුනු  අතර එය එර්ඩොගන් බලයෙන් පහ කිරීම අරමුණු කර ගෙන සිදු විය.

මහජන විරෝධයට ස්තූතිවන්ත වන්නට කුමන්ත්‍රණ උත්සාහය පරාජයට පත් වූ පසු, ඔහු වසර දෙකකට ආසන්න කාලයක් පවතින හදිසි තත්වයක් ප්‍රකාශයට පත් කරමින් ප්‍රචණ්ඩකාරී ප්‍රති-ප්‍රහාරයක් දියත් කළේය. 2017 දී මතභේදාත්මක ව්‍යවස්ථාමය ජනමත විචාරණයකින් එර්ඩෝගන්ට පුළුල් බලතල ලබා දෙන ලදී.

එවකට සමාජවාදී සමානතා කණ්ඩායම  ප්‍රකාශ කළ පරිදි:

“එර්ඩොගාන්ගේ යෝජිත ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයෙන් පෙනී යන්නේ තුර්කියේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ ආයිත්තම් පවා පාලක පන්තියේ මිලිටරිවාදී සහ ඒකාධිපති ධාවනය සමඟ තවදුරටත් නොගැලපෙන බවයි. … [ඔහුට] තවදුරටත් අභ්‍යන්තර දේශපාලන විරුද්ධත්වය ඉවසිය නොහැක. ධනේශ්වරයේ ප්‍රතිවාදී කොටස්වලින් සහ කම්කරු පන්තිය තුළ නැගී එන විරෝධය තලා දැමීමට ඔහු බලතල සොයාගත යුතුය.”

එතැන් සිට, 2020 COVID-19 වසංගතය, 2022 දී යුක්රේනය සම්බන්ධයෙන් රුසියාව සමඟ එක්සත් ජනපද-නේටෝ යුද්ධය සහ 2023 දී ගාසා තීරයේ ඊශ්‍රායල සමූල ජන ඝාතනය ආරම්භ වීමත් සමඟ, ලෝක ධනේශ්වර ක්‍රමයේ අර්බුදය සහ අධිරාජ්‍යවාදයට වැඩ කරන ජනතාවගේ සහ තරුණයින්ගේ විරෝධය යන දෙකම ගැඹුරු වී ඇත. අද, අන් කවරදාටත් වඩා, තුර්කි ධනේශ්වරයට, අතිමහත් බහුතරයකගේ වෛරයට පාත්‍ර වී ඇති, එක්සත් ජනපද-නේටෝ අධිරාජ්‍යවාදයේ වැඩෙන ආක්‍රමණශීලීත්වයට අනුකූල ප්‍රතිපත්තියක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා ඒකාධිපති පාලනයක් අවශ්‍ය වී ඇත.

ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදයේ පූර්ණ ආධිපත්‍යය යටතේ මැද පෙරදිග නැවත යටත් විජිතකරණය කිරීමේ ට්‍රම්ප් පරිපාලනයේ සැලසුම්වල තුර්කිය තීරණාත්මක සගයෙකු ලෙස සැලකේ. පලස්තීනයේ සිට ලෙබනනය දක්වා, සිරියාවේ සිට යේමනය දක්වා, එක්සත් ජනපද-ඊශ්‍රායල් ආක්‍රමණය කලාපයේ සිතියම නැවත ඇඳෙන “නව මැද පෙරදිග”ක් ඉලක්ක කරයි. 1979 විප්ලවයත් සමඟ එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදයේ පාලනයෙන්  සම්පූර්ණයෙන් ගිලිහුණු ඉරානය, මෙම ඉලක්කයට බාධාවක් ලෙස සලකනු ලබන අතර අධිරාජ්‍යවාදී-සියොන්වාදී මිලිටරි ප්‍රහාරයක ආසන්න තර්ජනයට ලක්ව ඇත.

ඉරානය සමඟ දිගු දේශසීමාවක් බෙදා ගන්නා තුර්කියේ සහාය නොමැතිව එවැනි ආක්‍රමණයක් සිදු කළ නොහැකිය. දමස්කස්හි නව පාලනය සහ  සිරගත කරන ලද කුර්දිස්ථාන කම්කරු පක්ෂයේ (PKK) නායක අබ්දුල්ලා ඔකලන් හරහා තුර්කිය එකඟතාවයකට පැමිණීමට උත්සාහ කරන කුර්දි ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරය සමඟින්,  2024 දෙසැම්බර් මාසයේදී අල්-කයිඩාවට අනුබද්ධ සිරියාවේ හයාත් තහ්රිර් අල්-ෂාම් (HTS) මිලීෂියාව බලයට පත්වීමේදී ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කල අන්කාරාව, එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ ඉරාන විරෝධී අක්ෂයක තීරණාත්මක කොටසක් ලෙස සැලකේ. 

“හොඳ නායකයෙක්” සහ “මගේ මිතුරෙක්” ලෙස හඳුන්වන ලබන එර්ඩොගන් සමඟ සමීපව කටයුතු කිරීමට ට්‍රම්ප්ට අවශ්‍ය වන්නේ එබැවිනි. ඉමාමොග්ලු රඳවා තබා ගැනීමට දින තුනකට පෙර එර්ඩොගන් ට්‍රම්ප් සමඟ දුරකථනයෙන් කතා කළේය. ට්‍රම්ප්ගේ මැද පෙරදිග නියෝජිතයා දුරකථන ඇමතුම “විශිෂ්ට” සහ “පරිවර්තනීය” ලෙස විස්තර කළේය. තුර්කියේ අත්අඩංගුවට ගැනීම් සහ මහජන විරෝධතා මධ්‍යයේ මාර්තු 25-26 දිනවල වොෂින්ටනයේදී තුර්කි විදේශ අමාත්‍ය හකන් ෆිදාන්ට උණුසුම් පිළිගැනීමක් ලැබුණි. එම දිනවලම, තුර්කියේ විරෝධතා සහ පොලිස් කෲරත්වය විකාශනය කරන බොහෝ ගිණුම් වෙත ප්‍රවේශය එලොන් මස්ක්ගේ X/Twitter විසින් අවහිර කරන ලදී.

එක්සත් ජනපදය සමඟ වැඩෙන ආතතීන් සහ නේටෝවේ ගැඹුරු වන අර්බුදය මධ්‍යයේ යුරෝපීය අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන්ද එර්ඩෝගන් රජය තීරණාත්මක සගයෙකු ලෙස ද දකී. රුසියාව සමඟ එක්සත් ජනපද සාම ගිවිසුමකට එරෙහිව යුක්රේනයේ යුද්ධය දිගටම කරගෙන යාමට කැමති යුරෝපීය බලවතුන්, “කැමති අයගේ සන්ධානයක්” පිහිටුවා ඇති අතර, “සාම සාධක භටයන්” ලෙස යුක්රේනයට නේටෝ හමුදා යැවීමට සැලසුම් කරමින් සිටිති. මධ්‍යධරණී මුහුදේ සිට කළු මුහුද දක්වා වූ සමුද්‍ර සන්ධිය පාලනය කරන සහ නේටෝවේ දෙවන විශාලතම මිලිටරි බලය ඇති තුර්කිය, “සාමය” නාමයෙන් න්‍යෂ්ටික ගැටුමක් ඇති කළ හැකි මෙම ගිනි තැබීමේ සැලසුම්වල ප්‍රධාන කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව විශ්වාස කෙරේ.

යුරෝපා සංගමය සහ තුර්කිය අතර සරණාගතයින්ට එරෙහිව ඇති නීච ගිවිසුම – ඔවුන්ගේ යුරෝපා සංගම් ගැති සහ නේටෝ ගැති ස්ථාවරය නොතකා – තම යුරෝපීය සහචරයින් තුර්කියේ දේශපාලන විපක්ෂයේ මර්දනය දෙස ඇස් පියාගෙන සිටිනු ඇතැයි එර්ඩොගාන් කරන ගණනය කිරීම් වලදී වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධවලින් සහ ඒවායේ ප්‍රතිවිපාකවලින් පලා යන මිලියන 5 ක් පමණ සරණාගතයින්ට සත්කාරකත්වය අන්කාරා සපයන අතර, ඔවුන් යුරෝපයට යාම වළක්වයි.  

සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය උල්ලංඝනය කරමින් අත්අඩංගුවට ගත් ඉමාමොග්ලු සහ අනෙකුත් සියලුම CHP සාමාජිකයින් නිදහස් කරන ලෙස සමාජවාදී සමානතා කණ්ඩායම කැඳවුම් කරයි. කෙසේ වෙතත්, මෙය CHP සඳහා කිසිදු දේශපාලන සහයෝගයක් දීම අදහස් නොකරයි. එහි ස්වභාවයෙන්ම, CHP හට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් සඳහා අරගලය ඉදිරියට ගෙන යා නොහැක. ඊට පටහැනිව, CHP උත්සාහ කරන්නේ මහජන ව්‍යාපාරය මැතිවරණ රාමුවට හරවා එලෙස එය මර්දනය කිරීමට ය. එර්ඩෝගන් රජය මෙන්ම, මෙම මූලික ගැටලු පැන නගින ධනේශ්වර ක්‍රමයට සහ ධනේශ්වර පාලනයට අභියෝග කරන විප්ලවවාදී කම්කරු පන්ති ව්‍යාපාරයකට එය විරුද්ධ ය.

ධනේශ්වර පක්ෂයක් ලෙස CHP හි කොන්ද පණ නැතිකම සහ දේශපාලනික යටත් වීම ගෝලීය සංසිද්ධියක කොටසකි. 1917 ඔක්තෝබර් විප්ලවයට ව්ලැඩිමීර් ලෙනින් සමඟ සම-නායකත්වය දැරූ සහ 1938 දී හතරවන ජාත්‍යන්තරය ආරම්භ කළ ලියොන් ට්‍රොට්ස්කි, ඔහුගේ නොනවතින  විප්ලවයේ න්‍යාය තුළ පැහැදිලි කළ පරිදි, වර්තමාන යුගයේ ලෝකයේ ධනේශ්වරයේ කිසිදු කන්ඩායමකට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, සමාජ සමානාත්මතාවය සහ අධිරාජ්‍ය විරෝධී ප්‍රතිපත්තියක් නිරන්තරයෙන් ස්ථිරසාරව ආරක්ෂා කළ නොහැක. මෙම කාර්යයන් සමාජ ධනය නිර්මාණය කරන සහ අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධයේ මිල ගෙවන කම්කරු පන්තියට පැවරේ. කම්කරු බලය ස්ථාපිත කිරීමේ සහ සමාජවාදී ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීමේ කාර්යය ජාතික නොව ජාත්‍යන්තර එකක් වන අතර එය සාක්ෂාත් කරගත හැක්කේ ගෝලීය පරිමාණයෙන් සමාජවාදී විප්ලවයේ ජයග්‍රහණය හරහා පමණි.

මැදපෙරදිග සමාජවාදී සමූහාන්ඩු සංගමයක සටන් පාඨය යටතේ අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධයට සහ ඒකාධිපති තන්ත්‍රයට එරෙහි මෙම අරගලයේදී තුර්කියේ කම්කරු පන්තිය තම ස්ථානය ගත යුතුය. තුර්කියේ සහ සියලුම රටවල මූලික ප්‍රශ්නය වන්නේ කම්කරු පන්තියේ වර්ධනය වන ව්‍යාපාරයට නායකත්වය දීම සඳහා විප්ලවවාදී පක්ෂයක් ගොඩනැගීමයි. මෙහි තේරුම හතරවන ජාත්‍යන්තරයේ ජාත්‍යන්තර කමිටුව සහ එයට අනුබද්ධ සමාජවාදී සමානතා පක්ෂ ගොඩනැගීමයි. මෙම ඉදිරිදර්ශනයට එකඟ වන අය ඒ මත ක්‍රියා කළ යුතු අතර සමාජවාදී සමානතා පක්ෂය (තුර්කිය) ගොඩනැගීමට සහභාගී විය යුතුය.

තුර්කියේ අර්බුදය සහ විප්ලවවාදී නායකත්වය සඳහා සටන Read More »

Scroll to Top